भविष्यत्कालरूपाणि
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bhaviSyatkAlarUpANi
भविष्यत्कालरूपाणि
ध्यानेन पठतु---
श्रीनिवासः श्वः किं किं करिष्यति इति अत्र लिखितम् अस्ति।
श्रीनिवासः श्व: विद्यालयं न गमिष्यति।
सः चिकित्सालयं गमिष्यति।
स्वस्य अनारोग्यं निवेदिष्यति।
सः श्वः न क्रीडिष्यति।
गृहे उपविश्य पाठं पठिष्यति।
धातुः | वर्तमानकालः | भविष्यकालः | |
---|---|---|---|
१. | पठ् | पठति | पठिष्यति |
२. | खाद् | खादति | खादिष्यति |
३. | गम् | गच्छति | गमिष्यति |
४. | धाव् | धावति | धाविष्यति |
५. | थस् | हसति | हसिष्यति |
६. | पत् | पतति | पतिष्यति |
७. | भ्रम् | भ्रमति | भ्रमिष्यति |
८. | चल् | चलति | चलिश्यति |
९. | वद् | वदति | वदिष्यति |
१०. | अट् | अटति | अटिष्यति |
११. | बुध् | बोधति | बोधिष्यति |
१२. | याच् | याचति | याचिष्यति |
विशेषरूपाणि | |||
वर्तमानकालः | भविष्यकालः | ||
१. | पिबति | पास्यति | |
२. | पॄच्छति | प्रक्ष्यति | |
३. | ददाति | दास्यति | |
४. | त्यजति | त्यक्ष्यति | |
५. | जानाति | ज्ञास्यति | |
६. | शक्नोति | शक्ष्यति | |
७. | शॄणोति | श्रोष्यति | |
८. | लिखति | लेखिष्यति | |
९. | मिलति | मेलिष्यति | |
१०. | गृह्णाति | ग्रहिष्यति | |
११. | उपविषति | उपवेक्ष्यति | |
१२. | उत्तिष्ठति | उत्थास्यति |
अभ्यास -
१) भवान् श्वः किं किं करिष्यति इति अत्र लिखतु –
यथा – अहं श्वः कन्याकुमारी गमिष्यामि।
तत्र --------------------------------
-----------------------------------
-----------------------------------
-----------------------------------
-----------------------------------
-----------------------------------
------------------------------------
२) भविष्यत्कालरूपाणि लिखतु –
सः (गच्छति) ---------------------------------
सा (लिखति) ---------------------------------
अहं (शृणोमि) --------------------------------
सा (त्यजति) ---------------------------------
रमेशः (क्रीडति) ------------------------------
शिशुः (पिबति) -------------------------------
गुरुः (ददाति) ---------------------------------
छात्रः (पृच्छति) ------------------------------
माता (जानाति) ------------------------------
अहं (शक्नोमि) ------------------------------
बालकः (उपविशति) -------------------------
कर्मकरः (उत्तिष्ठति) -------------------------
अध्यापकः (करोति) --------------------------