13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/esha-saH-sA-tat: Difference between revisions
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/esha-saH-sA-tat
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Line 187:
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>नर्तकः</big>
|}[[File:Nartakaḥ.jpeg|center|frameless|241x241px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः नर्तकः</big>
|}
Line 196:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>गायकः</big>
|}[[File:Gāyakaḥ.jpeg|center|frameless|203x203px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः गायकः</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>चालकः</big>
|}[[File:Cālakaḥ.jpeg|center|frameless|182x182px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः चालकः</big>
|}
Line 213:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>पत्रवाहकः</big>
|}[[File:Patravāhakaḥ.jpeg|center|frameless|216x216px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः पत्रवाहकः</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>सौचिकः</big>
|}[[File:Saucikaḥ.jpeg|center|frameless|198x198px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः सौचिकः</big>
|}
Line 230:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>कुम्भकारः</big>
|}[[File:Kumbhakāraḥ.jpeg|center|frameless|196x196px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः कुम्भकारः</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>बालकः</big>
|}[[File:Bālakaḥ.jpeg|center|frameless|226x226px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः बालकः</big>
|}
Line 247:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>वृद्धः</big>
|}[[File:Vṛddhaḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः वृद्धः</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>वानरः</big>
|}[[File:Vānaraḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः वानरः</big>
|}
Line 264:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>गजः</big>
|}[[File:Gajaḥ.jpeg|center|frameless|196x196px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः गजः</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>हरिणः</big>
|}[[File:Hariṇaḥ.jpeg|center|frameless|196x196px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः हरिणः</big>
|}
Line 281:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>भल्लूकः</big>
|}[[File:Bhallūkaḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः भल्लूकः</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>मयूरः</big>
|}[[File:Mayūraḥ.jpeg|center|frameless|196x196px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः मयूरः</big>
|}
Line 298:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>शुकः</big>
|}[[File:Śukaḥ.jpeg|center|frameless|251x251px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः शुकः</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>भिक्षुकः</big>
|}[[File:Bhikṣukaḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः भिक्षुकः</big>
|}
Line 315:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>नृपः</big>
|}[[File:Nṛpaḥ.jpeg|center|frameless|233x233px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः नृपः</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>छात्रः</big>
|}[[File:Chātraḥ.jpeg|center|frameless|285x285px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः छात्रः</big>
|}
Line 332:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>अध्यापकः</big>
|}[[File:Adhyāpakaḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः अध्यापकः</big>
|}
Line 347:
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>वैद्या</big>
|}
{| class="wikitable"
!<big>एषा वैद्या</big>
|}
Line 356:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>शिक्षिका</big>
|}[[File:Śikṣikā.jpeg|center|frameless|203x203px]]
{| class="wikitable"
!<big>सा शिक्षिका</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>मक्षिका</big>
|}[[File:Makṣikā.jpeg|center|frameless|210x210px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषा मक्षिका</big>
|}
Line 373:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>पिपीलिका</big>
|}[[File:Pipīlikā.jpeg|center|frameless|198x198px]]
{| class="wikitable"
!<big>सा पिपीलिका</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>लेखिका</big>
|}[[File:Lekhikā.jpeg|center|frameless|209x209px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषा लेखिका</big>
|}
Line 390:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>द्विचक्रिका</big>
|}[[File:Dvicakrikā.jpeg|center|frameless|196x196px]]
{| class="wikitable"
!<big>सा द्विचक्रिका</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>बालिका</big>
|}
{| class="wikitable"
!<big>एषा बालिका</big>
|}
Line 407:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>वृद्धा</big>
|}[[File:Vṛddhā.jpeg|center|frameless|205x205px]]
{| class="wikitable"
!<big>सा वृद्धा</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>माला</big>
|}[[File:Mālā.jpeg|center|frameless|210x210px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषा माला</big>
|}
