13---bhAShita-saMskRutam//saMskrutashiKshaNasAmagrI/1---prathamastaraH: Difference between revisions
13---bhAShita-saMskRutam//saMskrutashiKshaNasAmagrI/1---prathamastaraH (view source)
Revision as of 06:04, 2 August 2023
, 9 months agono edit summary
No edit summary |
No edit summary |
||
Line 7,913:
'''PAGE 18 PDF'''
----######################################################################################
== '''<big>१९. कदा ?; कुत्र ?; किम् ?</big>''' ==
===<big>कदा ?</big>===
==== <big>पठतु –</big> ====
<big>भवान् कदा उत्तिष्ठति ?</big>
<big>अहं पञ्चवादने उत्तिष्ठामि ।</big>
<big>भवान् कदा विद्यालयं गच्छति ?</big>
<big>अहं सप्तवादने विद्यालयं गच्छामि ।</big>
<big>सूर्योदयः कदा भवति ?</big>
<big>सूर्योदयः षड्वादने भवति।</big>
<big>भवती कदा क्रीडति ?</big>
<big>अहं सायं चतुर्वादने क्रीडामि ।</big>
<big>दीपावली कदा भवति ?</big>
<big>दीपावली प्रायः नवम्बरमासे भवति ।</big>
<big>वर्ष-ऋतुः कदा आगच्छति ?</big>
<big>वर्ष-ऋतुः जूनमासे आगच्छति ।</big>
===<big>कुत्र ?</big>===
==== <big>पठतु –</big> ====
<big>भवान् कुत्र वसति ?</big>
<big>अहं देहलीनगरे वसामि ।</big>
<big>भवती कुत्र कार्यं करोति ?</big>
<big>अहं वित्तकोषे कार्यं करोमि ।</big>
<big>रमेशः प्रतिदिनं कुत्र गच्छति ?</big>
<big>रमेशः प्रतिदिनं क्रीडाङ्गनं गच्छति ।</big>
<big>महोदयस्य कारयानं कुत्र अस्ति ?</big>
<big>महोदयस्य कारयानं गृहे अस्ति ।</big>
<big>भवान् श्वः कुत्र गमिष्यति ?</big>
<big>अहं श्वः मुम्बईनगरं गमिष्यामि।</big>
<big>बिहार-राज्यस्य राजधानी कुत्र अस्ति ?</big>
<big>बिहार-राज्यस्य राजधानी पटना नगरे अस्ति ।</big>
<big>महाकालमन्दिरं कुत्र अस्ति ?</big>
<big>महाकालमन्दिरम् उज्जैननगरे अस्ति ।</big>
===<big>किम् ?</big>===
==== <big>पठतु –</big> ====
<big>भवान् किं पठति ?</big>
<big>अहं रामायणं पठामि ।</big> <big>सुनीलः किम् क्रीडति ?</big>
<big>सुनीलः किं क्रीडति ?</big>
<big>सुनीलः पादकन्दुकं क्रीडति ।</big> <big>भवती किम् पाठयति ?</big>
<big>भवती किं पाठयति ?</big>
<big>अहं संस्कृतं पाठयामि ।</big>
<big>गृहस्य पुरतः किम् अस्ति ?</big>
<big>गृहस्य पुरतः वाटिका अस्ति ।</big>
<big>विद्यालयस्य पृष्ठतः किम् अस्ति ।</big>
<big>विद्यालयस्य पृष्ठतः ग्रन्थालयः अस्ति ।</big> <big>शिशुः किम् खादति ?</big>
<big>शिशुः किं खादति ?</big>
<big>शिशुः रोटिकां खादति ।</big>
