न्यायशास्त्रम्‌

Revision as of 17:29, 12 August 2023 by Dron (talk | contribs)

10---nyAyashAstram


Curious about nyAya-shAstram? Or don't know anything about it but would like to learn? Or, tried it out and had a hard time? Our varga is for you!


"बालानां सुखबोधाय क्रियते तर्कसङ्ग्रहः" -- इत्युक्तम्‌ | तथापि बहूनां कृते तर्कसङ्ग्रहः इति ग्रन्थः अतीव कष्टकरः | अनेकेभ्यः वर्षेभ्यः अहं तादृशीं व्याख्यां अन्वेषयामि स्म या वास्तवे सुखबोधाय स्यात्‌ | अधुना पुस्तकं लब्धम्‌ ! इयं व्याख्या नूतना, October 2014 इत्यस्मिन्‌ समये प्रकाशिता | एकाकिना पठ्यते चेत्‌ बुध्यते न वा इति अन्या वार्ता, किञ्च अस्माभिः सह पठ्यते चेत्‌ बोधः अवश्यं भविष्यति इति मम guarantee |

न्यायशास्त्रम्‌

पाठ्यांशाः
01 - सामान्यं विशेषः च

02 - सामान्यम्‌

03 - असाधारणधर्मो लक्षणम्‌

04 - समवायः अतिरिक्तः पदार्थः किमर्थम्‌ ?

05 - विशेषणं विशेष्यम्‌

06 - सुवर्णं तैजसं द्रव्यम्‌

07 - भूतले समवायसम्बन्धेन घटो नास्ति

08 - चित्रव्यवस्थापनम्‌ - अवच्छेदकधर्मः अवच्छेदकसम्बन्धः च

09 - वर्गजनानां चित्राणि---प्रतियोगितायाः सम्बन्धावच्छिन्नत्वम्‌

10 - प्रश्नाः उत्तराणि च

11 - कालः

12 - व्यापारः संस्कारः च

13 - आत्मा मनः च

14 - मनसः लक्षणम्‌

15 - गुणस्य व्याप्याव्याप्यं च वृत्तित्वम्‌

16 - परिमाणे कारणत्वम्‌

17 - कार्यकारणभावः च द्वितीयम्‌ असमवायिकारणम्‌

18 - संयोगस्य प्रसङ्गे किञ्चित्‌

19 - संयोगस्य आधारेण पृथक्त्वभेदयोः परस्परवैलक्षण्यम्‌

20 - संयोग-विभागयोः स्वभावप्रसङ्गे पुनः किञ्चित्‌

21 - हस्तौ संयुक्तौ इति ज्ञानम्‌

22 - संयोगनाशात्‌ विभागः नातिरिक्तः इत्याक्षेपस्य सामान्यपरिहारः

23 - अनुमानप्रमाणं— विभागः अतिरिक्तः गुणः

24 - विभागसंयोगनाशयोः कार्यकारणभावः

25 - आद्यपतनासमवायिकारणं गुरुत्वं— दलसार्थक्यम्‌

26 - दलसार्थक्यचिन्तनम्‌

27 - अन्यथासिद्धनिरूपणम्‌

28 - व्याप्तिचिन्तनम्‌

29 - लक्षणम्‌ एकम्‌ अखण्डपदं किमर्थम्‌

30 - हेत्वाभासः


Here below are the sound files from the main class. These classes were taught by Swarup Mahodaya from 2015-05-23 to 2019-10-19, then by Dron Mahodaya from 2019-10-26 to 2020-09-12, then by Swarup Mahodaya from 2020-09-19 to 2021-02-20, and by Dron Mahodaya from 2021-02-27 to the present.


Here below are the sound files from न्यामसिद्धान्तमुक्तावली class.

वर्गस्य ध्वनिमुद्रणानि   पुस्तके पृष्ठाः अधीताः
1_mangalAcharana_shloka_2023-01-14 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.1-2
2_muktAvalI_mangalAcharana_Shloka_2_2023-01-21 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.2-4
3_vighAta_pada_vivaranam_kArikAvalI_mangala_shlokaH_2023-01-28 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.4-8
4_mangalam_saphalam_avigIta_ShishtAchAra_vishayatvat_iti_anumAnam_2023-02-04 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.8-8
5_mangalasya_samApti_sAdhanatvam_2023-02-11 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.8-10
6_mangalavAde_prAchIna_navya__naiyAyikAnAm_vivAdaH_2023-02-18 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.10-12
7_mangalavAdaH_ishvarAnumanam_2023-02-25 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.14-16
8_ishwarAnumAnam_2023-03-04 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.16-21
9_padArtha_uddesha_kArikA_2023-03-11 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.21-26
10_Shakti_ShadrishyAdinAm_atirikta_padArthatva_nirAkaranam_2023-03-18 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.26-28
11_uttejakAbhAva_vishishta_manyAbhAvasya_kAranatvam_2023-03-25 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.28-32
12_drayva_nirUpanam_2023-04-08 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.32-35
13_tamasaH_dashama_dravyatva_nirasanam_2023-04-15 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.36-39
14_guna_karma_nirUpanam_2023-04-22 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.39-46
15_jaati_bAdhaka_nirUpanam_2023-04-29 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.36-48
16_jaati_bAdhaka_nirUpanam_I_2023-05-13 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.36-48
17_parA_jAti_aprA_jAti_samavAya_siddhiH_2023-05-20 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.49-55
18_samavAyaH_atiriktaH_sambandhaH_2023-06-03 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.55-58
19_abhAva_nirUpanam_2023-06-10 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.58-61
20_AbhAva_nirUpanam_2023-06-17 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.61-66
21_sAdharmya_vaidharmya_nirUpanamI_2023-07-15 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.66-69
22_sAdharmya_vaidharmya_nirUpanam_II_2023-07-22 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.66-71
23_sAdharmya_vaidharmya_nirUpanam_III_2023-07-29 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.71-75
24_sadharmya_vaidharmya_nirUpanam_IV_2023-08-05 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.76-76
25_sadharmya_vaidharmya_nirUpanam_V_2023-08-12 न्यामसिद्धान्तमुक्तावली किरणावली pp.76-78