Line 424:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>शाटिका</big>
|}
{| class="wikitable"
!<big>सा शाटिका</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>लता</big>
|}[[File:Lāta.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>सा लता</big>
|}
Line 441:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>कलिका</big>
|}[[File:Kalikā.jpeg|center|frameless|209x209px]]
{| class="wikitable"
!<big>सा कलिका</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>पत्रिका</big>
|}[[File:Patrikā.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषा पत्रिका</big>
|}
Line 458:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>पुस्तिका</big>
|}[[File:Pustakam.jpeg|center|frameless|198x198px]]
{| class="wikitable"
!<big>सा पुस्तिका</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>पाठशाला</big>
|}
{| class="wikitable"
!<big>एषा पाठशाला</big>
|}
Line 475:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>गोशाला</big>
|}[[File:Gośālā.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>सा गोशाला</big>
|}
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>सरस्वती</big>
|}
{| class="wikitable"
!<big>एषा सरस्वती</big>
|}
Line 492:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>पार्वती</big>
|}
{| class="wikitable"
!<big>सा पार्वती</big>
|}
Line 525:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>नर्तकः</big>
|}[[File:Nartakaḥ.jpeg|center|frameless|315x315px]]
{| class="wikitable"
!<big>एषः कः?</big><big>एषः नर्तकः ।</big>
|}
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>गायकः</big>
|}[[File:Gāyakaḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
{| class="wikitable"
!<big>सः कः ?</big><big>सः गायकः ।</big>
|}
|-
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
Line 545 ⟶ 554:
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>शिक्षिका</big>
|}[[File:Śikṣikā.jpeg|center|frameless|201x201px]]<big>सा का?</big>
<big>सा शिक्षिका।</big>
Line 554 ⟶ 566:
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>भवनम्</big>
|}[[File:Bhavana.jpeg|center|frameless|195x195px]]
Line 562 ⟶ 577:
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|[[File:Tat arrow.jpg|center|frameless|189x189px]]
|
{| class="wikitable"
!<big>मन्दिरम्</big>
|}[[File:Mandiram.jpeg|center|frameless|195x195px]]<big>तत् किम् ?</big>
<big>तत् मन्दिरम्।</big>
Line 575 ⟶ 593:
|<big>'''उत्तरम्'''</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>चालकः</big>
|}[[File:Cālakaḥ.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>कः ?</big>
Line 581 ⟶ 602:
|<big>एषः चालकः ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>रजकः</big>
|}[[File:Rajakaḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>कः ?</big>
Line 587 ⟶ 611:
|<big>सः रजकः।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>तक्षकः</big>
|}[[File:Takṣakaḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>कः ?</big>
Line 593 ⟶ 620:
|<big>एषः तक्षकः।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>सैनिकः</big>
|}
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>कः ?</big>
Line 599 ⟶ 629:
|<big>सः सैनिकः ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>विदूषकः</big>
|}
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>कः ?</big>
Line 605 ⟶ 638:
|<big>एषः विदूषकः ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>न्यायाधीशः</big>
|}
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>कः ?</big>
Line 611 ⟶ 647:
|<big>सः न्यायाधीशः ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>कुम्भकारः</big>
|}[[File:Kumbhakāraḥ.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>कः ?</big>
Line 617 ⟶ 656:
|<big>एषः कुम्भकारः ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>धीवरः</big>
|}
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>कः ?</big>
Line 623 ⟶ 665:
|<big>सः धीवरः ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>गोपालकः</big>
|}[[File:Gopālakaḥ.jpeg|center|frameless|199x199px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>कः ?</big>
Line 629 ⟶ 674:
|<big>एषः गोपालकः ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>हस्तिपकः</big>
|}[[File:Hastipakaḥ.jpeg|center|frameless|188x188px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>कः ?</big>
Line 635 ⟶ 683:
|<big>सः हस्तिपकः ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>गायिका</big>
|}
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>का ?</big>
Line 647 ⟶ 698:
|
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>परिचारिका</big>
|}
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>का ?</big>
Line 653 ⟶ 707:
|<big>सा परिचारिका।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>तुला</big>
|}[[File:Tulā.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>का ?</big>
Line 659 ⟶ 716:
|<big>एषा तुला।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>छात्रा</big>
|}[[File:Chātrā.jpeg|center|frameless|305x305px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>का ?</big>
Line 665 ⟶ 725:
|<big>सा छात्रा।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>नदी</big>
