page_and_link_managers, Administrators
5,097
edits
04---aShTAdhyAyI-paricayaH/05---aShTAdhyAyyAM-pratyayaH-prakriyA-ca---samagradRuShTiH: Difference between revisions
04---aShTAdhyAyI-paricayaH/05---aShTAdhyAyyAM-pratyayaH-prakriyA-ca---samagradRuShTiH (view source)
Revision as of 01:55, 1 July 2022
, 1 year agono edit summary
VNatarajan (talk | contribs) (Changed the Font Size to Big) |
No edit summary |
||
| (10 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Line 1:
<big>ध्वनिमुद्रणानि -</big>▼
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
▲!<big>ध्वनिमुद्रणानि -</big>
|-
|<big>१) [https://archive.org/download/SamskritaVyakaranam2015-PaniniiyaStudy/35__2016-07-13.mp3 अष्टाध्याय्यां प्रत्ययः प्रक्रिया च – समग्रदृष्टिः_2016-07-13]</big>▼
|-
|<big>२) [https://archive.org/download/SamskritaVyakaranam2015-PaniniiyaStudy/36___-_2016-07-20.mp3 प्रत्ययः प्रक्रिया च – समग्रदृष्टिः_+_कृत्-प्रत्ययाः अपि सार्वधातुकाः आर्धधातुकाश्च_2016-07-20]</big>▼
|-
|<big>३) [https://archive.org/download/SamskritaVyakaranam2015-PaniniiyaStudy/37_--yojanabhyasah------__----_2016-07-27.mp3 प्रत्ययः प्रक्रिया च--yojanAbhyAsaH--नी-चि-दा-गै-लिख्_+_क्त्वा-णिच्-तुमुन्-ण्वुल्-तृच्_2016-07-27]</big>▼
|}
▲१) [https://archive.org/download/SamskritaVyakaranam2015-PaniniiyaStudy/35__2016-07-13.mp3 अष्टाध्याय्यां प्रत्ययः प्रक्रिया च – समग्रदृष्टिः_2016-07-13]</big>
▲<big>२) [https://archive.org/download/SamskritaVyakaranam2015-PaniniiyaStudy/36___-_2016-07-20.mp3 प्रत्ययः प्रक्रिया च – समग्रदृष्टिः_+_कृत्-प्रत्ययाः अपि सार्वधातुकाः आर्धधातुकाश्च_2016-07-20]</big>
▲<big>३) [https://archive.org/download/SamskritaVyakaranam2015-PaniniiyaStudy/37_--yojanabhyasah------__----_2016-07-27.mp3 प्रत्ययः प्रक्रिया च--yojanAbhyAsaH--नी-चि-दा-गै-लिख्_+_क्त्वा-णिच्-तुमुन्-ण्वुल्-तृच्_2016-07-27]</big>
<big><br />
प्रत्ययानां स्वभावः कः, अपि च प्रक्रिया कीदृशी इत्यनयोः ज्ञानेन यौ कावपि प्रकृतिप्रत्ययौ अस्माकं पुरतः स्यातां, द्वयोः संयोजनेन किम् उत्पद्यते इति सौकर्येण नैपुण्येन च जानीयाम | अधस्तने चित्रे च समग्रसंस्कृतभाषायां प्रक्रियाः काः अपि च प्रत्ययाः के इति निरूपितं भवति | अनेन चित्रेण, पाणिनेः लघुत्वसिद्धान्तेन अस्माकं कः लाभः अपि च दीक्षितपुष्पामात्रा कथम् इदं विज्ञानं प्रक्रिया नाम्ना व्यवहारे आनीतम्, इति अस्माभिः स्पष्टतया बुध्यते | तर्हि अग्रे, अत्र किं किम् अस्तीति परिशीलयाम |</big>
