13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bahuvacanakriyApadani: Difference between revisions
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bahuvacanakriyApadani (view source)
Revision as of 20:37, 6 April 2024
, 1 month agono edit summary
No edit summary |
No edit summary |
||
(11 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
Line 1:
{{DISPLAYTITLE:१६. बहुवचनक्रियापदनि}}
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]
== <big>'''
{| class="wikitable"
|
Line 68:
=== <big>'''वर्तमानकाले (लट्लकारे) बहुवचनानि'''</big> ===
{| class="wikitable"
|<big>'''क्र.'''</big>
|<big>'''प्र. पु. ए. व.'''</big>
|<big>'''प्र. पु. ब. व.'''</big>
|-
|<big>१</big>
Line 194:
=== <big>
{| class="wikitable"
|<big>'''क्र.'''</big>
|<big>'''प्र. पु. ए. व.'''</big>
|<big>'''प्र. पु. ब. व.'''</big>
|-
|<big>१</big>
Line 322:
=== <big>
{| class="wikitable"
|<big>'''क्र'''</big>
Line 370:
|-
|<big>९</big>
|<big>दा
|<big>ददाति</big>
|<big>ददति</big>
Line 462:
=== <big>'''उदाहरणानुसारं वाक्यरचनां करोतु''' </big> ===
{| class="wikitable"
|+
Line 581:
=== '''<big>अभ्यासः -</big> <big>
==== <big>'''उदाहरणानुरूपं रिक्तस्थानानि
<big>१. सिंहः गर्जति ------ ------ सिंहाः गर्जन्ति</big>
Line 625:
=== <big>'''यथोचितानि रूपाणि रिक्तस्थानेषु लिखतु'''</big> ===
# <big>पिबति ------------ पिबन्ति।</big>
# <big>खादति ------------</big>
Line 648 ⟶ 649:
=== <big>'''उदाहरणानुसारं वाक्यानि लिखतु'''</big> ===
<big>एषः मयूरः अस्ति । एते मयुराः सन्ति ।</big>
<big>
==== <big>अभ्यासः</big> ====
# <big>एषः वानरः अस्ति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>वानरः आरोहति । ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एषः ----- ----- ----- । ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एषः हंसः अस्ति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>हंसः तरति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>--- ---- -----। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एषः सिंहः अस्ति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>सिंहः गर्जति । ----- ----- ----- ।</big>
# <big>----- ----- ----- । ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एषा बालिका अस्ति। एताः ----- ----- ----- ।</big>
# <big>बालिका पठति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एषा । ----- ----- ----- । ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एषा लेखिका अस्ति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>लेखिका लिखति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>। ----- ----- ----- । ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एषा कलिका। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>कलिका विकसति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>----- ----- विकसति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् यानम् अस्ति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>यानं भ्रमति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् ----- ----- ----- । ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् फलम् अस्ति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>फलं पतति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् ----- ----- ----- । ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् मित्रम् अस्ति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>मित्रं क्रीडति। ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् ----- ----- ----- । ----- ----- ----- ।</big>
=== <big>'''अधोरेखाङ्कितस्य केवलं वचनपरिवर्तनं करोतु'''</big> ===
