४५. शरिरावयवनामानि
(Redirected from 13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023/zarirAvayavanAmAni)
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/zarirAvayavanAmAni
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/zarirAvayavanAmAni
शरीरावयवनामानि
क्र. | संस्कृतम् | English |
---|---|---|
१ | मस्तकम् | Head |
२ | केशः | Hair |
३ | शिखा | Lock of hair on the crown of the head (male). |
४ | वेणी | braided hair (female). |
५ | ललाटम् | Forehead |
६ | भ्रूः | Eyebrow |
७ | नयनम् | Eye |
८ | नासिका | Nose |
९ | मुखम् / आस्यम् | Mouth |
१० | ओष्ठः | Upper lip |
११ | अधरः | Lower lip |
१२ | जिह्वा | Tongue |
१३ | कर्ण: / श्रवणम् | Ear |
१४ | चुबुकम् | Chin |
१५ | श्मश्रु | Beard, Mustache |
१६ | कण्ठः | Throat |
१७ | ग्रीवा | Neck |
१८ | स्कन्धः | Shoulder |
१९ | भुजा / बाहुः | Arm |
२० | कफोणिः | Elbow |
२१ | करः / हस्तः | Hand |
२२ | मणिबन्धः | Wrist |
२३ | अङ्गुष्ठः | Thumb |
२४ | अङ्गुल्यः | Finger |
२५ | वक्षः | Breast |
२६ | उरः | Chest |
२७ | उदरम् | Abdomen |
२८ | नितम्बः | Buttock |
२९ | ऊरुः | Thigh |
३० | जानु | Knee |
३१ | टङ्का | Leg |
३२ | पीठिका | Calf / back side of the leg |
३३ | घुटिका | Ankle |
३४ | पादः /चरणः / चरणम् | Foot |
३५ | पादतलः /पादतलम् | Bottom of the foot |
३६ | पार्ष्णिः | Heel |
३७ | पादाङ्गुष्ठः | Toe |
शरीरावयवनामानि अभ्यासः
१) अधोदत्ते कोष्टके शरिरावयवस्य नामानि अन्वेषयतु ---
धः | रौ | ऋ | फै | म् | ण | बो | म् | हः | ल | झ | शः | यी | झा | सु |
फी | टौ | च | र | णः | ढै | छु | दू | सु | ला | थौ | दू | थू | ञं | ठू |
झा | थू | जं | छि | ची | लौ | अ | डो | टु | ट | णै | खा | ढ | टि | दं |
रा | लौ | न | षी | खा | अ | ङ्गु | ल्यः | त्र | म् | रा | टौ | श्र | ङी | टु |
ऋ | श्म | य | छि | बं | ऋ | ष्ठः | ला | बं | ण | ओ | बं | व | क्षः | झ |
खा | ढै | न | षौ | ण | छु | थू | ट | फै | श्म | षौ | ष्ठौ | ण | रौ | मी |
मु | ख | म् | शः | म | स्त | क | म् | रौ | ची | पा | थि | म् | सि | यी |
ण | यी | षी | रौ | णि | बं | ची | षी | ञं | ण | दः | हु | फै | छि | ठू |
जं | स्क | न्धः | फै | ब | षौ | रा | छि | बा | हु: | षी | षौ | ह | स्तः | थौ |
लौ | ण | छु | णो | न्धः | छु | श्म | श्रु | खा | ऋ | ण | खा | ण | दू | टौ |
जि | व्हा | छं | बो | छि | शि | छं | लौ | ढै | डो | के | लौ | उ | रुः | णै |
षौ | ची | लौ | यी | ढै | फी | खा | जै | सु | जै | शः | ऋ | द | झा | ऋ |
ना | जं | नि | त | म्बः | झा | ढै | भु | ढ | बो | रा | उ | र: | स | हः |
भी | टौ | लौ | ऋ | भ्रू | श्म | थि | जा | नुः | ठू | षी | ची | म् | थू | फी |
छं | वा | भ्रू | ढै | वौ | झा | ञं | षी | ची | ण | छं | ङी | टु | थौ | दू |
म् | ग्री | वा | झा | ऋ | दू | ना | सि | का | दं | रा | क | फो | णिः | हु |
फी | ऋ | टु | जै | सु | म् | थि | ठू | थू | णै | थू | ण्ठः | मी | शो | म् |
[ Puzzle created by Sameer Talar] |
शरीरावयवनामानि - एतानि नामानि उपरिदत्ते कोष्टके अन्वेषयन्तु
मस्तकम् | केशः | शिखा | चरणः | कफोणीः | बाहु: | जिह्वा | ग्रीवा | उदरम् | उरुः |
ललाटम् | भ्रूवौ | नयनम् | मणिबन्धः | हस्तः | अङ्गुष्ठः | कण्ठः | श्मश्रु | जानु | नाभी |
नासिका | मुखम् | ओष्ठौ | अङ्गुल्यः | वक्षः | उर: | श्रवणम् | स्कन्धः | नितम्बः | पादः |
उत्तरम् - शरीरावयवनामानि |
२) उचितेन क्रमानुसारेण शरीरस्य अवयवानां नामानि लिखतु ---
शरीरावयवस्य नामानि | ||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
अङ्गुष्ठः, अङ्गुल्यः उदरम्, ऊरुः, ओष्ठौ, करः, कफोणिः, केशः, ग्रीवा, घुटिका, चरणः,जानु, नयनम्, नासिका, नितम्बः, पादः, पादतलः, पादाङ्गुष्ठः, पार्ष्णिः, पीठिका, भुजा , मणिबन्धः मस्तकम्, मुखम्, ललाटम्, वक्षः, स्कन्धः । | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Creation credit - Sameer Talaar | ||||||||||||||||||||||||||||||||
उत्तरम् - शरीरावयवनामानि |
शरीरावयवनामानि PPTX with audio
शरीरावयवनामानि PPTX without audio
उत्तराणि / Answers (Link to page 49)
PAGE 45