▲[[File:०५ - अष्टाध्याय्यां प्रत्ययः प्रक्रिया च – समग्रदृष्टिः.png|center|1100x1100px]]
[[File:०५ - अष्टाध्याय्यां प्रत्ययः प्रक्रिया च – समग्रदृष्टिः.png|center|1100x1100px|
]]
<big>एतदाधारेण च कीदृशकार्याणि सम्भवन्ति इत्यस्य चिन्तनार्थम् अस्माकं वर्गस्य नूतन-सदस्यः शुकवनम्-महोदयः सुन्दररीत्या चित्रं निर्मितवान्—</big>
[[File:०५ - धातुभ्यः प्रत्ययसम्बद्ध-कार्याणि.png|center|1100x1100px]]
<big>2016</big>
Line 38 ⟶ 50:
अभ्यासः—</big>
<big>१. प्रत्येकं धातुम् आदाय इमानि रूपाणि परिशील्य निष्पादयतु— लट्-लकारस्य प्रथमपुरुषैकवचनान्तरूपं, क्त्वा-प्रत्ययान्तं रूपं, णिच्-प्रत्ययान्तधातोः लट्-लकारस्य प्रथमपुरुषैकवचनान्तरूपं, तुमुन्-प्रत्ययान्तं रूपम् | प्रत्येकस्यां स्थितौ धातुः कीदृशः (इगन्तधातुः, इगन्तभिन्न-अजन्तधातुः, लघु-इगुपधधतुः, अदुपधधातुः) अपि च प्रत्ययः कीदृशः (सार्वधातुकं पित्, सार्वधातुमपित्, आर्धधातुकं कित्-ङित्, आर्धधातुकं ञित्-णित्, आर्धधातुकं कित्-ङित् ञित्-णित्-भिन्नः) इति वक्तव्यम् |</big>▼
▲१. प्रत्येकं धातुम् आदाय इमानि रूपाणि परिशील्य निष्पादयतु— लट्-लकारस्य प्रथमपुरुषैकवचनान्तरूपं, क्त्वा-प्रत्ययान्तं रूपं, णिच्-प्रत्ययान्तधातोः लट्-लकारस्य प्रथमपुरुषैकवचनान्तरूपं, तुमुन्-प्रत्ययान्तं रूपम् | प्रत्येकस्यां स्थितौ धातुः कीदृशः (इगन्तधातुः, इगन्तभिन्न-अजन्तधातुः, लघु-इगुपधधतुः, अदुपधधातुः) अपि च प्रत्ययः कीदृशः (सार्वधातुकं पित्, सार्वधातुमपित्, आर्धधातुकं कित्-ङित्, आर्धधातुकं ञित्-णित्, आर्धधातुकं कित्-ङित् ञित्-णित्-भिन्नः) इति वक्तव्यम् |</big>
<big>- भ्वादिगणे नी-धातुः</big>
Line 61 ⟶ 73:
<big><br />
२. एतान् एव धातून् (नी, चि, दा, गै, मा, बुध्, लिख्, पठ्) आदाय, एतेषां प्रत्ययानां संयोजनेन कथम् अपि च किं रूपम् उत्पद्यते इति चिन्तयतु | प्रत्येकस्यां स्थितौ धातुः कीदृशः (इगन्तधातुः, इगन्तभिन्न-अजन्तधातुः, लघु-इगुपधधतुः, अदुपधधातुः) अपि च प्रत्ययः कीदृशः (सार्वधातुकं पित्, सार्वधातुमपित्, आर्धधातुकं कित्-ङित्, आर्धधातुकं ञित्-णित्, आर्धधातुकं कित्-ङित् ञित्-णित्-भिन्नः) इति वक्तव्यम्—</big>
<big>ण्वुल् [अक]</big>
Line 97 ⟶ 110:
<big><br />
अत्र जिज्ञासूनां कृते गित्-प्रत्ययस्य कार्यम् उपस्थाप्यते | परन्तु अस्य बोधः नितराम्
<big><br />
Line 106 ⟶ 119:
<big><br />
<big>---------------------------------</big>
<big>[https://
| |||