|}[[File:Nadī.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>का ?</big>
Line 671 ⟶ 734:
|<big>एषा नदी।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>समदर्वी</big>
|}[[File:Samadarvī.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>का ?</big>
Line 677 ⟶ 743:
|<big>सा समदर्वी।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>घटी</big>
|}[[File:Ghaṭī.jpeg|center|frameless|241x241px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>का ?</big>
Line 689 ⟶ 758:
|
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>द्विचक्रिका</big>
|}[[File:Dvicakrikā.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>का ?</big>
Line 695 ⟶ 767:
|<big>सा द्वीचक्रिका।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>कर्तरी</big>
|}[[File:Kartarī.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>का ?</big>
Line 701 ⟶ 776:
|<big>एषा कर्तरी।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>छुरिका</big>
|}[[File:Churikā.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>का ?</big>
Line 707 ⟶ 785:
|<big>सा छुरिका।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>नेत्रम्</big>
|}[[File:Netram.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>किम् ?</big>
Line 713 ⟶ 794:
|<big>एतत् नेत्रम् ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>उपनेत्रम्</big>
|}[[File:Upanetram.jpg|center|frameless|197x197px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>किम् ?</big>
Line 719 ⟶ 803:
|<big>तत् उपनेत्रम् ।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>पर्णम्</big>
|}[[File:Parṇam.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>किम् ?</big>
Line 725 ⟶ 812:
|<big>एतत् पर्णम्।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>पुष्पम्</big>
|}[[File:Pushpam.jpg|center|frameless|193x193px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>किम् ?</big>
Line 731 ⟶ 821:
|<big>एतत् पुष्पम्।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>गृहम्</big>
|}[[File:Gṛham.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>किम् ?</big>
Line 737 ⟶ 830:
|<big>तत् गृहम्।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>विमानम्</big>
|}[[File:VimAnam.jpg|center|frameless|197x197px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>किम् ?</big>
Line 743 ⟶ 839:
|<big>एतत् विमानम्।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>लोकयानम्</big>
|}
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>किम् ?</big>
Line 749 ⟶ 848:
|<big>तत् लोकयानम्।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>उद्यानम्</big>
|}[[File:Udyanam.jpeg|center|frameless|191x191px]]
|[[File:45 Left etat.jpeg|100x100px|center|frameless]]
|<big>किम् ?</big>
Line 755 ⟶ 857:
|<big>एतत् उद्यानम्।</big>
|-
|
{| class="wikitable"
!<big>सस्यम्</big>
|}[[File:Sasyam.jpeg|center|frameless|195x195px]]
|[[File:Tat left arrow.jpeg|center|frameless|196x196px]]
|<big>किम् ?</big>
|
Revision as of 14:57, 10 May 2023
(2A) एतत् / तत् [ समीपस्थस्य बोधनाय - एतत्; दूरस्य तु तत् इति नपुंसकलिंगे प्रयोगः]
(2B) एषः / सः [समीपस्थस्य बोधनाय - एषः; दूरस्य तु सः इति पुंल्लिंगे प्रयोगः]
एषः | सः | ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
|
(2C) एषा / सा [समीपस्थस्य बोधनाय - एषा ; दूरस्य तु सा इति प्रयोगः]
एषा | सा | ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
| ||||||
|
|
(2D) एते प्रश्नवाचकाः
कः ? का ? किम् ?
सम्यक् स्मरन्तु—
प्रश्नः | लिंङ्गम् | उत्तरम् |
एषः / सः -कः ? | पुंलिंङ्गम् | एषः नर्तकः / सः गायकः |
एषा / सा - का ? | स्त्रीलिंङ्गम् | एषा वैद्या / सा शिक्षिका |
एतत् / तत् - किम् ? | नपुंसक लिंङ्गम् | एतत् भवनम् / तत् मन्दिरम् |
एषः | सः | ||||||
|
| ||||||
एषा | सा | ||||||
वैद्याएषा का?
एषा वैद्या । |
सा शिक्षिका। | ||||||
एतत् | तत् | ||||||
एतत् भवनम्। |
तत् मन्दिरम्। |
एषः/सः /एषा/सा /
एतत्/तत् |
कः/का/किम् ? | प्रश्नः | उत्तरम् | ||
|
कः ? | एषः कः ? | एषः चालकः । | ||
|
कः ? | सः कः ? | सः रजकः। | ||
|
कः ? | एषः कः ? | एषः तक्षकः। | ||
|
कः ? | सः कः ? | सः सैनिकः । | ||
|
कः ? | एषः कः ? | एषः विदूषकः । | ||
|
कः ? | सः कः ? | सः न्यायाधीशः । | ||
|
कः ? | एषः कः ? | एषः कुम्भकारः । | ||
|
कः ? | सः कः ? | सः धीवरः । | ||
|
कः ? | एषः कः ? | एषः गोपालकः । | ||
|
कः ? | सः कः ? | सः हस्तिपकः । | ||
|
का ? | एषा का ? | एषा गायिका। | ||
|
का ? | सा का? | सा परिचारिका। | ||
|
का ? | एषा का ? | एषा तुला। | ||
|
का ? | सा का? | सा छात्रा। | ||
|
का ? | एषा का ? | एषा नदी। | ||
|
का ? | सा का? | सा समदर्वी। | ||
|
का ? | एषा का ? | एषा घटी। | ||
|
का ? | सा का? | सा द्वीचक्रिका। | ||
|
का ? | एषा का ? | एषा कर्तरी। | ||
|
का ? | सा का? | सा छुरिका। | ||
|
किम् ? | एतत् किम् ? | एतत् नेत्रम् । | ||
|
किम् ? | तत् किम्? | तत् उपनेत्रम् । | ||
|
किम् ? | एतत् किम् ? | एतत् पर्णम्। | ||
|
किम् ? | एतत् किम् ? | एतत् पुष्पम्। | ||
|
किम् ? | तत् किम्? | तत् गृहम्। | ||
|
किम् ? | एतत् किम् ? | एतत् विमानम्। | ||
|
किम् ? | तत् किम्? | तत् लोकयानम्। | ||
|
किम् ? | एतत् किम् ? | एतत् उद्यानम्। | ||
|
किम् ? | तत् किम्? | तत् सस्यम्। | ||
व्यजनम् | किम् ? | एतत् किम् ? | तत् व्यजनम्। |
(2E) अभ्यासः
- चित्रानी दॄष्ट्वा उत्तराणि लिखन्तु ---
एषः/एषा /एतत् | सः /सा/तत्
| ||
प्र. एषः कः?
