१४. समयः
< 13 - भाषित-संस्कृतम् | Introductory-Sanskrit-lessons13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/samayaH
Jump to navigation
Jump to search
समयः
ध्यानेन पठतु ---
|
|
|
| ||||
|
|
|
| ||||
|
|
|
| ||||
|
|
|
|
संस्कृत भाषायां समयं कथं वदनीयम् ? अस्य विषये साहाय्यरुपेण सूचनानि चित्राणि च दर्शितानि सन्ति अधोभागे।
- First part is to indicate the minutes (Outer ring)
- And the second part is the hours (Inner ring)
- अधिक means over. ie: विंशति-अधिक will be 20 minutes over.
- ऊन means before ie: दश-ऊन will be 10 minutes before.
उदाहरणम् -
7:40 will be 40 minutes over 7:00 o'clock. चत्वारिंशत्-अधिक-सप्तवादनम् अथवा विंशति-ऊन-अष्टवादनम् - (20 minutes before 8 o’clock)
 |
|---|
 |
 |
समयम् उच्चैः पठतु
| समयः अङ्कैः | समयः अक्षरैः |
|---|---|
| ७:१५ [7:15] | सपादसप्तवादनम् |
| ८:३० [8:30] | सार्ध-अष्टवादनम् |
| ९:४५ [9:45] | पादोन-दशवादनम् |
| १०:१० [10:10] | दशाधिक-दशवादनम् |
| ११:४५ [11:45] | पादोनद्वादशवदनम् |
| ३:५० [3:50] | दशोन-चतुर्वादनम् |
| ४:०५ [4:05] | पञ्चाधिक – चतुर्वादनम् |
अवधेयम् ---
| १:०० = एकवादनम् | २:०० = द्विवादनम् | |
| ३:०० = त्रिवादनम् | ४:०० = चतुर्वादनम् | |
| ५:०० = पञ्चवादनम् | ६:०० = षड्वादनम् | |
| ७:०० = सप्तवादनम् | ८:०० = अष्टवादनम् | |
| ९:०० = नववादनम् | १०:०० = दशवादनम् | |
| ११:०० = एकादशवादनम् | १२:०० = द्वादशवादनम् |
समयः अभ्यासः
चित्रं दृष्ट्वा अक्षरैः समयं लिखतु
 |
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
 |
 |
| 1.---------- । | 2. ---------- । | ||
| 3. ---------- । | 4. ---------- । | ||
| 5. ---------- । | 6. ---------- । | ||
| 7. ---------- । | 8. ---------- । | ||
| 9. ---------- । | 10. ---------- । | ||
| 11. ---------- । | 12. ---------- । | ||
उदाहरणम् अनुसृत्य अक्षरैः समयं लिखतु
उदाः - ११:३० = सार्ध-एकादशवादनम् ।
१) ४:०० = ---------- ।
२) ३:४५ = ---------- ।
३) ७:१० = ---------- ।
४) १:५५ = ---------- ।
५) ९:०५ = ---------- ।
६) ८:१५ = ---------- ।
७) १२: ५० = ---------- ।
८) ११: ३० = ---------- ।
९) २:१० = ---------- ।
१०) १: ३५ = ---------- ।
११) ५:२५ = ---------- ।
१२) ६:४० = ---------- ।
राकेशः / रजनी कदा अधोलिखित कार्यं करोति इति पठित्वा समयम् अक्षरैः लिखतु
|
|
|
 |
| उत्तिष्ठति। | दन्तधावनं करोति। | स्नानं करोति। | दुग्धं पिबति। |
|
|
 |
|
| गृहकार्यं करोति। | राकेशः | रजनी | प्रातराशं करोति। |
|
|
|
|
| गणवेशं धारयति। | शालां गच्छति। | शालातः गृहम् आगच्छति। | क्रीडाङ्गणे क्रीडति। |
- ---------- ।
- ---------- ।
- ---------- ।
- ---------- ।
- ---------- ।
- ---------- ।
- ---------- ।
- ---------- ।
अक्षरैः समयं लिखतु
- ११:३० = ----------। ५) ४:०० = ----------।
- ३:४५ = ---------- । ६) ७:१० = ----------।
- १:५५ = ---------- । ७) ९:०५ = ----------।
- ८:१५ = ---------- । ८) १२: ५० = ---------।
PAGE 14