13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/ktvA-lyap: Difference between revisions

<big>क्त्वा , ल्यप् इति प्रत्ययौ स्तः।</big>

<big>एकः कर्ता कार्यद्वयं क्रमेण करोति । पूर्वकार्यं यदयत् अस्ति तस्य सूचना धातोः क्त्वान्तरूपेण भवति।  </big>

<big>क्त्वान्त्क्त्वान्तशब्दाः, -ल्याप्‌प्रत्ययान्तानिल्याप्‌प्रत्ययान्तशब्दाः अव्ययानि स्तः।भवन्ति।</big>

!<big>क्त्वान्त रूपम्क्त्वान्तरूपम्</big>

|<big>त्वंत्वम् उत्तरं देहि।</big>

|<big>कृषकाः जलं सिञ्चन्ति।</big>

====<big>'''क्त्वान्त रूपाणिक्त्वान्तरूपाणि ---'''</big>====

|<big>शृत्वाश्रुत्वा</big>

|<big>वानरः वृक्षंवृक्षम् आरोहति।</big>

|<big>वानरः वृक्षंवृक्षम् आरुह्य फलानि पातयति।</big>

|<big>धनिकः धनं दानं करोति।</big>

|<big>विस्मॄत्यविस्मृत्य</big>

====<big>१) उदाहरणं दृष्ट्वा वाक्येषु क्त्वा प्रयोगंक्त्वाप्रयोगं कृत्वा लिखतु ---</big>====

!<big>क्त्वा प्रयोगःक्त्वाप्रयोगः</big>

|<big>कार्यं कुर्वन्ति, श्रान्ता: भवन्ति।भवन्ति ।</big>

|<big>शिशु:शिशुः  क्रीडाङ्गणे पतति, रोदनं करोति।करोति ।</big>

|<big>अहं फलं खदितवान्, जलं पीतवान्।पीतवान् ।</big>

|<big>भवन्त : वार्तां श्रुण्वन्ति, विषयं जानन्ति।</big>

|<big>वयं नाटकं पश्याम : । गृहं गच्छाम : ।</big>

|<big>ता: बालिका: विषयं स्मरन्ति, सम्यक लिखन्ति।लिखन्ति ।</big>

===<big>२) क्त्वान्त रूपाणिक्त्वान्तरूपाणि लिखतु ---</big>===

===<big>३) ल्यबन्त रूपाणिल्यबन्तरूपाणि लिखतु ---</big>===

<big>१. प्रणमति - -----।</big>

३<big>२. निर्दिशतिअनुभवति - -----। </big>

५<big>३. संस्मरतिनिर्दिशति - -----। </big>

७<big>४. विलिखतिउत्तिष्ठति - -----। </big>

९<big>५. उपकरोतिसंस्मरति - -----। </big>

<big>यथा</big> -

<big>१. पिता स्‍नाति। देवपूजां करोति। = पिता स्‍नात्वा देवपूजां करोति।</big>

<big>५. राघवः गृहम् आगच्छति।आगच्छति । जलं पिबति। = --- --- --- ---।</big>

<big>६. लेखिका गीतं विलिखति।विलिखति गायति।। गायति । = --- --- --- ---।</big>

<big>७. श्यानः वाक्यं स्मरति।स्मरति वदति।। वदति । = --- --- --- ---।</big>

<big>८. छात्रः कथां लिखति।लिखति कण्ठस्थीकरोति।। कण्ठस्थीकरोति । = --- --- --- --- ---।</big>

<big>९. वानरः वृक्षम्वृक्षं पश्यति।पश्यति आरोहति।। आरोहति । = --- --- --- --- ---।</big>

<big>१०. सा मातरं पृच्छति।पृच्छति । अर्थं जानाति । = --- --- --- ---।</big>