===<big>अभ्यासः</big>===
==== <big>एतेषां प्रश्नानाम् उत्तरं लिखतु –</big> ====
<big>भवती कदा कार्यालयं गच्छति ?</big>
<big>------------------------------------</big>
<big>भवान् कदा मैसूरुनगरं गमिष्यति ?</big>
<big>------------------------------------</big>
<big>विशालस्य गृहं कुत्र अस्ति ?</big>
<big>------------------------------------</big>
<big>भारतदेशस्य संसदभवनं कुत्र अस्ति ?</big>
<big>-------------------------------------</big>
<big>बालकः प्रभाते किं खादति ?</big>
<big>------------------------------------</big>
<big>माता आपणतः किम् आनयति ?</big>
<big>------------------------------------</big>
'''PAGE 19 PDF'''
----
== '''<big>२०. सम्भाषणम्</big>''' ==
===<big>एतत् सम्भाषणं पठतु –</big>===
===='''<big>शिष्टाचारः</big>'''====
{|
![[File:SishtAchara.jpg|frameless|431x431px|center]]
|}
<big>रोहितः - हे मित्र ! नमस्ते।</big>
<big>शिवः - नमस्ते रोहित ! सुस्वागतम्, आगच्छतु ।</big>
<big>रोहितः - धन्यवादः । सर्वं कुशलं वा ?</big>
<big>शिवः - आम् कुशलम् । भवान् कथम् अस्ति । कदा आगतवान् नगरम् ?</big>
<big>रोहितः - अहम् अपि कुशली अस्मि । ह्यः एव आगतवान्। भवन्तं द्रष्टुम् उत्सुकः आसम्।</big>
<big>शिवः - बहु सन्तोषः भवन्तं दृष्टवा । उपविशतु । चायं पिबावः।</big>
<big>रोहितः - अस्तु। धन्यवादः।</big>
<big>शिवः - किञ्चित् अल्पाहारम् अपि कुर्वः। किं स्वीकरोति भवान् ?</big>
<big>रोहितः - अस्मिन् अल्पाहारगृहे रुचिकराः दोसकाः परिवेषयन्ति खलु ?</big>
<big>शिवः - आम्। भवान् सम्यक् स्मरति। पलाङ्डु-दोसकान् आदेशयावः।</big>
<big>रोहितः - अहो ! मह्यं बहु रोचते।</big>
<big>(अल्पाहारः आगच्छति)</big>
<big>शिवः - स्वीकरोतु भोः । इतोपि किञ्चित् क्वथितम् आवश्यकं किम् ?</big>
<big>रोहितः - मास्तु पर्याप्तम् ।</big>
<big>(चायम् आगच्छति)</big>
<big>शिवः - चायं स्वीकरोतु।</big>
<big>रोहितः - अपि च ? अद्यतने काले कः विशेषः ?</big>
<big>(मित्रयोः वार्तालापः अनुवर्तते)</big>
<big>रोहितः - अस्तु तर्हि। इदानीम् अहं गच्छामि। श्वः पुनः मिलावः।</big>
<big>शिवः - तथा एव कुर्वः।</big>
<big>रोहितः - नमस्कारः।</big>
<big>शिवः - नमस्कारः।</big>
===<big>अभ्यासः</big>===
===<big>१) अधोलिखितानि पदानि पठन्तु। कोष्ठके तेषाम् अन्वेषणं कुर्वन्तु।</big>===
{|
!<big>हरिः ओम्, स्वागतम्, नमस्कारः, चिन्ता मास्तु,</big> <big>सुप्रभातम्, क्षम्यताम्, कुशलम्, समीचिनम्, धन्यवादः</big>
|-
!
