13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/bhaviSyatkAlarUpANi: Difference between revisions
m (Vidhya moved page २७. भविष्यत्कालरूपाणि to २७. भविष्यत्कालरूपाणि) |
Anjali2023 (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 22: | Line 22: | ||
<big>सायङ्काले आरोग्याय उद्द्याने अटिष्यति।</big> |
<big>सायङ्काले आरोग्याय उद्द्याने अटिष्यति।</big> |
||
<big>गृहं गत्वा कुटुम्बेन सह भोजनं |
<big>गृहं गत्वा कुटुम्बेन सह भोजनं करिष्यति।</big> |
||
=== अवधेयम् === |
=== अवधेयम् === |
||
| Line 52: | Line 52: | ||
|- |
|- |
||
|<big>५.</big> |
|<big>५.</big> |
||
|<big> |
|<big>हस्</big> |
||
|<big>हसति</big> |
|<big>हसति</big> |
||
|<big>हसिष्यति</big> |
|<big>हसिष्यति</big> |
||
| Line 94: | Line 94: | ||
|- |
|- |
||
| |
| |
||
|<big>'''धातुः'''</big> |
|||
| |
|||
|<big>'''वर्तमानकालः'''</big> |
|<big>'''वर्तमानकालः'''</big> |
||
|<big>'''भविष्यकालः'''</big> |
|<big>'''भविष्यकालः'''</big> |
||
| Line 105: | Line 105: | ||
|<big>२.</big> |
|<big>२.</big> |
||
|<big>प्रच्छ्</big> |
|<big>प्रच्छ्</big> |
||
|<big> |
|<big>पृच्छति</big> |
||
|<big>प्रक्ष्यति</big> |
|<big>प्रक्ष्यति</big> |
||
|- |
|- |
||
| Line 130: | Line 130: | ||
|<big>७.</big> |
|<big>७.</big> |
||
|<big>श्रु</big> |
|<big>श्रु</big> |
||
|<big> |
|<big>शृणोति</big> |
||
|<big>श्रोष्यति</big> |
|<big>श्रोष्यति</big> |
||
|- |
|- |
||
| Line 150: | Line 150: | ||
|<big>११.</big> |
|<big>११.</big> |
||
|<big>उप+विश्</big> |
|<big>उप+विश्</big> |
||
|<big> |
|<big>उपविशति</big> |
||
|<big>उपवेक्ष्यति</big> |
|<big>उपवेक्ष्यति</big> |
||
|- |
|- |
||
Revision as of 01:48, 5 July 2023
भविष्यत्कालरूपाणि
अधोभागे दत्तनि वाक्यानि पठतु। भविष्यत्का-रूपाणि अवलोकयतु।
राहुलः श्वः किं किं करिष्यति इति अत्र लिखितम् अस्ति।
राहुलः वैद्यः। सः श्व: चिकित्सालयं गमिष्यति।
रुग्णानां परीक्षां करिष्यति।
रोगस्य निवारणाय औषधानि दास्यति।
तेषाम् उपयोगं कथं करणीयम् इति बोधिष्यति।
सायङ्काले आरोग्याय उद्द्याने अटिष्यति।
गृहं गत्वा कुटुम्बेन सह भोजनं करिष्यति।
अवधेयम्
| धातुः | वर्तमानकालः | भविष्यकालः | |
|---|---|---|---|
| १. | पठ् | पठति | पठिष्यति |
| २. | खाद् | खादति | खादिष्यति |
| ३. | गम् | गच्छति | गमिष्यति |
| ४. | धाव् | धावति | धाविष्यति |
| ५. | हस् | हसति | हसिष्यति |
| ६. | पत् | पतति | पतिष्यति |
| ७. | भ्रम् | भ्रमति | भ्रमिष्यति |
| ८. | चल् | चलति | चलिश्यति |
| ९. | वद् | वदति | वदिष्यति |
| १०. | अट् | अटति | अटिष्यति |
| ११. | बुध् | बोधति | बोधिष्यति |
| १२. | याच् | याचति | याचिष्यति |
| विशेषरूपाणि | |||
| धातुः | वर्तमानकालः | भविष्यकालः | |
| १. | पा | पिबति | पास्यति |
| २. | प्रच्छ् | पृच्छति | प्रक्ष्यति |
| ३. | दा | ददाति | दास्यति |
| ४. | त्यज् | त्यजति | त्यक्ष्यति |
| ५. | ज्ञा | जानाति | ज्ञास्यति |
| ६. | शक् | शक्नोति | शक्ष्यति |
| ७. | श्रु | शृणोति | श्रोष्यति |
| ८. | लिख् | लिखति | लेखिष्यति |
| ९. | मिल् | मिलति | मेलिष्यति |
| १०. | ग्रह् | गृह्णाति | ग्रहिष्यति |
| ११. | उप+विश् | उपविशति | उपवेक्ष्यति |
| १२. | उत्+स्था | उत्तिष्ठति | उत्थास्यति |
अभ्यास -
१) भवान् श्वः किं किं करिष्यति इति अत्र लिखतु –
यथा – अहं श्वः कन्याकुमारीं गमिष्यामि।
तत्र --------------------------------
-----------------------------------
-----------------------------------
-----------------------------------
-----------------------------------
-----------------------------------
------------------------------------
२) भविष्यत्कालरूपाणि लिखतु –
सः (गच्छति) ---------------------------------
सा (लिखति) ---------------------------------
अहं (शृणोमि) --------------------------------
सा (त्यजति) ---------------------------------
रमेशः (क्रीडति) ------------------------------
शिशुः (पिबति) -------------------------------
गुरुः (ददाति) ---------------------------------
छात्रः (पृच्छति) ------------------------------
माता (जानाति) ------------------------------
अहं (शक्नोमि) ------------------------------
बालकः (उपविशति) -------------------------
कर्मकरः (उत्तिष्ठति) -------------------------
अध्यापकः (करोति) --------------------------