शरिरावयवनामानि
शरिरावयवनामानि
क्र. | संस्कृतम् | मराठी | English |
---|---|---|---|
१ | मस्तकम् | डोके | Head |
२ | केशः | केस | Hair |
३ | शिखा | वेणी | Breaded hair |
४ | ललाटम् | कपाळ | Forehead |
५ | भ्रूवा | भुवई | Eyebrow |
६ | नयनम् | डोळा | Eye |
७ | नासिका | नाक | Nose |
८ | मुखम् / आस्यम् | तोंड | Mouth |
९ | ओष्ठम् | ओठ | Upper lip |
१० | अधरम् | खालचा ओठ | Lower lip |
११ | जिह्वा | जिभ | Tongue |
१२ | कर्ण / श्रवणम् | कान | Ear |
१३ | चुबुक:/चिबुकम् | हनुवटी | Chin |
१४ | श्मश्रु | दाढी, मिशी | Beard, Mustache |
१५ | कण्ठः | गळा | Throat |
१६ | ग्रीवा | मान | Neck |
१७ | स्कन्धः | खांदा | Shoulder |
१८ | भुजा / बाहु | दंड | Arm |
१९ | कफोणिः | कोपरा | Elbow |
२० | करः / हस्तः | हात | Hand |
२१ | मणिबन्धः | मनगट | Wrist |
२२ | अङ्गुष्ठः | अंगठा | Thumb |
२३ | अंङ्गुलयः | बोटे | FIngers |
२४ | वक्षः | स्तन | Breast |
२५ | उरस् | छाती | Chest |
२६ | उदरम् | पोट | abdomen |
२७ | नितम्बः | नितंब | Buttock |
२८ | उरुः | मांडी | Thigh |
२९ | जानुः | गुडघा | Knee |
३० | टङ्का | पाय | Leg |
३१ | पीठिका | पोटरी | Calf / back side of the leg |
३२ | घुटिकाः | घोटा | Ankle |
३३ | चरणः | पाउल | Foot |
३४ | पादतलम् / तलवः | तळपाय | Bottom of the foot |
३५ | पाष्णिम् | टाच | Heel |
३६ | पादाङ्गुष्ठः | पायाची बोटे | Toes |
शरिरावयवनामानि अभ्यासः
१) अधोलिखित् कोष्टके शरिरावयवस्य नामानि अन्वेषणं करोतु ---
धः | रौ | ऋ | फै | म् | ण | बो | म् | हः | षी | झ | शः | यी | झा | सु |
फी | टौ | यी | झा | णो | ढै | छु | दू | सु | जै | थौ | दू | थू | ञं | ठू |
झा | थू | जं | छि | ची | लौ | अ | डो | टु | थि | णै | खा | ढ | टि | दं |
रा | लौ | न | षी | खा | अं | ङ्गु | ल | यः | षी | रा | टौ | श्र | ङी | टु |
ऋ | श्म | य | छि | बं | ऋ | ष्ठः | ला | बं | ण | ओ | बं | व | क्षः | झ |
खा | ढै | न | षौ | ण | छु | थू | ट | फै | श्म | षौ | ष्ठ | ण | रौ | मी |
मु | ख | म् | शः | म | स्त | क | म् | रौ | ची | पा | थि | म् | सि | यी |
ण | यी | षी | रौ | णि | बं | ची | षी | ञं | ण | दः | हु | फै | छि | ठू |
जं | स्क | न्धः | फै | ब | षौ | रा | छि | बा | हु | षी | षौ | ह | स्तः | थौ |
लौ | ण | छु | णो | न्धः | छु | श्म | श्रु | खा | ऋ | ण | खा | ण | दू | टौ |
जि | व्हा | छं | बो | छि | शि | छं | लौ | ढै | डो | के | लौ | उ | रुः | णै |
षौ | ची | लौ | यी | ढै | फी | खा | जै | सु | जै | शः | ऋ | द | झा | ऋ |
ना | जं | नि | त | म्बः | झा | ढै | भु | ढ | बो | रा | उ | र | स् | हः |
भी | टौ | लौ | ऋ | जं | श्म | थि | जा | नुः | ठू | षी | ची | म् | थू | फी |
छं | वा | भ्रू | ढै | थौ | झा | ञं | षी | ची | ण | छं | ङी | टु | थौ | दू |
म् | ग्री | वा | झा | ऋ | दू | ना | सि | का | दं | रा | क | फो | णिः | हु |
फी | ऋ | टु | जै | सु | म् | थि | ठू | थू | णै | थू | ण्ठः | मी | शो | म् |
[ Puzzle created by Sameer Talar] |
मस्तकम् | केशः | शिखा | भुजा | कफोणीः | बाहु | जिव्हा | ग्रीवा | उदरम् | उरुः |
ललाटम् | भ्रूवा | नयनम् | मणिबन्धः | हस्तः | अङ्गुष्ठः | कण्ठः | श्मश्रु | जानुः | नाभी |
नासिका | मुखम् | ओष्ठम् | अंङ्गुलयः | वक्षः | उरस् | श्रवणम् | स्कन्धः | नितम्बः | पादः |
उत्तरम् -
२) उचित क्रमानुसारेण शरिरस्य अवयवानां नामानि लिखतु ---
शरिरावयवस्य नामः | |
---|---|
अङ्गुष्ठः, अङ्गुलयः उदरम्, ऊरुः, ओष्ठम्, करः, कफोणिः,
केशः,ग्रीवाः, घुटिकाः, चरणः, जानुः, नयनम्, नासिका, नितम्बः, पादः, पादतलम्, पादाङ्गुष्ठः, पार्ष्णिः, पीठिका,भुजा, मणिबन्धः मस्तकम्, ललाटम्, वक्षः, स्कन्धः | |
१) --------------- |
२) --------------- | ३) --------------- | ४) --------------- | ५) --------------- | ६) --------------- | ७) --------------- | ८) --------------- | ९) --------------- | १०) --------------- | ११) --------------- | १२) --------------- | १३) --------------- | १४) --------------- | १५) --------------- | १६) --------------- | १७) --------------- | १८) --------------- | १९) --------------- | २०) --------------- | २१) --------------- | २२) --------------- | २३) --------------- | २४) --------------- | २५) --------------- | २६) --------------- | | |
Reproduced with permission from Professor Madanmohan Jhaa. | Assistance from Sameer Talar for creating the puzzle. |
उत्तरम् -