6---sArvadhAtukaprakaraNam-anadantam-aGgam/01A---anadantAGgANAM-kRute-siddha-tiGpratyayAH-sAraH: Difference between revisions
6---sArvadhAtukaprakaraNam-anadantam-aGgam/01A---anadantAGgANAM-kRute-siddha-tiGpratyayAH-sAraH (view source)
Revision as of 19:24, 12 July 2021
, 2 years agoProtected "01A - अनदन्ताङ्गानां कृते सिद्ध-तिङ्प्रत्ययाः (सारः)" ([Edit=Allow only administrators] (indefinite) [Move=Allow only administrators] (indefinite))
No edit summary |
m (Protected "01A - अनदन्ताङ्गानां कृते सिद्ध-तिङ्प्रत्ययाः (सारः)" ([Edit=Allow only administrators] (indefinite) [Move=Allow only administrators] (indefinite))) |
||
| (21 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Line 1:
{{DISPLAYTITLE: 01A - अनदन्ताङ्गानां कृते सिद्ध-तिङ्प्रत्ययाः (सारः)}}
<nowiki>अयं पुटः गतकरपत्रस्य सारः | अस्य (अधः स्थितं pdf इत्यस्य) मुद्रणं करोतु | यदा अस्मिन् पाठे अग्रिमाध्यायान् पठति, तदा अयं पुटः सदा भवतः/भवत्याः पुरतः स्यात् | सार्वधातुकलकाराणां सर्वाणि द्वितीयगणसमूह-क्रियापदरूपाणि एषु सिद्ध-प्रत्ययेषु आधारितानि | अतः अग्रे गत्वा अस्मिन् पाठे, एकैकस्मिन् गणे (स्वादौ, तनादौ, क्र्यादौ, अदादौ, जुहोत्यादौ, रुधादौ च) प्रतिनिधित्वेन ये धातवः दत्ताः, तेषां चतुर्णां लकाराणां (लटः, लोटः, लङः, विधिलिङः च) तिङन्तरूपाणि </nowiki>'''वदतु'''<nowiki> | अस्माकं दूरवाणि-वर्गस्य ध्वनिमुद्रणानि शृणोति चेत्, तर्हि जानाति यत् तथैव कुर्मः | वदनार्थं इदं पृष्ठम् अपेक्षितम्; शारीरिकत्वेन भवतः/भवत्याः पुरतः भवेदेव |</nowiki>▼
▲<big><nowiki>अयं पुटः गतकरपत्रस्य सारः | अस्य (अधः स्थितं pdf इत्यस्य) मुद्रणं करोतु | यदा अस्मिन् पाठे अग्रिमाध्यायान् पठति, तदा अयं पुटः सदा भवतः/भवत्याः पुरतः स्यात् | सार्वधातुकलकाराणां सर्वाणि द्वितीयगणसमूह-क्रियापदरूपाणि एषु सिद्ध-प्रत्ययेषु आधारितानि | अतः अग्रे गत्वा अस्मिन् पाठे, एकैकस्मिन् गणे (स्वादौ, तनादौ, क्र्यादौ, अदादौ, जुहोत्यादौ, रुधादौ च) प्रतिनिधित्वेन ये धातवः दत्ताः, तेषां चतुर्णां लकाराणां (लटः, लोटः, लङः, विधिलिङः च) तिङन्तरूपाणि </nowiki>'''वदतु'''<nowiki> | अस्माकं दूरवाणि-वर्गस्य ध्वनिमुद्रणानि शृणोति चेत्, तर्हि जानाति यत् तथैव कुर्मः | वदनार्थं इदं पृष्ठम् अपेक्षितम्; शारीरिकत्वेन भवतः/भवत्याः पुरतः भवेदेव |</nowiki></big>
<big>अधः ये प्रत्ययाः स्थूलाक्षरैः लिखिताः, ते पितः इति धेयम् |</big>▼
<big> </big>
▲अधः ये प्रत्ययाः स्थूलाक्षरैः लिखिताः, ते पितः इति धेयम् |
<big> <u>परस्मैपदम्</u> <font size="4" face="Lohit Hindi"> </font> <u>आत्मनेपदम्</u></big>
<big> <u>लट्-लकारः</u>
<big> '''
▲ '''मि''' वः मः ए वहे महे
<big>हलादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''ति''', '''सि''', '''मि'''</big>
<big>अजादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— ०</big>
<big>हलाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— तः, थः, थ, वः, मः, ते, से ध्वे, वहे, महे</big>
<big>अजाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— अन्ति, आते, अते, आथे, ए</big>
<big>''' तु''', तात् ताम् अन्तु ताम् आताम् अताम्</big>▼
<big> हि, तात् तम् त स्व
<big>''' आनि आव आम''' '''ऐ आवहै आमहै'''</big>▼
<big>हलादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''तु'''</big>▼
▲''' तु''', तात् ताम् अन्तु ताम् आताम् अताम्
<big>अजादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''आनि''', '''आव''', '''आम''', '''ऐ''', '''आवहै''', '''आमहै'''</big>▼
हि, तात् तम् त स्व आथाम् ध्वम्▼
<big>हलाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— हि, तात्, ताम्, तात्, तम्, त, ताम्, स्व, ध्वम्</big>▼
▲''' आनि आव आम''' '''ऐ आवहै आमहै'''
<big>अजाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— अन्तु, आताम्, अताम्, आथाम्</big>▼
▲हलादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''तु'''
▲अजादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''आनि''', '''आव''', '''आम''', '''ऐ''', '''आवहै''', '''आमहै'''
<big>''' त्''' ताम् अन् त आताम् अत</big>▼
▲हलाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— हि, तात्, ताम्, तात्, तम्, त, ताम्, स्व, ध्वम्