<big>यथाः</big>
<big>सः विद्यालये पठति । ------------ ते विद्यालये पठन्ति ।</big>
# <big>सा गृहे वसति।
# <big>एषः कार्यालये तिष्ठति ।
# <big>लतायां पुष्पं विकसति ।
# <big>भवान् क्रीडाङ्गणे क्रीडति।
# <big>भवती प्रतिदिनं नृत्यति।
# <big>वने
# <big>एषा चित्रं पश्यति ।
# <big>बालः शालां गच्छति ।
# <big>वानरः फलं खादति ।
# <big>सा गीतं गायति ।
# <big>सैनिकः देशं रक्षति ।
# <big>लेखकः कथां कथयति।
# <big>नर्तिका
# <big>त्वं चलचित्रं पश्यसि।
# <big>अहं शीतपेयं पिबामि।
# <big>बालिका मोदकं खादति।
# <big>अध्यापकः पाठं पाठयति ।
# <big>अम्बा देवालयं गच्छति।
# <big>अर्चकः पूजां करोति।
# <big>धनिकः धनं ददाति ।
=== <big>'''वचनपरिवर्तनं करोतु'''</big> ===
<big>१. बालकः पठति । ------------ बालकाः पठन्ति ।</big>
<big>२. गजः चलति ।
<big>३. भिक्षुकः अटति। ----- ----- ----- ।</big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
<big>
{| class="wikitable"
|<big>करोति – कुर्वन्ति</big>
Line 793 ⟶ 797:
=== <big>'''उदाहरणानुगुणम् उचितैः क्रियापदरूपै: रिक्तस्थानानि पूरयतु'''</big> ===
# <big>उदाः सा संस्कृतं जानाति । (ज्ञा)</big>
# <big>वयं संस्कृतं न ----- । (ज्ञा)</big>
Line 813 ⟶ 818:
=== <big>'''बहुवचनयुक्तानि प्रश्नवाक्यानि।'''</big> ===
<big>'''सम्यक् स्मरतु'''</big>
{| class="wikitable"
|
Line 852 ⟶ 855:
{| class="wikitable"
|<big>'''[एकवचनम्] – बहुवचनम्'''</big>
Line 905 ⟶ 908:
=== <big>'''ध्यानेन
<big>छात्राः कुत्र गच्छन्ति । छात्राः विद्यालयं
<big>बालकाः कुत्र गच्छन्ति? बालकाः क्रीडाङ्गणं (क्रीडाङ्गणम्) गच्छन्ति।</big>
<big>बालकाः किमर्थं विद्यालयं गच्छन्ति ? बालकाः विद्यालयम् अध्ययनाय
<big>तरुणाः किमर्थं चित्रालयं गच्छन्ति? तरुणाः चलचित्रदर्शनाय
<big>छात्राः किमर्थं पठन्ति? छात्राः ज्ञानार्जनाय [ज्ञानार्जनम्] पठन्ति।</big>
Line 918 ⟶ 921:
=== <big>
==== <big>'''बहुवचनयुक्तानि प्रश्नवाक्यानि सम्यक् स्मरतु'''</big> ====
{| class="wikitable"
|
Line 955 ⟶ 958:
=== <big>'''उदाहरणानुसारं रिक्तस्थानानि पूरयतु'''</big> ===
{| class="wikitable"
|<big>'''[एकवचनम्] – बहुवचनम्'''</big>
Line 1,125 ⟶ 1,129:
=== <big>'''प्रश्नोत्तरवाक्यानि पठित्वा कः कुत्र गच्छति इति
{| class="wikitable"
|<big>'''प्रश्नाः'''</big>
Line 1,173 ⟶ 1,177:
=== <big>'''उदाहरणानुसारं प्रश्न-वाक्यानि उत्तर-वाक्यानि च लिखतु'''</big> ===
{| class="wikitable"
|
# <big>
# <big>
# <big>
# <big>
# <big>
# <big>
# <big>
# <big>
# <big>
# <big>
|
# <big>फलम्</big>
# <big>पुस्तकम्</big>
# <big>पत्रम्</big>
# <big>दुग्धम्</big>
# <big>दूरदर्शनम्</big>
# <big>पुष्पम्</big>
# <big>पुस्तकम्</big>
# <big>मोदकम्</big>
# <big>क्रीडनकम्</big>
# <big>गीतम्</big>
|
# <big>खादति</big>
Line 1,221 ⟶ 1,218:
<big>यथा ---</big>
#
# <big>छात्राः
# <big>भवन्तः
# <big>शिशवः
# <big>मातरः
# <big>बालिकाः
# <big>अध्यापिकाः ---- ------ ।</big>
# <big>यूयम्
# <big>अग्रजाः
# <big>गायिकाः ----- ------ ।</big>
<big>'''[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/5/59/Lesson_16_corrected.pdf बहुवचनान्तानि क्रियापदानि (वर्तमानकालः / लट्लकारः) PDF]'''</big>
<big>'''[https://archive.org/download/spoken-sanskrit-73_202402/016%20-%20Bahuvachana%20Kriyapadani.ppsx बहुवचनान्तानि क्रियापदानि (वर्तमानकालः / लट्लकारः) PPTX with audio]'''</big>
<big>'''[https://archive.org/download/spoken-sanskrit-73_202402/016%20-%20Bahuvachana%20Kriyapadani%20NA.ppsx बहुवचनान्तानि क्रियापदानि (वर्तमानकालः / लट्लकारः) PPTX without audio]'''</big>
'''PAGE 16'''
|