{| class="wikitable"
|'''<big>यी</big>'''
|'''<big>ध</big>'''
|'''<big>णो</big>'''
|'''<big>ढै</big>'''
|'''<big>छु</big>'''
|'''<big>थि</big>'''
|'''<big>सु</big>'''
|'''<big>जै</big>'''
|'''<big>थौ</big>'''
|'''<big>दू</big>'''
|-
|'''<big>डो</big>'''
|'''<big>न्य</big>'''
|'''<big>लौ</big>'''
|'''<big>ठू</big>'''
|'''<big>षी</big>'''
|'''<big>षी</big>'''
|'''<big>स</big>'''
|'''<big>बं</big>'''
|'''<big>टु</big>'''
|'''<big>थि</big>'''
|-
|'''<big>ञं</big>'''
|'''<big>वा</big>'''
|'''<big>दः</big>'''
|'''<big>हु</big>'''
|'''<big>क्ष</big>'''
|'''<big>ण</big>'''
|'''<big>मी</big>'''
|'''<big>फै</big>'''
|'''<big>थि</big>'''
|'''<big>णै</big>'''
|-
|'''<big>षी</big>'''
|'''<big>दः</big>'''
|'''<big>ण</big>'''
|'''<big>स्वा</big>'''
|'''<big>म्य</big>'''
|'''<big>श्म</big>'''
|'''<big>ची</big>'''
|'''<big>रौ</big>'''
|'''<big>रा</big>'''
|'''<big>ह</big>'''
|-
|'''<big>ङी</big>'''
|'''<big>टु</big>'''
|'''<big>थौ</big>'''
|'''<big>ग</big>'''
|'''<big>ता</big>'''
|'''<big>ची</big>'''
|'''<big>न</big>'''
|'''<big>टि</big>'''
|'''<big>दं</big>'''
|'''<big>रि:</big>'''
|-
|'''<big>सु</big>'''
|'''<big>प्र</big>'''
|'''<big>भा</big>'''
|'''<big>त</big>'''
|'''<big>म्</big>'''
|'''<big>ण</big>'''
|'''<big>म्</big>'''
| '''<big>म</big>'''
|'''<big>खा</big>'''
|'''<big>ओ</big>'''
|-
|'''<big>ण</big>'''
|'''<big>खा</big>'''
|'''<big>ण</big>'''
|'''<big>म्</big>'''
|'''<big>दू</big>'''
|'''<big>ल</big>'''
|'''<big>णिः</big>'''
|'''<big>लौ</big>'''
|'''<big>स्का</big>'''
|'''<big>म्</big>'''
|-
|'''<big>लौ</big>'''
|'''<big>ब</big>'''
| '''<big>ढै</big>'''
|'''<big>फी</big>'''
|'''<big>श</big>'''
|'''<big>थि</big>'''
|'''<big>णै</big>'''
|'''<big>खा</big>'''
|'''<big>ढ</big>'''
|'''<big>रः</big>'''
|-
|'''<big>खा</big>'''
|'''<big>जै</big>'''
|'''<big>ण</big>'''
|'''<big>कु</big>'''
|'''<big>ची</big>'''
|'''<big>चि</big>'''
| '''<big>न्ता</big>'''
|'''<big>मा</big>'''
|'''<big>स्तु</big>'''
|'''<big>थौ</big>'''
|}
|}
[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/d/d0/%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%A3%E0%A4%AE%E0%A5%8D_-_Samskrita_Vyakaranam.pdf Lesson PDF]
'''उत्तराणि Answers'''
----
== '''<big>२१. स्थावरवस्तूनि</big>''' ==
{| class="wikitable"
|[[File:VidyaalayaH.png|center|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
|-
!'''<big>विद्यालयः</big>'''
|}
|[[File:KAryAlayaH.png|center|frameless|208x208px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>कार्यालयः</big>
|}
|[[File:Mandiram-1.png|center|frameless|259x259px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>मन्दिरम्</big>
|}
|-
|
|
|
|-
| [[File:RAshaTrapatibhavanam.png|frameless|200x200px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>राष्ट्रपतिभवनम्</big>
|}
| [[File:KailAshamandiram.jpg|frameless|212x212px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>कैलासमन्दिरम्</big>
|}
| [[File:JalAshayaH_-pANachakkI.png|center|frameless|220x220px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>जलाशयः</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:OuShAdhAlayaH.png|center|frameless|198x198px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>औषधालयः</big>
|}
|[[File:ApaNaH.png|center|frameless|199x199px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>आपणः</big>
|}
|[[File:RelasthAnakam.png|center|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>रेलस्थानकम्</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:BasasthAnam.png|center|frameless|210x210px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>लोकयानस्थानकम्</big>
|}
|[[File:VimAnasthanam.png|frameless|200x200px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>विमानस्थानकम्</big>
|}