▲अजाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— अन्तु, आताम्, अताम्, आथाम्
<big> ''' अम्''' व म इ वहि महि</big>▼
▲ <u>लङ्-लकारः</u>
<big>हलादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''त्''', '''स्'''</big>▼
<big>अजादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''अम्'''</big>▼
▲''' त्''' ताम् अन् त आताम् अत
<big>हलाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— ताम्, तम्, त, व, म, त, थाः, ध्वम्, वहि, महि</big>▼
<big>अजाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— अन्, आताम्, अत, आथाम्, इ</big>▼
▲ ''' अम्''' व म इ वहि महि
▲हलादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''त्''', '''स्'''
<big> यात् याताम् युः ईत ईयाताम् ईरन्</big>▼
▲अजादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— '''अम्'''
<big> याः यातम् यात ईथाः ईयाथाम् ईध्वम्</big>▼
▲हलाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— ताम्, तम्, त, व, म, त, थाः, ध्वम्, वहि, महि
▲अजाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— अन्, आताम्, अत, आथाम्, इ
▲ <u>विधिलिङ्-लकारः</u>
<big>हलादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— ०</big>▼
<big>अजादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— ०</big>▼
<big>हलाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— नव (सर्वे) यकारादयः परमैपदिनः</big>▼
▲ यात् याताम् युः ईत ईयाताम् ईरन्
<big>अजाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— नव (सर्वे) ईकारादयः आत्मनेपदिनः</big>▼
▲ याः यातम् यात ईथाः ईयाथाम् ईध्वम्
▲ याम् याव याम ईय ईवहि ईमहि
<big>आहत्य हलादिपितः - ६, अजादिपितः - ७, हलाद्यपितः - ३८, अजाद्यपितः - २३ | एवं च प्रत्ययानां वर्गचतुष्टेयं; प्रत्येकस्मिन् वर्गे यत् कार्यं भवति, नाम तिङ्-प्रत्ययं निमित्तीकृत्य यत् अङ्गकार्यं भवति, तत् कार्यं समानम् अस्ति सर्वेषां वर्गसदस्यानां कृते | एतदेव द्वितीयगणसमूहस्य कार्यविधिः | अतः एतत् जानीमः चेत्, तर्हि द्वितीयगणसमूहस्य क्रियापदरूपाणि जानीमः हि |</big>▼
▲हलादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— ०
▲अजादिपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— ०
[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/4/47/%E0%A5%A7%28%E0%A4%85%29_-_%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A4%A6%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%82_%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%87_%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7-%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%99%E0%A5%8D_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%83_%28%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%83%29_-_1_page.pdf १(अ) - अनदन्ताङ्गानां कृते सिद्ध-तिङ्_प्रत्ययाः (सारः) - 1 page]
▲हलाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— नव (सर्वे) यकारादयः परमैपदिनः
[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/7/73/%E0%A5%A7%28%E0%A4%85%29_-_%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A4%A6%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%82_%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%87_%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7-%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%99%E0%A5%8D_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%83_%28%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%83%29.pdf १(अ) - अनदन्ताङ्गानां कृते सिद्ध-तिङ्_प्रत्ययाः (सारः)]
▲अजाद्यपित्सार्वधातुकप्रत्ययाः— नव (सर्वे) ईकारादयः आत्मनेपदिनः
<big>Swarup – August 2013</big>▼
▲आहत्य हलादिपितः - ६, अजादिपितः - ७, हलाद्यपितः - ३८, अजाद्यपितः - २३ | एवं च प्रत्ययानां वर्गचतुष्टेयं; प्रत्येकस्मिन् वर्गे यत् कार्यं भवति, नाम तिङ्-प्रत्ययं निमित्तीकृत्य यत् अङ्गकार्यं भवति, तत् कार्यं समानम् अस्ति सर्वेषां वर्गसदस्यानां कृते | एतदेव द्वितीयगणसमूहस्य कार्यविधिः | अतः एतत् जानीमः चेत्, तर्हि द्वितीयगणसमूहस्य क्रियापदरूपाणि जानीमः हि |
▲Swarup – August 2013
| |||