शरिरावयवनामानि

Home

शरिरावयवनामानि

क्र.	संस्कृतम्	मराठी	English
१	मस्तकम्	डोके	Head
२	केशः	केस	Hair
३	शिखा	वेणी	Breaded hair
४	ललाटम्	कपाळ	Forehead
५	भ्रूवा	भुवई	Eyebrow
६	नयनम्	डोळा	Eye
७	नासिका	नाक	Nose
८	मुखम् / आस्यम्	तोंड	Mouth
९	ओष्ठम्	ओठ	Upper lip
१०	अधरम्	खालचा ओठ	Lower lip
११	जिह्वा	जिभ	Tongue
१२	कर्ण / श्रवणम्	कान	Ear
१३	चुबुक:/चिबुकम्	हनुवटी	Chin
१४	श्मश्रु	दाढी, मिशी	Beard, Mustache
१५	कण्ठः	गळा	Throat
१६	ग्रीवा	मान	Neck
१७	स्कन्धः	खांदा	Shoulder
१८	भुजा / बाहु	दंड	Arm
१९	कफोणिः	कोपरा	Elbow
२०	करः / हस्तः	हात	Hand
२१	मणिबन्धः	मनगट	Wrist
२२	अङ्गुष्ठः	अंगठा	Thumb
२३	अंङ्गुलयः	बोटे	FIngers
२४	वक्षः	स्तन	Breast
२५	उरस्	छाती	Chest
२६	उदरम्	पोट	abdomen
२७	नितम्बः	नितंब	Buttock
२८	उरुः	मांडी	Thigh
२९	जानुः	गुडघा	Knee
३०	टङ्का	पाय	Leg
३१	पीठिका	पोटरी	Calf / back side of the leg
३२	घुटिकाः	घोटा	Ankle
३३	चरणः	पाउल	Foot
३४	पादतलम् / तलवः	तळपाय	Bottom of the foot
३५	पाष्णिम्	टाच	Heel
३६	पादाङ्गुष्ठः	पायाची बोटे	Toes

शरिरावयवनामानि अभ्यासः

१) अधोलिखित् कोष्टके शरिरावयवस्य नामानि अन्वेषणं करोतु ---

धः	रौ	ऋ	फै	म्	ण	बो	म्	हः	षी	झ	शः	यी	झा	सु
फी	टौ	यी	झा	णो	ढै	छु	दू	सु	जै	थौ	दू	थू	ञं	ठू
झा	थू	जं	छि	ची	लौ	अ	डो	टु	थि	णै	खा	ढ	टि	दं
रा	लौ	न	षी	खा	अं	ङ्गु	ल	यः	षी	रा	टौ	श्र	ङी	टु
ऋ	श्म	य	छि	बं	ऋ	ष्ठः	ला	बं	ण	ओ	बं	व	क्षः	झ
खा	ढै	न	षौ	ण	छु	थू	ट	फै	श्म	षौ	ष्ठ	ण	रौ	मी
मु	ख	म्	शः	म	स्त	क	म्	रौ	ची	पा	थि	म्	सि	यी
ण	यी	षी	रौ	णि	बं	ची	षी	ञं	ण	दः	हु	फै	छि	ठू
जं	स्क	न्धः	फै	ब	षौ	रा	छि	बा	हु	षी	षौ	ह	स्तः	थौ
लौ	ण	छु	णो	न्धः	छु	श्म	श्रु	खा	ऋ	ण	खा	ण	दू	टौ
जि	व्हा	छं	बो	छि	शि	छं	लौ	ढै	डो	के	लौ	उ	रुः	णै
षौ	ची	लौ	यी	ढै	फी	खा	जै	सु	जै	शः	ऋ	द	झा	ऋ
ना	जं	नि	त	म्बः	झा	ढै	भु	ढ	बो	रा	उ	र	स्	हः
भी	टौ	लौ	ऋ	जं	श्म	थि	जा	नुः	ठू	षी	ची	म्	थू	फी
छं	वा	भ्रू	ढै	थौ	झा	ञं	षी	ची	ण	छं	ङी	टु	थौ	दू
म्	ग्री	वा	झा	ऋ	दू	ना	सि	का	दं	रा	क	फो	णिः	हु
फी	ऋ	टु	जै	सु	म्	थि	ठू	थू	णै	थू	ण्ठः	मी	शो	म्

शरिरावयवनामानि -

मस्तकम्	केशः	शिखा	भुजा	कफोणीः	बाहु	जिव्हा	ग्रीवा	उदरम्	उरुः
ललाटम्	भ्रूवा	नयनम्	मणिबन्धः	हस्तः	अङ्गुष्ठः	कण्ठः	श्मश्रु	जानुः	नाभी
नासिका	मुखम्	ओष्ठम्	अंङ्गुलयः	वक्षः	उरस्	श्रवणम्	स्कन्धः	नितम्बः	पादः

[ Puzzle created by Sameer Talar]

उत्तरम् -

२) उचित क्रमानुसारेण शरिरस्य अवयवानां नामानि लिखतु ---


अङ्गुष्ठः, अङ्‌गुलयः उदरम्, ऊरुः, ओष्ठम्, करः, कफोणिः, केशः, ग्रीवाः, घुटिकाः, चरणः, जानुः, नयनम्, नासिका, नितम्बः, पादः, पादतलम्, पादाङ्‍गुष्ठः, पार्ष्णिः, पीठिका, भुजा, मणिबन्धः मस्तकम्, ललाटम्, वक्षः, स्कन्धः	शरिरावयवस्य नामः
	१) २) ३) ४) ५) ६) ७) ८) ९) १०) ११) १२) १३) १४) १५) १६) १७) १८) १९) २०) २१) २२) २३) २४) २५) २६)
Reproduced with permission from Professor Madanmohan Jhaa. Assistance from Sameer Talar for creating the puzzle.

उत्तरम् -