|[[File:Parvatam.png|center|frameless|194x194px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>पर्वतः</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:NadI.png|center|frameless|250x250px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>नदी</big>
|}
|[[File:SaMsadabhavanam.jpg|frameless|200x200px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>संसद्भवनम्</big>
|}
|[[File:BaalaajImandiram.png|center|frameless|183x183px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>देवालयः</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:UdyAnam.png|center|frameless|194x194px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>उद्यानम्</big>
|}
|[[File:GRIham.png|frameless|196x196px|center]]
{| class="wikitable"
|+
!<big>गृहम्</big>
|}
|[[File:GrAnthAlayam.jpg|center|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>ग्रन्थालयः</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:JalapAtaH_-_Niagaraa.jpg|center|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>जलपातः</big>
|}
|[[File:Bund1.jpg|center|frameless|259x259px]]
{| class="wikitable"
|+
!<big>सेतुः</big>
|}
|[[File:Durgah.jpg|frameless|340x340px|center]]
{| class="wikitable"
|+
!<big>दुर्गम्</big>
|}
|-
|
|
|
|-
|[[File:Samudrah.jpg|center|frameless|281x281px]]
{| class="wikitable"
|+
!<big>समुद्रः</big>
|}
|[[File:Sarovarah.jpg|frameless|259x259px|center]]
{| class="wikitable"
|+
!<big>सरोवरः</big>
|}
|[[File:Shilpam.jpg|center|frameless|252x252px]]
{| class="wikitable"
|+
!<big>शिल्पाणि</big>
|}
|}
====<big>स्थावरवस्तुनि - अभ्यासः</big>====
{| class="wikitable"
|+<big>चित्रं दृष्ट्वा, उदाहरणं दृष्ट्वा तादृशानि वाक्यानि लिखतु ---</big>
|[[File:GRIham.png|frameless|196x196px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>गृहम्</big>
|}
|<big>१. मम माता <u>'''गृहम्'''</u> आगच्छति।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:Mandiram-1.png|frameless|259x259px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>मन्दिरम्</big>
|}
|<big>२. मम मातामही --- गच्छति ।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:UdyAnam.png|frameless|194x194px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>उद्यानम्</big>
|}
|<big>३. मम --- --- गच्छति।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:BasasthAnam.png|frameless|210x210px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>लोकयानस्थानकम्</big>
|}
|<big>४. --- --- ---- ---- ।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:KAryAlayaH.png|frameless|208x208px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>कार्यालयः</big>
|}
|<big>५. --- --- ---- ---- ।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:Sala de cine.jpg|frameless|200x200px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>चित्रमन्दिरम्</big>
|}
|<big>६. --- --- ---- ---- ।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:ApaNaH.png|frameless|225x225px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>आपणः</big>
|}
|<big>७. --- --- ---- ---- ।</big>
|-
|
|
|-
| [[File:GrAnthAlayam.jpg|frameless|200x200px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>ग्रन्थालयः</big>
|}
|<big>८. --- --- ---- ---- ।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:RelasthAnakam.png|frameless|259x259px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>रेलस्थानकम्</big>
|}
|<big>९. --- --- ---- ---- ।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:Parvatam.png|frameless|194x194px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>पर्वतः</big>
|}
|<big>११. --- --- ---- आरोहति ।</big>
|-
|
|
|-
|[[File:NadI.png|frameless|250x250px|center]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>नदी</big>
|}
|<big>१२. --- --- ---- तरन्ति।</big>
|}
'''PAGE 21'''
----
----
| |||