13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/zarirAvayavanAmAni: Difference between revisions

From Samskrita Vyakaranam
< 13 - भाषित-संस्कृतम्‌‎ | Introductory Sanskrit Lessons
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/zarirAvayavanAmAni
Jump to navigation Jump to search
Content added Content deleted
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Line 2:
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]
 
== <big>'''शरिरावयवनामानिशरीरावयवनामानि'''</big> ==
[[File:1 - sharIrAvayavanAmAni.jpg|center|frameless|780x780px]]
{| class="wikitable"
Line 18:
|-
|३
|<big>शिखा</big><big>वेणी</big>
|<big>Lock of hair on the crown of the head [in male].</big><big>Braided hair [in female].</big>
|-
|४
Line 78:
|-
|१८
|<big>भुजा / बाहुः</big>
|<big>Arm</big>
|-
Line 138:
|-
|३३
|<big>पादः /चरणः / चरणम्</big>
|<big>Foot</big>
|-
|३४
|<big>पादतलंपादतलः / तलवःपादतलम्</big>
|<big>Bottom of the foot</big>
|-
Line 156:
 
 
=== <big>शरिरावयवनामानिशरीरावयवनामानि अभ्यासः</big> ===
 
==== <big>१) अधोदत्ते कोष्टके शरिरावयवस्य नामानि अन्वेषयन्तु ---</big> ====
Line 439:
 
 
==== <big>'''शरिरावयवनामानिशरीरावयवनामानि -'''</big> ====
{| class="wikitable"
|<big>मस्तकम्</big>
Line 479:
<big>अभ्यासः</big>
 
<big>उत्तरम् - '''[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/1/10/45B-1-%E0%A4%B6%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%AF%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BF_-_Answer_1.pdf शरिरावयवनामानिशरीरावयवनामानि]-'''</big>
 
 
 
=== <big>२) उचितेन क्रमानुसारेण शरिरस्यशरीरस्य अवयवानां नामानि लिखतु ---</big> ===
{| class="wikitable"
! colspan="2" |<big>शरिरावयवस्यशरीरावयवस्य नामानि</big>
|-
| colspan="2" |<big>अङ्गुष्ठः, अङ्‌गुलयः उदरम्, ऊरुः, ओष्ठौ, करः, कफोणिः, केशः, ग्रीवाः, घुटिकाः, चरणः, जानुः, नयनम्,</big>

Revision as of 22:20, 18 July 2023

Home

शरीरावयवनामानि

क्र. संस्कृतम् English
१ मस्तकम् Head
२ केशः Hair
३ शिखावेणी Lock of hair on the crown of the head [in male].Braided hair [in female].
४ ललाटम् Forehead
५ भ्रूः Eyebrow
६ नयनम् Eye
७ नासिका Nose
८ मुखम् / आस्यम् Mouth
९ ओष्ठः Upper lip
१० अधरः Lower lip
११ जिह्वा Tongue
१२ कर्ण: / श्रवणम् Ear
१३ चुबुकम् Chin
१४ श्मश्रु Beard, Mustache
१५ कण्ठः Throat
१६ ग्रीवा Neck
१७ स्कन्धः Shoulder
१८ भुजा / बाहुः Arm
१९ कफोणिः Elbow
२० करः / हस्तः Hand
२१ मणिबन्धः Wrist
२२ अङ्गुष्ठः Thumb
२३ अङ्गुल्यः Finger
२४ वक्षः Breast
२५ उरः Chest
२६ उदरम् Abdomen
२७ नितम्बः Buttock
२८ उरुः Thigh
२९ जानुः Knee
३० टङ्का Leg
३१ पीठिका Calf / back side of the leg
३२ घुटिकाः Ankle
३३ पादः /चरणः / चरणम् Foot
३४ पादतलः /पादतलम् Bottom of the foot
३५ पार्ष्णिः Heel
३६ पादाङ्गुष्ठः Toe


शरीरावयवनामानि अभ्यासः

१) अधोदत्ते कोष्टके शरिरावयवस्य नामानि अन्वेषयन्तु ---

धः रौ ऋ फै म् ण बो म् हः षी झ शः यी झा सु
फी टौ च र णः ढै छु दू सु जै थौ दू थू ञं ठू
झा थू जं छि ची लौ अ डो टु थि णै खा ढ टि दं
रा लौ न षी खा अ ङ्गु ल यः षी रा टौ श्र ङी टु
ऋ श्म य छि बं ऋ ष्ठः ला बं ण ओ बं व क्षः झ
खा ढै न षौ ण छु थू ट फै श्म षौ ष्ठौ ण रौ मी
मु ख म् शः म स्त क म् रौ ची पा थि म् सि यी
ण यी षी रौ णि बं ची षी ञं ण दः हु फै छि ठू
जं स्क न्धः फै ब षौ रा छि बा हु: षी षौ ह स्तः थौ
लौ ण छु णो न्धः छु श्म श्रु खा ऋ ण खा ण दू टौ
जि व्हा छं बो छि शि छं लौ ढै डो के लौ उ रुः णै
षौ ची लौ यी ढै फी खा जै सु जै शः ऋ द झा ऋ
ना जं नि त म्बः झा ढै भु ढ बो रा उ र: स हः
भी टौ लौ ऋ भ्रू श्म थि जा नुः ठू षी ची म् थू फी
छं वा भ्रू ढै वौ झा ञं षी ची ण छं ङी टु थौ दू
म् ग्री वा झा ऋ दू ना सि का दं रा क फो णिः हु
फी ऋ टु जै सु म् थि ठू थू णै थू ण्ठः मी शो म्
[ Puzzle created by Sameer Talar]


शरीरावयवनामानि -

मस्तकम् केशः शिखा चरणः कफोणीः बाहु: जिह्वा ग्रीवा उदरम् उरुः
ललाटम् भ्रूवौ नयनम् मणिबन्धः हस्तः अङ्गुष्ठः कण्ठः श्मश्रु जानुः नाभी
नासिका मुखम् ओष्ठौ अङ्गुलयः वक्षः उर: श्रवणम् स्कन्धः नितम्बः पादः


अभ्यासः

उत्तरम् - शरीरावयवनामानि-


२) उचितेन क्रमानुसारेण शरीरस्य अवयवानां नामानि लिखतु ---

शरीरावयवस्य नामानि
अङ्गुष्ठः, अङ्‌गुलयः उदरम्, ऊरुः, ओष्ठौ, करः, कफोणिः, केशः, ग्रीवाः, घुटिकाः, चरणः, जानुः, नयनम्,

नासिका, नितम्बः, पादः, पादतलम्, पादाङ्‍गुष्ठः, पार्ष्णिः, पीठिका, भुजा, मणिबन्धः मस्तकम्, ललाटम्, वक्षः, स्कन्धः

१) --------------- |

२) --------------- |

३) --------------- |

४) --------------- |

५) --------------- |

६) --------------- |

७) --------------- |

८) --------------- |

९) --------------- |

१०) --------------- |

११) --------------- |

१२) --------------- |

१३) --------------- |

१४) --------------- |

१५) --------------- |

१६) --------------- |

१७) --------------- |

१८) --------------- |

१९) --------------- |

२०) --------------- |

२१) --------------- |

२२) --------------- |

२३) --------------- |

२४) --------------- |

२५) --------------- |

२६) --------------- |

Reproduced with permission from Professor Madanmohan Jhaa. Assistance from Sameer Talar for creating the puzzle.


उत्तरम् - शरिरावयवनामानि


PAGE 45

Retrieved from "https://worldsanskrit.net/wiki/13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/zarirAvayavanAmAni?oldid=20516"