13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bahuvacanakriyApadani: Difference between revisions

13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bahuvacanakriyApadani
Jump to navigation Jump to search
Content added Content deleted
No edit summary
No edit summary
Line 2: Line 2:
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]


== <big>'''बहुवचनक्रियापदनि'''  '''(वर्तमानकालः / लट्‌कारः)'''</big> ==
== <big>'''बहुवचनक्रियापदनि'''  '''(वर्तमानकालः / लट्‌कारः)'''</big> ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|
|
Line 39: Line 39:
|<big>नृत्यन्ति</big>
|<big>नृत्यन्ति</big>
|}
|}



=== <big>'''वर्तमानकाले (लट्‌लकारे) बहुवचनानि'''</big> ===
=== <big>'''वर्तमानकाले (लट्‌लकारे) बहुवचनानि'''</big> ===
Line 166: Line 167:
|<big>तिष्ठन्ति</big>
|<big>तिष्ठन्ति</big>
|}
|}



=== <big>'''लोट्‌लकारे (प्रार्थना अथवा आज्ञा) बहुवचनानि'''</big> ===
=== <big>'''लोट्‌लकारे (प्रार्थना अथवा आज्ञा) बहुवचनानि'''</big> ===
Line 293: Line 295:
|<big>तिष्ठन्तु</big>
|<big>तिष्ठन्तु</big>
|}
|}



=== <big>'''वर्तमानकाले (लट्‌लकारे) विशेषक्रियापदानि'''</big> ===
=== <big>'''वर्तमानकाले (लट्‌लकारे) विशेषक्रियापदानि'''</big> ===
Line 426: Line 429:
|<big>जानीमः</big>
|<big>जानीमः</big>
|}
|}







Line 540: Line 546:
<big>लिखामः</big>
<big>लिखामः</big>
|}
|}



=== <big>अभ्यासः -</big> <big>'''(वर्तमानकालः / लट्‌कारः)'''</big> ===
=== <big>अभ्यासः -</big> <big>'''(वर्तमानकालः / लट्‌कारः)'''</big> ===
Line 583: Line 590:


<big>२०. चोरः धावति ------ ------</big>
<big>२०. चोरः धावति ------ ------</big>



==== <big>यथोचितानि रूपाणि रिक्तस्थानेषु लिखन्तु</big> ====
==== <big>यथोचितानि रूपाणि रिक्तस्थानेषु लिखन्तु</big> ====
Line 605: Line 613:
# <big>पतति -----------</big>
# <big>पतति -----------</big>
# <big>तिष्ठति ------------</big>
# <big>तिष्ठति ------------</big>



==== <big>उदाहरणानुसारं वाक्यानि लिखन्तु ---</big> ====
==== <big>उदाहरणानुसारं वाक्यानि लिखन्तु ---</big> ====
Line 640: Line 649:
# <big>मित्रं क्रीडति --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>मित्रं क्रीडति --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् --- --- --- ----- ----- ----- ।</big>
# <big>एतत् --- --- --- ----- ----- ----- ।</big>



=== <big>अधोरेखाङ्कितस्य केवलं वचनपरिवर्तनं करोतु</big> ===
=== <big>अधोरेखाङ्कितस्य केवलं वचनपरिवर्तनं करोतु</big> ===
Line 667: Line 677:
# <big>धनिकः धनं ददाति । --- -- ------- ------- ।</big>
# <big>धनिकः धनं ददाति । --- -- ------- ------- ।</big>



==== <big>वचनपरिवर्तनं करोतु</big> ====
=== <big>वचनपरिवर्तनं करोतु</big> ===
<big>१. बालकः पठति । ------------ बालकाः पठन्ति ।</big>
<big>१. बालकः पठति । ------------ बालकाः पठन्ति ।</big>


Line 708: Line 719:
<big>२०. मयूरः नॄत्यति । --- --------------- ।</big>
<big>२०. मयूरः नॄत्यति । --- --------------- ।</big>



==== अधोलिखितानि क्रियापदानि उपयुज्य उदाहरणानुसारं उचितक्रियापदैः रिक्तस्थानानि पूरयन्तु ====
==== <big>अधोलिखितानि क्रियापदानि उपयुज्य उदाहरणानुसारं उचितक्रियापदैः रिक्तस्थानानि पूरयन्तु</big> ====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|<big>करोति – कुर्वन्ति</big>
|<big>करोति – कुर्वन्ति</big>
Line 746: Line 758:
# <big>अहं कार्यं कर्तुं - ।</big>
# <big>अहं कार्यं कर्तुं - ।</big>
# <big>वयं पूजां कर्तुं -- ।</big>
# <big>वयं पूजां कर्तुं -- ।</big>



==== <big>उदाहरणानुगुणम् उचितैः क्रियापदरूपै: रिक्तस्थानानि पूरयन्तु</big> ====
==== <big>उदाहरणानुगुणम् उचितैः क्रियापदरूपै: रिक्तस्थानानि पूरयन्तु</big> ====
Line 802: Line 815:
|<big>तानि कानि?</big>
|<big>तानि कानि?</big>
|}
|}




==== <big>ध्यानेन पठन्तु ---  </big> ====
==== <big>ध्यानेन पठन्तु ---  </big> ====
Line 853: Line 868:
|<big>तानि नेत्राणि सन्ति।</big>
|<big>तानि नेत्राणि सन्ति।</big>
|}
|}




=== <big>ध्यानेन पठन्तु ---</big> ===
=== <big>ध्यानेन पठन्तु ---</big> ===
Line 864: Line 881:


<big>छात्राः किमर्थं पठन्ति? छात्राः ज्ञानार्जनाय [ज्ञानार्जनम्] पठन्ति।</big>
<big>छात्राः किमर्थं पठन्ति? छात्राः ज्ञानार्जनाय [ज्ञानार्जनम्] पठन्ति।</big>




=== <big>बहुवचनक्रियापदनि अभ्यासः</big> ===
=== <big>बहुवचनक्रियापदनि अभ्यासः</big> ===
Line 1,167: Line 1,186:
<big>यथा ---</big>
<big>यथा ---</big>


# <big>बालकाः किं कुर्वन्ति? बालकाः फलानि खादन्ति।</big>
# <big>'''बालकाः किं कुर्वन्ति? बालकाः फलानि खादन्ति।'''</big>
# <big>छात्राः -----  ------ ।</big>
# <big>छात्राः -----  ------ ।</big>
# <big>भवन्तः -----  ------ ।</big>
# <big>भवन्तः -----  ------ ।</big>