13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bahuvacanakriyApadani: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 2:
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]
 
== <big>'''बहुवचनक्रियापदनिबहुवचनक्रियापदानि'''  '''(वर्तमानकालः / लट्‌कारः)'''</big> ==
{| class="wikitable"
|
Line 13:
| [[File:Gachanti.jpg|left|frameless|200x200px]]
|<big>गच्छन्ति</big>
| -
|
|
|
|
|-
| [[File:Agachati.jpg|left|frameless|200x200px]]
Line 18 ⟶ 23:
| [[File:Agachanti.jpg|left|frameless|200x200px]]
|<big>आगच्छन्ति</big>
|-
|
|
|
|
|-
| [[File:Kridati.jpg|left|frameless|200x200px]]
Line 23 ⟶ 33:
| [[File:Kridanti.jpg|left|frameless|200x200px]]
|<big>क्रीडन्ति</big>
|-
|
|
|
|
|-
| [[File:Khadati.jpg|left|frameless|200x200px]]
Line 28 ⟶ 43:
| [[File:Khadanti.jpg|left|frameless|200x200px]]
|<big>खादन्ति</big>
|-
|
|
|
|
|-
| [[File:Pashyati.jpg|left|frameless|200x200px]]
Line 33 ⟶ 53:
| [[File:Pashyanti.jpg|left|frameless|200x200px]]
|<big>पश्यन्ति</big>
|-
|
|
|
|
|-
| [[File:Nrutyati.jpg|left|frameless|200x200px]]
Line 45 ⟶ 70:
|<big>क्र.</big>
|<big>प्र. पु. ए. व.</big>
|<big>प्र्प्र. पु. ब. व.</big>
|-
|<big>१</big>
Line 173 ⟶ 198:
|<big>क्र.</big>
|<big>प्र. पु. ए. व.</big>
|<big>प्र्प्र. पु. ब. व.</big>
|-
|<big>१</big>
Line 300 ⟶ 325:
{| class="wikitable"
|<big>'''क्र'''</big>
|<big>'''धातु;धातुः'''</big>
|<big>'''प्र. पु. ए. व.'''</big>
|<big>'''प्र. पु. ब. व.'''</big>
Line 363 ⟶ 388:
|<big>जानाति</big>
|<big>जानन्ति</big>
|-
|
|
|
|
|-
|
Line 429 ⟶ 459:
|<big>जानीमः</big>
|}
 
 
 
 
Line 442 ⟶ 470:
| colspan="2" |<big>'''बहुवचनम्'''</big>
|-
| colspan="2" |<big>''एषः अस्ति ।''</big>
| colspan="2" | <big>''एते सन्ति ।''</big>
|-
|<big>एषः</big>
Line 518 ⟶ 546:
<big>लिखसि</big>
|
<big>युवांयूयम्</big>
|<big>स्थ</big>
 
Line 524 ⟶ 552:
 
<big>लिखथ</big>
|-
|
|
|
|
|-
| colspan="4" |<big>'''उत्तमः पुरुषः'''</big>
Line 550 ⟶ 583:
=== <big>अभ्यासः -</big> <big>'''(वर्तमानकालः / लट्‌कारः)'''</big> ===
 
==== <big>'''उदाहरणारुपंउदाहरणानुरूपं रिक्तस्थानानि पुरयन्तुपूरयन्तु ---'''  </big> ====
<big>१. सिंहः गर्जति ------ ------ सिंहाः गर्जन्ति</big>
 
Line 585 ⟶ 618:
<big>१७. बालः हसति ------ ------</big>
 
<big>१८. वृध्दःवृद्धः पश्यति ------ ------</big>
 
<big>१९. बालिका पठति ------ ------</big>
Line 641 ⟶ 674:
# <big>--- --- विकसति --- ----- ----- ----- ।  </big>
# <big>एतत् यानम् अस्ति --- एतानी ----- ----- ।</big>
# <big>यानम्यानं भ्रमति --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् --- ----- --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् फलंफलम् अस्ति --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>फलम्फलं पतति --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत्  --- --- --- ----- ----- ----- ।  </big>
# <big>एतत् मित्रंमित्रम् अस्ति --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>मित्रं क्रीडति --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् --- --- --- ----- ----- ----- ।</big>
Line 699 ⟶ 732:
<big>१०. अनुजा वदति । --- --------------- ।</big>
 
<big>११. महराजाःमहराजा आरोहति। --- --------------- ।</big>
 
<big>१२. नदी वहति। --- --------------- ।</big>
Line 715 ⟶ 748:
<big>१८. देवी तुष्यति । --- --------------- ।</big>
 
<big>१९. यन्त्र्यन्त्रः चलति । --- --------------- ।</big>
 
<big>२०. मयूरः नॄत्यतिनृत्यति । --- --------------- ।</big>
 
 
==== <big>अधोलिखितानि क्रियापदानि उपयुज्य उदाहरणानुसारंउदाहरणानुसारम् उचितक्रियापदैः रिक्तस्थानानि पूरयन्तु</big> ====
{| class="wikitable"
|<big>करोति – कुर्वन्ति</big>
Line 766 ⟶ 799:
# <big>महिला शटिकां ---- । (क्री)</big>
# <big>ते शिष्टाचारं न ----- । (ज्ञा)</big>
# <big>गृहिणी रिटिकांरोटिकां ----- । (दा)    </big>
# <big>ते शिष्टाचारं न ----- । (ज्ञा)</big>
# <big>अनुजः चित्रं ------- । (दृश्)</big>
Line 777 ⟶ 810:
# <big>सा चित्रं लेखितुं -----। (शक्)</big>
# <big>वयं गीतं गातुं ------ । (शक्)</big>
# <big>बालकाः श्लोकानिश्लोकान् पठितुं - । (शक्)</big>
 
