6---sArvadhAtukaprakaraNam-anadantam-aGgam/14A---adAdigaNe-halantadhAtavaH: Difference between revisions
6---sArvadhAtukaprakaraNam-anadantam-aGgam/14A---adAdigaNe-halantadhAtavaH (view source)
Revision as of 08:17, 14 May 2021
, 3 years agono edit summary
Bina Radia (talk | contribs) No edit summary |
Bina Radia (talk | contribs) No edit summary |
||
Line 1,610:
<big>अग्रे चतुर्षु लकारेषु तिङन्तरूपाणि वक्तव्यानि | उपरि दत्तानां नियमानाम् आधारेण रूप-चिन्तनं करोतु |</big>
<big><u>रूपाणि</u></big>
<big>लटि —</big>
<big>लोटि—</big>
<big>लङि—</big>
<big>विधिलिङि—</big>
<big><u>हकारान्तः दिह → दिह् धातुः</u> (उभयपदी, उपचये)</big>
<big>सर्वं दुह-धातुवत् भवति; अङ्गकार्यम् अपि सन्धिकार्यम् अपि तथा |</big>
<big>a) अङ्गकार्यम्—</big>
<big>१) हलादि पित्सु = उपधायां लघु-इकः गुणः | दिह् + ति → '''पुगन्तलघूपधस्य च''' → देह् + ति → सन्धिकार्यम् → देग्धि</big>
<big>२) अजादि पित्सु = उपधायां लघु-इकः गुणः | दिह् + आनि → '''पुगन्तलघूपधस्य च''' → देह् + आनि → देहानि</big>
<big>३) हलाद्यपित्सु = '''क्ङिति च''', गुणनिषेधः | दिह् + तः → सन्धिकार्यमेव → दिग्धः</big>
<big>४) अजाद्यपित्सु = '''क्ङिति च''', गुणनिषेधः | दिह् + अन्ति → वर्णमेलनमेव → दिहन्ति</big>
<big>b) सन्धिकार्यम्—</big>
<big>उपरि यथा दुह-धातोः कार्यं तथैव |</big>
<big>परस्मैपदे आत्मनेपदे च—</big>
<big>अग्रे चतुर्षु लकारेषु तिङन्तरूपाणि वक्तव्यानि | उपरि दत्तानां नियमानाम् आधारेण रूप-चिन्तनं करोतु |</big>
<big><u>रूपाणि</u></big>
<big>लटि —</big>
<big>लोटि—</big>
<big>लङि—</big>
<big>विधिलिङि—</big>
| |||