13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/samayaH: Difference between revisions

From Samskrita Vyakaranam
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/samayaH
Jump to navigation Jump to search
Content added Content deleted
No edit summary
No edit summary
Line 4: Line 4:


=== <big>'''ध्यानेन पठतु ---'''</big> ===
=== <big>'''ध्यानेन पठतु ---'''</big> ===



{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
| [[File:Picture 1 - 0- ekavaadanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 1 - 0- ekavaadanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>एकवादनम्</big>
!<big>एकवादनम्</big>
Line 29: Line 28:
|
|
|-
|-
| [[File:Picture 1 - dashonadvivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 1 - dashonadvivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>दशोनद्विवादनम्</big>
!<big>दशोनद्विवादनम्</big>
|}
|}
| [[File:Picture 1 - paNYchanUnadvivaadanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 1 - paNYchanUnadvivaadanam.png|left|frameless|200x200px]]




Line 40: Line 39:
|}
|}


| [[File:Picture 2 - 0 - dvivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 2 - 0 - dvivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>द्विवादनम्</big>
!<big>द्विवादनम्</big>
|}
|}
| [[File:Picture 2 - paNYchAdhikadvivAdanam.png|left|frameless|199x199px]]
|[[File:Picture 2 - paNYchAdhikadvivAdanam.png|left|frameless|199x199px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>पञ्चाधिकद्विवादनम्</big>
!<big>पञ्चाधिकद्विवादनम्</big>
Line 54: Line 53:
|
|
|-
|-
| [[File:Picture 2 - dashAdhikadvivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 2 - dashAdhikadvivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




Line 61: Line 60:
|}
|}


| [[File:Picture 3 - viMshatyAdhikatrivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 3 - viMshatyAdhikatrivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>विंशत्याधिकत्रिवादनम्</big>
!<big>विंशत्याधिकत्रिवादनम्</big>
|}
|}
| [[File:Picture 4 - 7 - paNYchaviMshatyadhikachaturvAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 4 - 7 - paNYchaviMshatyadhikachaturvAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>पञ्चविंशत्यधिकचतुर्वादनम्</big>
!<big>पञ्चविंशत्यधिकचतुर्वादनम्</big>
|}
|}
| [[File:Picture 5 - paNYchatriMshadadhikapaNYchavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 5 - paNYchatriMshadadhikapaNYchavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>पञ्चत्रिंशदधिकपञ्चवादनम्</big>
!<big>पञ्चत्रिंशदधिकपञ्चवादनम्</big>
Line 79: Line 78:
|
|
|-
|-
| [[File:Picture 6 - chatvAriMshadadhikaShadvAdanam -Edit.png|left|frameless|199x199px]]
|[[File:Picture 6 - chatvAriMshadadhikaShadvAdanam -Edit.png|left|frameless|199x199px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>चत्वारिंशदधिकषड्‍वादनम्</big>
!<big>चत्वारिंशदधिकषड्‍वादनम्</big>
Line 87: Line 86:
!<big>अष्टवादनम्</big>
!<big>अष्टवादनम्</big>
|}
|}
| [[File:Picture 1 - paNYchaciMshatyadhikaekavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 1 - paNYchaciMshatyadhikaekavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>पञ्चविंशत्यधिक-एकवादनम्</big>
!<big>पञ्चविंशत्यधिक-एकवादनम्</big>
|}
|}
| [[File:Picture 10 - pAdona-ekAdashavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 10 - pAdona-ekAdashavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!<big>पादोन-एकादशवादनम्</big>
!<big>पादोन-एकादशवादनम्</big>
Line 97: Line 96:
|}
|}
[[File:Clock-Tattfoo.jpg|left|frameless|500x500px|clock]]
[[File:Clock-Tattfoo.jpg|left|frameless|500x500px|clock]]
[[File:Clock-Examples.jpg|thumb|500x500px]]




Line 110: Line 108:




[[File:Clock-Examples.jpg|left|frameless|500x500px]]





