page_and_link_managers, Administrators
5,097
edits
No edit summary |
No edit summary |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 462:
<big>आहत्य हलादिपितः - ६, अजादिपितः - ७, हलाद्यपितः - ३८, अजाद्यपितः - २३ | प्रत्ययानां
<big>अधुना अन्तिमः एकः विचारणीयः | उपरि उक्तम् आसीत् यत् पित्त्वविषये यथा मूलप्रत्ययः तथैव सिद्धप्रत्ययः | मूलस्य पित्त्वं चेत्, सिद्धस्यापि पित्त्वम् इति | किञ्च अत्र
<big>१. लोट्-लकारस्य उत्तमपुरुषे '''आनि''', '''आव''', '''आम''','''ऐ''', '''आवहै''', '''आमहै''' | '''आनि'''
Line 483:
<big>२. परस्मैपदे विधिलिङि यद्यपि
<big>परस्मैपदस्य विधिलिङि यासुट्-आगमः भवति, इति अस्माभिः दृष्टम् | '''यासुट् परस्मैपदेषूदात्तो ङिच्च''' (३.४.१०३) इत्यनेन लिङ्-लकारस्य परस्मैपदि-प्रत्ययानां यासुट्-आगमो भवति; स च आगमो ङिद्वत् | ङिद्वत् अतः '''क्ङिति च''' (१.१.५) इत्यनेन गुणनिषेधः | धातु-विकरणप्रत्यययोः मेलनेन यत् अङ्गं निष्पन्नं, तेन अङ्गेन ङिद्वत् यासुट्-आगमः दृश्यते न तु तिप्, सिप्, मिप् ये मूले पितः | मूल-प्रत्ययः पित् भवतु नाम, परन्तु अङ्गेन इदं पित्त्वं न दृश्यते यतः मध्ये ङिद्वत् यासुट्-आगमः अस्ति | मध्ये ङिद्वत् यासुट्-आगमः, अतः अङ्गेन केवलं ङिद्वत्त्वं दृश्यते | तस्मात् किमपि पित्-निमित्तकं कार्यं नार्हम् | फलितार्थः एवं यत् सिद्ध-प्रत्ययानां पित्त्वं नास्ति |</big>
३. <big>लोट्-लकारस्य मध्यपुरुषे '''हि''' | '''हि''' सिप् इत्यस्मात् आगतः अतः तस्य पित्त्वं स्यात् | किन्तु तस्य अपित्त्वं कुतः आगतम् ?</big>
<big><br />
लोटि परस्मैपदे मध्यपुरुषे सिप् प्रत्ययस्य स्थाने हि आदेशः भवति, अपिच्च भवति '''सेर्ह्यपिच्च''' ( ३.४. ८७) इत्यनेन सूत्रेण |</big>
|