13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/cet-no-cet: Difference between revisions
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/cet-no-cet (view source)
Revision as of 02:53, 30 August 2023
, 8 months agono edit summary
No edit summary |
No edit summary |
||
| (11 intermediate revisions by 5 users not shown) | |||
Line 1:
{{DISPLAYTITLE:४४. चेत् , नो चेत्}}
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]
<big>* चेत्</big> ▼
=== <big>“'''चेत्'''” इति अव्ययम् ।</big> ===
<big>“यदि तर्हि” एति पदद्वयं यस्मिन् अर्थे उपयुज्यते तस्मिन् एव अर्थे “चेत्” इत्यस्य अपि उपयोगः करणीयः |</big> ▼
<big>चेत् = If.</big>
==== <big>The word ‘चेत्’ is added to the verb in Present Tense to express ‘if it is’, ‘were it to happen’, or ‘had it occurred’.</big> ====
<big>उदा - समयः अस्ति चेत् अहं आगच्छामि |</big> ▼
<big> (यदि समयः अस्ति तर्हि अहं आगच्छामि इत्यर्थः |)</big> ▼
<big>उदाहरणम् -</big>
<big>“यदि - तर्हि”, “चेत्” इत्येतयोः अर्थः समानः इत्यतः “यदि - तर्हि” इति यत्र प्रयुक्तम् वाक्ये “चेत् “इति न प्रयोक्तव्यम् |</big> ▼
<big>अस्ति '''चेत्''' = If it is</big>
<big>उदा-यदि समयः अस्ति चेत् तर्हि अहं आगच्छामि - इत्येतत् वाक्यम् अशुद्धं | यत: “चेत्” इति यत्र अस्ति तत्र यदि इत्यपि प्रयुक्तम् |</big> ▼
==== '''१. <big>अधः एकैकेन वाक्येन एकैकः सन्दर्भः निर्दिष्टः अस्ति । तत् सन्दर्भे भवन्तः किम् कुर्वन्ति इति “चेत्” युक्तेन वाक्येन लिखन्तु।</big>''' ====▼
<big>'''उदा - कार्यालयस्य विरामः भवति ।'''</big> ▼
<big>गीतापुस्तकं गृहे अस्ति '''चेत्''' पठामि।</big>
<big>''' कर्यालयस्य विरामः भवति चेत् गृहम् गच्छामि ।'''</big> ▼
<big>आपणे आलुकम् अस्ति '''चेत्''' आनयतु।</big>
<big>अभ्यासं करोति '''चेत्''' छात्रः उत्तीर्णः भवति।</big>
▲====<big>“यदि - तर्हि”
▲====<big>“यदि - तर्हि”, “चेत्” इत्येतयोः अर्थः समानः इत्यतः “यदि - तर्हि” इति यत्र प्रयुक्तम् अस्ति वाक्ये, तत्र “चेत् “इति न प्रयोक्तव्यम् |</big>
▲<big>उदा - '''यदि''' समयः अस्ति '''चेत्''' '''तर्हि'''
===<big>अभ्यासः </big>===
▲====
<big>1. गृहे कोपि नास्ति ।</big>
<big>
<big> ………………………………………………………… |
<big> 3.
<big> ……………………………………………………………|</big>
▲<big> …………………………………………………………| </big>
<big> 4.बालकाः
<big> ……………………………………………………………
<big> 5.नगरयानानि न सञ्चरन्ति।</big>
Line 53 ⟶ 74:
<big> 8.चोराः आगच्छन्ति ।</big>
<big> ………………………………………………………………।</big>
<big>9. पाके रुचिः न भवति ।</big>
<big> ………………………………………………………………।</big>
<big>10. रात्रौ निद्रा न आगच्छति ।</big>
<big> ……………………………………………………………….।</big>
===<big>'''अभ्यासः'''</big> ===
====
<big>5. भवान् असत्यं वदति।…………कः भवतः विश्वासं करोति ।</big>
▲==== <big>२. अधस्तनवाक्येषु स्थितानि रिक्तस्थानानि “चेत् - नो चेत् ” इत्येतेषु केनचित् पदेन पूरयन्तु।</big> ====
▲<big>उदा-</big>
▲<big>'''भवान् शीग्रम् आगच्छन्तु । ……………। पिता तर्जयति ।'''</big>
▲<big>'''भवान् शिग्रम् आगच्छन्तु । नो चेत् पिता तर्जयति ।'''</big>
▲<big>1. औषधम् स्वीकरोतु । ………………ज्वरः वर्धते ।</big>
▲2. <big>इच्छा अस्ति |………………….भोजनम् करोतु ।</big>
▲<big>3. अध्यापकः अस्ति ……… कक्ष्यायाम् उपविशामि।</big>
▲<big>4. भवान् मधुरम् खादति| ……… दन्ताः नश्यन्ति ।</big>
<big>[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/d/d4/PAGE_44_PDF-2.pdf '''चेत् , नो चेत्''' '''pdf''']</big>
▲6. <big>परश्वः भवतः गृहम् आगमिष्यामि । ……………….प्रपरश्वः ।</big>
▲7. <big>सम्यक् पठतु । ……………………उत्तीर्णता कथम् प्राप्येत?</big>
▲8. <big>सुरेशः आगच्छति …………………माम् आह्वयतु ।</big>
▲9. <big>दैवम् अनुकूलकरम् नास्ति …………… कः किम् कुर्यात् ।</big>
'''PAGE 44'''
▲10. <big>उपविश्य पठतु ।……………………उत्थाय पठतु ।</big>
| |||