 
=== <big>बहुवचनक्रियापदनिबहुवचनक्रियापदानि  </big> ===
 
==== <big>'''बहुवचनयुक्तानि प्रश्नवाक्यानि।'''</big> ====
<big>सम्यकसम्यक् स्मरन्तु -</big>
{| class="wikitable"
|
| colspan="54" |<big>'''प्रश्नवाचकाः'''</big>
|-
|
| colspan="2" |<big>'''एकवचनम्'''</big>
|
| colspan="2" |<big>'''बहुवचनम्'''</big>
|-
|<big>समीपे</big>
|<big>दूरे</big>
|
|<big>''समीपे  ''</big>
|<big>''दूरे''</big>
|<big>''समीपे  ''</big>
|<big>''दूरे''</big>
|-
|<big>'''पुलिंङ्गः'''</big>
|<big>एषः कः ?</big>
|<big>सः कः ?</big>
|<big>पुलिंङ्गः</big>
|<big>एते के ?      </big>
|<big>ते के ?</big>
|-
|<big>'''स्त्रीलिङ्गः'''</big>
|<big>एषा का ?</big>
|<big>सा का ?</big>
|<big>स्त्रीलिङ्गः</big>
|<big>एताः काः ?</big>
|<big>ताः काः ?</big>
|-
|<big>'''नपुंसकलिङ्गः'''</big>
|<big>एतत् किम् ?</big>
|<big>तत् किम् ?</big>
|<big>नपुंसकलिङ्गः</big>
|<big>एतानि कानि?</big>
|<big>तानि कानि?</big>
Line 876 ⟶ 910:
<big>बालकाः कुत्र गच्छन्ति? बालकाः क्रीडाङ्गणं गच्छन्ति।</big>
 
<big>बालकाः किमर्थं विद्यालयं गच्छन्ति ?   बालकाः विद्यालयंविद्यालयम् अध्ययनाय [अध्ययनम्] गच्छन्ति।  </big>
 
<big>तरुणाः किमर्थं चित्रालयं गच्छन्ति?  तरुणाः चलचित्रदर्शनाय [ चलचित्रदर्शनम्] चित्रालयं गच्छन्ति।</big>
Line 884 ⟶ 918:
 
 
=== <big>बहुवचनक्रियापदनिबहुवचनक्रियापदानाम् अभ्यासः</big> ===
 
==== <big>बहुवचनयुक्त -प्रश्न – वाक्यानि सम्यकसम्यम् स्मरन्तु -</big> ====
{| class="wikitable"
|
| colspan="54" |<big>'''प्रश्नवाचकाः'''</big>
|-
|
| colspan="2" |<big>'''एकवचनम्'''</big>
|
| colspan="2" |<big>'''बहुवचनम्'''</big>
|-
|<big>समिपे</big>
|<big>दुरे</big>
|
|<big>समिपेसमीपे</big>
|<big>दुरेदूरे</big>
|<big>समीपे</big>
|<big>दूरे</big>
|-
|<big>'''पुलिंङ्गः'''</big>
|<big>एषः कः ?</big>
|<big>सः कः ?</big>
|<big>पुलिंङ्गः</big>
|<big>एते के ?</big>
|<big>ते के ?</big>
|-
|<big>'''स्त्रीलिङ्गः'''</big>
|<big>एषा का ?</big>
|<big>सा का ?</big>
|<big>स्त्रीलिङ्गः</big>
|<big>एताः काः ?</big>
|<big>ताः काः ?</big>
|-
|<big>'''नपुंसकलिङ्गः'''</big>
|<big>एतत् किम् ?</big>
|<big>तत् किम् ?</big>
|<big>नपुंसकलिङ्गः</big>
|<big>एतानि कानि?</big>
|<big>तानि कानि?</big>
Line 988 ⟶ 1,023:
|
|<big>---  ?</big>
|<big>--- -- ?</big>
|<big>--- ----- ।</big>
|-
Line 994 ⟶ 1,029:
|
|<big>---  ?</big>
|<big>--- - ?</big>
|<big>--- ----- ।</big>
|-
Line 1,001 ⟶ 1,036:
|
|<big>---  ?</big>
|<big>--- - ?</big>
|<big>--- ----- ।</big>
|-
Line 1,008 ⟶ 1,043:
|
|
|<big>--- - ?</big>
|<big>--- ----- ।</big>
|-
Line 1,015 ⟶ 1,050:
|
|<big>---  ?</big>
|<big>--- - ?</big>
|<big>--- ----- ।</big>
|-
Line 1,025 ⟶ 1,060:
|<big>--- ----- ।</big>
|-
|<big>[नर्तकिनर्तकी] -  </big>
 
|
Line 1,039 ⟶ 1,074:
|<big>--- ----- ।</big>
|-
|<big>[वृध्दावृद्धा] -  </big>
 
|
Line 1,154 ⟶ 1,189:
<big>अध्यापिकाः</big>
 
<big>यूयंयूयम्</big>
 
<big>अग्रजाः</big>
Line 1,193 ⟶ 1,228:
# <big>बालिकाः -----  ------ ।</big>
# <big>अध्यापिकाः ---- ------ ।</big>
# <big>यूयंयूयम् -----  ------ ।</big>
# <big>अग्रजाः -----  ------ ।</big>
# <big>गायिकाः -----  ------ ।</big>
page_and_link_managers, Administrators
5,094

edits