स्म -प्रयोगः
स्म -प्रयोगः
स्म इति अव्ययम् ।
वर्तमानकालिकैः धातुरुपेः सह ‘स्म’ पदस्य प्रयोगः भवति चेत् तानि रूपाणि भूतकालिकक्रियाणाम् अर्थं प्रकटयन्ति।
उदाः ---
१. पिता शयनं करोति। ---> पिता शयनं करोति स्म।
२. माता भोजनं पचति। ---> माता भोजनं पचति स्म।
३. गायकः गायति । ---> गायकः गायति स्मः।
४. नर्तक्यः नृत्यन्ति। ---> नर्तक्यः नॄत्यन्ति स्म।
५. भक्तौः नमतः । ---> भक्तौः नमतः स्म।
६. धनिकाः दानम् ददति। ---> धनिकाः दानम् ददति स्म।
८. युयं पिबन्ति । ---> युयं पिबन्ति स्म।
९. पुष्पाणि विकसन्ति। ---> पुष्पाणि विकसन्ति स्म।
१०. पुस्तकम् अस्ति । ---> पुस्तकम् अस्ति स्म।
स्म पदस्य प्रयोगेण भूतकालदर्शक क्रियापदस्य परिवर्तन वर्तमानकालधातुरुपे भवति।
उदाः ---
१. रामः अखादत् । ---> रामः खादति स्मः ।
२. अहम् अखादम् । ---> अहं खादामि स्मः |
३. बालिका अपठत् । ---> बालिका पठति स्मः ।
४. त्वम् अधावत्। ---> त्वं धावसि स्मः ।
५. श्यामः अपश्यत् । ---> श्यामः पश्यति स्मः ।
६. पर्णानि अपतन्ति। ---> पर्णानि पतन्ति स्मः।
७. सिंहाः अगर्जन्त् ---> सिंहाः गर्जन्ति स्म।
८. युयम् अलिखत। ---> युयं लिखथ स्म।
९. फलानि अभवन् । ---> फलानि भवन्ति स्म।
१०. वयम् अक्रीडाम । ---> वयं क्रीडामः स्म।
अभ्यासः
चित्रं दॄष्ट्वा कः कः किं करोति स्मः इति लिखतु ---
| १. | Insert picture based on the original word document | बालकः पठति स्म। |
|---|---|---|
| २. | ||
| ३. | ||
| ४. | ||
| ५. | ||
| ६. | ||
| ७. | ||
| ८. | ||
| ९. | ||
| १०. | ||
| ११. | ||
| १२. | ||
| १३. | ||
| १४. | ||
| १५. | ||
| १६. | ||
| १७. | ||
| १८. | ||
| १९. | ||
| २०. | ||
| २१. | ||
| २२. | ||
| २३. | ||
| २४. | ||
| २५. |