उ. एषः मूषकः। |
उ. सः मार्जारः । | ||
प्र. एषः कः ?
उ. --- --- । |
प्र. सः कः ?
उ. --- --- । | ||
प्र. एषः कः?
उ. --- --- । |
प्र. सः कः ?
उ. --- --- । | ||
प्र. एतत् किम् ?
उ. --- ---? |
प्र. तत् किम् ?
उ. --- --- ? | ||
प्र. एतत् किम् ?
उ. एतत् व्यजनम्। |
प्र. तत् किम् ?
उ. --- --- । |
एषः / एषा / एतत् ; कः / का / किम्
उत्तरानुगुणम् रिक्तस्थानानि पूरयन्तु -
- प्र. ….. ……….? उ. एषा बालिका ।
- प्र. एषः कः ? उ. ….. गणेशः।
- प्र. ….. ……….?उ. एषा माला।
- प्र. ….. ……….?उ. एतत् कमलम्।
- प्र. ….. ……….? उ. एतत् पुष्पम्।
- प्र. ….. ……….? उ. एषः बालकः।
- प्र. ….. ……….? उ. एषः शङ्करः ।
- प्र. ….. ……….? उ. एषा शिक्षिका।
- प्र. ….. ……….? उ. एषः वृध्दः ।
- प्र. ….. ……….? उ. एषा नर्मदा।
- प्र. ….. ……….? उ. एषः तरुणः।
- प्र. ….. ……….? उ. एतत् नगरम्।
एषः / एषा / एतत् ; सः / सा / तत् ; कः / का / किम्
रिक्तस्थानानि पूरयन्तु -
- प्र. एषः ……? उ. …. रामः ।
- प्र. तत् ….. ? उ. ….. देवालयम्।
- प्र. एषा ……….? उ. ….. माला।
- प्र. ….. कः ? उ. सः भारवाहकः।
- प्र. तत् ……….? उ. ….. नयनम्।
- प्र. ….. ……….? उ. सः ….. बालकः।
- प्र. ….. ……….? उ. एषः शङ्करः ।
- प्र. ….. ……….? उ. सा नायिका।
- प्र. ….. ……….? उ. सः स्वर्णकारः ।
- प्र. ….. ……….? उ. सा मालती।
- प्र. ….. ……….? उ. सः तरुणः।
- प्र. ….. ……….? उ. तत् करवस्त्रम्।
पश्यन्तु अपिच प्रश्नवाक्यं उत्तरवाक्यं च लिखन्तु ----
भल्लूकः | देवता | ||
माला | लेखनी | ||
धीवरः | नर्तकः | ||
द्रोणी | दर्वी | ||
प्रश्नः ---
एषः / एषा / एतत् कः / का / किम् |
युतकम् | गोशाला | उत्तरम् ---
एषः / एषा / एतत् |
दाडिमम् | अध्यापिका | ||
द्विचक्रिका | श्वेतफलकम् | ||
हरिणः | सम्मार्जनी | ||
अनुजः | वृक्षः | ||
जलम् | सोपानम् | ||
प्रश्नः ---
सः / सा / तत् कः / का/ किम् |
शाटिका | अध्यापकः | उत्तरम् ---
सः / सा / तत् |
वानरः | वातायनम् |
उदाहरणम् ---
प्र. एषः कः ?
उ. एषः भल्लूकः।
प्र. सा का?
उ. सा द्विचक्रिका ।