13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bahuvacanam: Difference between revisions

13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bahuvacanam
Jump to navigation Jump to search
Content added Content deleted
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Line 1: Line 1:
== '''बहुवचनम्''' ==
{{DISPLAYTITLE:बहुवचनम्}}
{{DISPLAYTITLE:बहुवचनम्}}
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]


===<big>चित्रं दृष्ट्वा तस्य विवरणं पठन्तु |</big>===
===<big>चित्रं दृष्ट्वा तस्य विवरणं पठन्तु |</big>===


Line 19: Line 15:
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|-
|'''<big>अकारान्त पुंलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>अकारान्तः पुंलिङ्गः शब्दः</big>'''
|'''<big>कुक्कुरः</big>'''
|'''<big>कुक्कुरः</big>'''
|'''<big>कुक्कुराः</big>'''
|'''<big>कुक्कुराः</big>'''
|-
|-
|'''<big>आकारान्त स्त्रीलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>आकारान्तः स्त्रीलिङ्गः शब्दः </big>'''
|'''<big>बालिका</big>'''
|'''<big>बालिका</big>'''
|'''<big>बालिकाः</big>'''
|'''<big>बालिकाः</big>'''
|-
|-
|'''<big>ईकारान्त स्त्रीलिङ्गः</big>'''
|'''<big>ईकारान्तः स्त्रीलिङ्गः शब्दः</big>'''
|'''<big>नदी</big>'''
|'''<big>नदी</big>'''
|'''<big>नद्यः</big>'''
|'''<big>नद्यः</big>'''
|-
|-
|'''<big>अकारान्त नपुंसकलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>अकारान्तः नपुंसकलिङ्गः शब्दः</big>'''
|'''<big>पुस्तकम्</big>'''
|'''<big>पुस्तकम्</big>'''
|'''<big>पुस्तकानि</big>'''
|'''<big>पुस्तकानि</big>'''
|}
|}
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
| colspan="3" |'''<big><nowiki>“तद्” शब्दस्य त्रिषु लिङ्गेषु प्रथमाविभक्तौ रुपाणि |</nowiki></big>'''
| colspan="3" |'''<big><nowiki>“तद्” शब्दस्य त्रिषु लिङ्गेषु प्रथमाविभक्तौ रूपाणि |</nowiki></big>'''
|-
|-
|
|
Line 42: Line 38:
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|-
|'''<big>पुंलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>पुंलिङ्गे</big>'''
|'''<big>सः  </big>'''
|'''<big>सः  </big>'''
|'''<big>ते</big>'''
|'''<big>ते</big>'''
|-
|-
|'''<big>स्त्रीलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>स्त्रीलिङ्गे</big>'''
|'''<big>सा  </big>'''
|'''<big>सा  </big>'''
|'''<big>ताः  </big>'''
|'''<big>ताः  </big>'''
|-
|-
|'''<big>नपुंसकलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>नपुंसकलिङ्गे  </big>'''
|'''<big>तत्  </big>'''
|'''<big>तत्  </big>'''
|'''<big>तानि  </big>'''
|'''<big>तानि  </big>'''
|}
|}
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
| colspan="3" |'''<big><nowiki>“एतद्” शब्दस्य त्रिषु लिङ्गेषु प्रथमाविभक्तौ रुपाणि |</nowiki></big>'''
| colspan="3" |'''<big><nowiki>“एतद्” शब्दस्य त्रिषु लिङ्गेषु प्रथमाविभक्तौ रूपाणि |</nowiki></big>'''
|-
|-
|
|
Line 61: Line 57:
| '''<big>बहुवचनम्</big>'''
| '''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|-
|'''<big>पुंलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>पुंलिङ्गे  </big>'''
|'''<big>एषः  </big>'''
|'''<big>एषः  </big>'''
|'''<big>एते  </big>'''
|'''<big>एते  </big>'''
|-
|-
|'''<big>स्त्रीलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>स्त्रीलिङ्गे  </big>'''
|'''<big>एषा  </big>'''
|'''<big>एषा  </big>'''
|'''<big>एताः  </big>'''
|'''<big>एताः  </big>'''
|-
|-
|'''<big>नपुंसकलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>नपुंसकलिङ्गे  </big>'''
|'''<big>एतत्  </big>'''
|'''<big>एतत्  </big>'''
|'''<big>एतानि  </big>'''
|'''<big>एतानि  </big>'''
Line 80: Line 76:
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|-
|'''<big>पुंलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>पुंलिङ्गे  </big>'''
|'''<big>कः  </big>'''
|'''<big>कः  </big>'''
|'''<big>के  </big>'''
|'''<big>के  </big>'''
|-
|-
|'''<big>स्त्रीलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>स्त्रीलिङ्गे  </big>'''
|'''<big>का</big>'''
|'''<big>का</big>'''
|'''<big>काः  </big>'''
|'''<big>काः  </big>'''
|-
|-
|'''<big>नपुंसकलिङ्गः  </big>'''
|'''<big>नपुंसकलिङ्गे  </big>'''
|'''<big>किम्  </big>'''
|'''<big>किम्  </big>'''
|'''<big>कानि  </big>'''
|'''<big>कानि  </big>'''
Line 94: Line 90:




