04---aShTAdhyAyI-paricayaH/07---aShTAdhyAyyAM-sUtrANAM-balAbalam: Difference between revisions
04---aShTAdhyAyI-paricayaH/07---aShTAdhyAyyAM-sUtrANAM-balAbalam (view source)
Revision as of 15:00, 9 May 2021
, 3 years agoline spacing
Bina Radia (talk | contribs) (titles font changed to big) |
Bina Radia (talk | contribs) (line spacing) |
||
Line 65:
<big><br />
वृक्ष + भ्यस् = अत्र किं भवति इति पश्याम | भ्यस् यञादि-सुप्-प्रत्ययः अतः '''सुपि च''' इत्यस्य प्रसक्तिरस्ति | भ्यस् झलादि-बहुवचनार्थ-सुप्-प्रत्ययः अतः '''बहुवचने झल्येत्''' इत्यस्य प्रसक्तिरस्ति | द्वेऽपि सूत्रे अन्यत्रलब्धावकाशे अपि च तयोः अधुना एकत्रप्राप्तिः वृक्ष + भ्यस् इत्यस्यां स्थितौ— अतः अत्र '''तुल्यबलविरोधः''' वर्तते | द्वयोः सूत्रयोः कस्य अत्र अवकाशः भवेत् इति निर्णेतुं अग्रे पठेम |</big>
Line 158 ⟶ 157:
<big>ततः अग्रे अन्तरङ्गबहिरङ्गयोः लक्षणम् उच्यते— '''अन्तर्मध्ये बहिरङ्गशास्त्रीयनिमित्तसमुदायमध्ये, अन्तर्भूतान्यङ्गानि निमित्तानि यस्य तदन्तरङ्गम् | एवं तदीयनिमित्तसमुदायाद् बहिर्भूताङ्गकं बहिरङ्गम्''' | अन्तरङ्ग-शब्दे भागद्वयम्, अन्तर् + अङ्गम् | अन्तर् इत्युक्ते 'मध्ये' | कस्य मध्ये ? बहिरङ्गशास्त्रीय-निमित्तसमुदायस्य मध्ये अन्तर्भूतः भागः अन्तरङ्गशास्त्रस्य निमित्तम् | अनया रीत्या अन्तरङ्गशास्त्रीय-निमित्तसमुदायात् बहिर्भूतः भागः बहिरङ्गशास्त्रस्य निमित्तम् |</big>
<big>इत्थञ्च '''अन्तर्भूतनिमित्तकत्वमन्तरङ्गत्वम्''' | बहिरङ्गशास्त्रस्य बहूनि निमित्तानि सन्ति चेत्, तेषां निमित्तानां समुदायमध्ये अन्तर्भूतत्वं यस्य वर्तते, तदन्तरङ्गम् | बहिरङ्गशास्त्रनिमित्तसमुदायस्य अपेक्षया अन्तरङ्गशास्त्रनिमित्तसमुदायः अन्तर्भूतः भवति चेत्, अन्तरङ्गत्वम् |</big>
| |||