13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/sambodhanarUpANi: Difference between revisions
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/sambodhanarUpANi (view source)
Revision as of 01:42, 22 April 2024
, 28 days agono edit summary
Anjali2023 (talk | contribs) No edit summary |
No edit summary |
||
| (12 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Line 1:
{{DISPLAYTITLE:२८. सम्बोधनरूपाणि}}
▲=== <big>सम्बोधनप्रथमा - एकवचन-रूपाणि ध्यानेन पठन्तु</big> ===
{| class="wikitable"
![[File:PAthaM paThatu.jpg|frameless|187x187px]]
Line 17 ⟶ 15:
!<big>रघो ! शालां गच्छतु</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:GAyati bhavatI.jpg|frameless|183x183px]]
{| class="wikitable"
!<big>
|}
|[[File:AgachChatu.jpg|frameless|205x205px]]
Line 30 ⟶ 32:
!<big>मातः ! किं लिखति भवती?</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:Piba.jpg|frameless|201x201px]]
Line 35 ⟶ 41:
!<big>'''पुत्र ! पिब'''</big>
|}
|[[File:AagachCha 1.jpg|frameless|
{| class="wikitable"
!<big>'''राम ! आगच्छ'''</big>
Line 43 ⟶ 49:
!<big>'''राघव ! मा वद'''</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:Chala.jpg|frameless|209x209px]]
Line 56 ⟶ 66:
!<big>'''गौरि ! उत्तिष्ठ'''</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:Patha.jpg|frameless|235x235px]]
Line 63 ⟶ 77:
|[[File:Likha.jpg|frameless|233x233px]]
{| class="wikitable"
!<big>'''श्याम !
|}
|[[File:KhAda.jpg|frameless|236x236px]]
Line 69 ⟶ 83:
!<big>'''मदन ! खाद'''</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:ShRiNu.jpg|frameless|202x202px]]
{| class="wikitable"
!<big>विजय'''
|}
|[[File:BAlike piba.jpg|frameless|195x195px]]
Line 84 ⟶ 102:
|}
==== <big>सम्बोधनसमये हे, भोः, अये, अयि, रे इत्यादीनि अव्ययानि अपि कदाचित् प्रयुज्यन्ते ।</big> <big>रामः, गौरी, मित्रम् इत्यादिनां सर्वेषां शब्दानां सम्बोधनरुपाणि एकवचने प्रथमाविभक्तितः भिन्नानि भवन्ति।</big> ====▼
<big>अधः सम्बोधनरूपाणि प्रथमाविभक्त्तिरूपतः कथं भिन्नानि भवन्ति इति निर्दिष्टम् अस्ति।</big>▼
▲
<big>ध्यानेन पठतु ---</big>▼
▲<big>अधः सम्बोधनरूपाणि
{| class="wikitable"
|<big>प्रथमा
<big>एकवचनम्</big>
Line 100 ⟶ 122:
|<big>रामः</big>
|<big>राम !</big>
|<big>सम्बोधने विसर्गः
|-
|<big>हरिः</big>
|<big>हरे !</big>
|<big>सम्बोधने विसर्गः
|-
|<big>गुरुः</big>
Line 112 ⟶ 134:
|<big>राजा</big>
|<big>राजन् !</big>
|<big>सम्बोधने आकारस्य स्थाने
|-
|<big>रमा</big>
|<big>रमे !</big>
|<big>सम्बोधने आकारस्य स्थाने
|-
|<big>सुमतिः</big>
|<big>सुमते !</big>
|<big>सम्बोधने इकारस्य स्थाने
|-
|<big>गौरी</big>
|<big>गौरि</big>
|<big>सम्बोधने ईकारस्य ह्रस्वः
|-
|<big>लक्ष्मीः</big>
|<big>लक्ष्मि !</big>
|<big>सम्बोधने ईकारस्य ह्रस्वः, विसर्गः न दृश्यते । ।</big>
|-
|<big>धेनुः</big>
|<big>धेनो !</big>
|<big>सम्बोधने उकारस्य स्थाने
|-
|<big>पिता</big>
Line 144 ⟶ 166:
|<big>अम्बा</big>
|<big>अम्ब !</big>
|<big>सम्बोधने आकारस्य स्थाने
|-
|<big>मान्या</big>
|<big>मान्ये</big>
|<big>सम्बोधने आकारस्य स्थाने
|-
|<big>कर्ता</big>
Line 169 ⟶ 191:
==== <big>'''सम्बोधनरूपाणाम् अभ्यासः ---'''</big> ====
<big>१)
<big>'''प्रथमा ए. व. सम्बोधनप्रथमा ए.व.'''</big>
<big>उदाः '''रामः राम !'''</big>
<big> बालकः -----</big>
Line 190 ⟶ 212:
<big> भिक्षुकः -----</big>
<big>
<big> भास्करः -----</big>
Line 196 ⟶ 218:
<big> गजाननः -----</big>
<big> '''राधा राधे !'''</big>
<big> सीता -----</big>
Line 216 ⟶ 238:
<big> अध्यापिका -----</big>
<big> '''भगिनी भगिनि !'''</big>
<big> गौरी -----</big>
Line 232 ⟶ 254:
==== <big>'''२) आवरणे
<big>यथाः</big>
{| class="wikitable"
Line 251 ⟶ 271:
<big>४. ………. ! अत्र आगच्छतु । (भगिनी)</big>
<big>५. ………. ! कोलाहलं
<big>६. ………. ! श्वः मम गृहम् आगच्छतु । (मित्रम्)</big>
Line 265 ⟶ 285:
<big>११. ………. ! श्लोकं वद । (गीता)</big>
<big>१२. ………. ! उत्तरं वद। (
<big>१३. ………. ! किमर्थम् अद्य आगमने विलम्बः ? (लक्ष्मीः)</big>
Line 281 ⟶ 301:
<big>१९. ………. ! सङ्कोचं मा अनुभवतु । (सखी)</big>
<big>२०. ………. !
<big>२१. ………. ! दूरे उपविश्य दूरदर्शनं पश्यतु ।( नलिनी)</big>
Line 292 ⟶ 312:
<big>२५. ………. ! किमर्थं रोदिति ? ( मालिनी)</big>
'''<big>[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/a/a2/PAGE_28_PDF.pdf सम्बोधनरूपाणि PDF]</big>'''
'''<big>[https://archive.org/download/spoken-sanskrit-73_202402/028%20-%20SambodhanaRupani.ppsx सम्बोधनरूपाणि PPTX with audio]</big>'''
'''<big>[https://archive.org/download/spoken-sanskrit-73_202402/028%20-%20SambodhanaRupani%20NA.ppsx सम्बोधनरूपाणि PPTX without audio]</big>'''
'''PAGE 28'''
| |||