====<big>अकारान्त पुंलिङ्गे एकवचनस्य बहुवचनस्य च प्रयोगान् जानीत |</big>====
====<big>अकारान्तपुंलिङ्गशब्दानाम् एकवचनस्य बहुवचनस्य च प्रयोगान् जानीत |</big>====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
![[File:L15 Photo3.png|center|frameless]]
![[File:L15 Photo3.png|center|frameless]]
Line 100: Line 96:
|}
|}


====''' <big>आकारान्त स्त्रिलिङ्गे एकवचनस्य बहुवचनस्य च प्रयोगान् जानीत |</big> '''====
====''' <big>आकारान्तस्त्रीलिङ्गशब्दानाम् एकवचनस्य बहुवचनस्य च प्रयोगान् जानीत |</big> '''====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
![[File:L15 Photo5.png|center|frameless]]
![[File:L15 Photo5.png|center|frameless]]
Line 106: Line 102:
|}
|}


====''' <big>ईकारान्त स्त्रिलिङ्गे एकवचनस्य बहुवचनस्य च प्रयोगान् जानीत |</big> '''====
====''' <big>ईकारान्तस्त्रीलिङ्गानाम् एकवचनस्य बहुवचनस्य च प्रयोगान् जानीत |</big> '''====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
![[File:L15 Photo7.png|center|frameless]]
![[File:L15 Photo7.png|center|frameless]]
Line 112: Line 108:
|}
|}


====''' <big>अकारान्त नपुंसकलिङ्गे एकवचनस्य बहुवचनस्य च प्रयोगान् जानीत |</big> ''' ====
====''' <big>अकारान्तनपुंसकलिङ्गशब्दानाम् एकवचनस्य बहुवचनस्य च प्रयोगान् जानीत |</big> ''' ====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
![[File:L15 Photo9.png|center|frameless]]
![[File:L15 Photo9.png|center|frameless]]
Line 119: Line 115:




===१. रिक्तेषु स्थलेषु बहुवचनरूपाणि लिखतु |  ===
==='''१. रिक्तेषु स्थलेषु बहुवचनरूपाणि लिखतु |'''  ===


====<big>अकारान्त पुंलिङ्गः पदानि ।</big>====
====<big>अकारान्ताः पुंलिङ्गशब्दाः</big> ====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''<big>एकवचनम्  </big>'''
|'''<big>एकवचनम्  </big>'''
Line 169: Line 165:




====<big>आकारान्त स्त्रीलिङ्ग पदानि  ।</big>====
====<big>आकारान्ताः स्त्रीलिङ्गशब्दाः  </big>====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''<big>एकवचनम्  </big>'''
|'''<big>एकवचनम्  </big>'''
Line 216: Line 212:
|}
|}


===='''<big>ईकारान्त स्त्रीलिङ्ग पदानि ।</big>''' ====
===='''<big>ईकारान्ताः स्त्रीलिङ्गशब्दाः</big>''' ====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
| '''<big>एकवचनम्  </big>'''
| '''<big>एकवचनम्  </big>'''
Line 264: Line 260:




===='''<big>अकारान्त नपुंसकलिङ्गः पदानि ।</big>'''====
===='''<big>अकारान्ताः नपुंसकलिङ्गशब्दाः</big>'''====
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''<big>एकवचनम्  </big>'''
|'''<big>एकवचनम्  </big>'''
Line 313: Line 309:




===<big>२. उदाहरणं दृष्ट्वा अकारान्त पुंलिङ्गरूपाणि रिक्तस्थानेषु पूरयन्तु –</big>===
===<big>२. उदाहरणं दृष्ट्वा अकारान्त- पुंलिङ्गरूपाणि रिक्तस्थानेषु पूरयन्तु –</big>===
<big>'''१. एषः क्लेशः |   एते क्लेशाः | Difficulty'''</big>
<big>'''१. एषः क्लेशः |   एते क्लेशाः | Difficulty'''</big>


Line 355: Line 351:




===<big>३. उदाहरणं दृष्ट्वा आकारान्त स्त्रीलिङ्गरूपाणि रिक्तस्थानेषु पुरयन्तु –</big>===
===<big>३. उदाहरणं दृष्ट्वा आकारान्त- स्त्रीलिङ्गरूपाणि रिक्तस्थानेषु पूरयन्तु –</big>===
<big>'''१.  एषा स्नुषा | एताः स्नुषाः | Daughter-in-law'''</big>
<big>'''१.  एषा स्नुषा | एताः स्नुषाः | Daughter-in-law'''</big>


Line 397: Line 393:




===<big>४. उदाहरणं दृष्ट्वा ईकारान्त स्त्रीलिङ्गरूपाणि रिक्तस्थानेषु पुरयन्तु –</big>===
===<big>४. उदाहरणं दृष्ट्वा ईकारान्त- स्त्रीलिङ्गरूपाणि रिक्तस्थानेषु पूरयन्तु –</big>===
<big>१. एषा अङ्कनी | एताः अङ्कन्यः | Pencil</big>
<big>१. एषा अङ्कनी | एताः अङ्कन्यः | Pencil</big>


Line 422: Line 418:
<big>१२. ___ जलकूपी | ___ _________ | Water Bottle</big>
<big>१२. ___ जलकूपी | ___ _________ | Water Bottle</big>


<big>१३. ___ दुरवाणी | ___ _________ | Telephone</big>
<big>१३. ___ दूरवाणी | ___ _________ | Telephone</big>


<big>१४. ___ द्विचक्री | ___ _________ | Two-Wheeler</big>
<big>१४. ___ द्विचक्री | ___ _________ | Two-Wheeler</big>
Line 440: Line 436:
 
 


=== <big>५. उदाहरणं दृष्ट्वा अकारान्त नपुंसकलिङ्गः रिक्तस्थानेषु पुरयन्तु –</big>===
=== <big>५. उदाहरणं दृष्ट्वा अकारान्त- नपुंसकलिङ्गरूपाणि रिक्तस्थानेषु पूरयन्तु –</big>===
<big>१. एतत् आर्द्रम् |     एतानि आर्द्राणि | Ginger</big>
<big>१. एतत् आर्द्रम् |     एतानि आर्द्राणि | Ginger</big>


Line 469: Line 465:
<big>१४. ___ नयनम् | ___ _________ | Eye</big>
<big>१४. ___ नयनम् | ___ _________ | Eye</big>


<big>१५. ___ पनसम् | ___ _________ | Jackfruit</big>
<big>१५. ___ पनसम् | ___ _________ | Jack-fruit</big>


<big>१६. ___ पयोहिमम् | __ _________ | Ice Cream</big>
<big>१६. ___ पयोहिमम् | __ _________ | Ice Cream</big>
Retrieved from "https://worldsanskrit.net/wiki/13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bahuvacanam"