=== <big>'''<u>समयम् उच्चैः पठन्तु---</u>'''</big> ===











===<big>'''<u>समयम् उच्चैः पठन्तु---</u>'''</big>===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|+
|+
Line 118: Line 129:
!<big>समयः अक्षरैः</big>
!<big>समयः अक्षरैः</big>
|-
|-
|<big>७:१५ [7:15]</big>
|<big>७:१५ [7:15]</big>
| <big>सपादसप्तवादनम्</big>
|<big>सपादसप्तवादनम्</big>
|-
|-
|<big>८:३० [8:30]</big>
|<big>८:३० [8:30]</big>
|<big> सार्ध-अष्टवादनम्</big>
|<big> सार्ध-अष्टवादनम्</big>
|-
|-
|<big>९:४५ [9:45]</big>
|<big>९:४५ [9:45]</big>
|<big> पादोन-दशवादनम्</big>
|<big> पादोन-दशवादनम्</big>
|-
|-
|<big>१०:१० [10:10]</big>
|<big>१०:१० [10:10]</big>
|<big>दशाधिक-दशवादनम्</big>
|<big>दशाधिक-दशवादनम्</big>
|-
|-
|<big>११:४५ [11:45]</big>
|<big>११:४५ [11:45]</big>
|<big>पादोनद्वादशवदनम्</big>
|<big>पादोनद्वादशवदनम्</big>
|-
|-
|<big>३:५० [3:50]</big>
|<big>३:५० [3:50]</big>
|<big>दशोन-चतुर्वादनम्</big>
|<big>दशोन-चतुर्वादनम्</big>
|-
|-
Line 139: Line 150:
|<big>पञ्चाधिक – चतुर्वादनम्</big>
|<big>पञ्चाधिक – चतुर्वादनम्</big>
|}
|}
=== <big>'''अवधेयम् ---'''</big> ===
=== <big>'''अवधेयम् ---'''</big>===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|+
|+
|<big>१:०० = एकवादनम्</big>
|<big>१:०० = एकवादनम्</big>
|
|
|<big>२:०० = द्विवादनम्</big>
| <big>२:०० = द्विवादनम्</big>
|-
|-
|<big>३:०० = त्रिवादनम्</big>
|<big>३:०० = त्रिवादनम्</big>
|
|
|<big>४:०० = चतुर्वादनम्</big>
|<big>४:०० = चतुर्वादनम्</big>
|-
|-
|<big>५:०० = पञ्चवादनम्</big>
|<big>५:०० = पञ्चवादनम्</big>
|
|
|<big>६:०० = षड्‌वादनम्</big>
|<big>६:०० = षड्‌वादनम्</big>
|-
|-
|<big>७:०० = सप्तवादनम्</big>
|<big>७:०० = सप्तवादनम्</big>
|
|
|<big>८:०० = अष्टवादनम्</big>
|<big>८:०० = अष्टवादनम्</big>
|-
|-
|<big>९:०० = नववादनम्</big>
|<big>९:०० = नववादनम्</big>
|
|
|<big>१०:०० = दशवादनम्</big>
|<big>१०:०० = दशवादनम्</big>
|-
|-
|<big>११:०० = एकादशवादनम्</big>
|<big>११:०० = एकादशवादनम्</big>
|
|
|<big>१२:०० = द्वादशवादनम्</big>
|<big>१२:०० = द्वादशवादनम्</big>
|}
|}




=== <big>'''समयः अभ्यासः'''</big> ===
===<big>'''समयः अभ्यासः'''</big>===





==== <big>'''चित्रं दृष्ट्वा अक्षरैः समयं लिखतु ---'''</big> ====
====<big>'''चित्रं दृष्ट्वा अक्षरैः समयं लिखतु ---'''</big>====




{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|+
|+
| [[File:Picture 3 - 0 - trivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]1<big>.</big>----------
|[[File:Picture 3 - 0 - trivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]1<big>.</big>----------
| [[File:Picture 10 - 6 - viMshatyAdhikadashavadanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 10 - 6 - viMshatyAdhikadashavadanam.png|left|frameless|200x200px]]




<big>2. ----------</big>
<big>2. ----------</big>
| [[File:Picture 5 -4- paNYchAdhikapaNYchavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 5 -4- paNYchAdhikapaNYchavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




<big>3. ----------</big>
<big>3. ----------</big>
| [[File:Picture 2 - 3 - pAdonatrivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 2 - 3 - pAdonatrivAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




Line 241: Line 251:
| colspan="2" |<big>11. ---------- ।</big>
| colspan="2" |<big>11. ---------- ।</big>


| colspan="2" | <big>12. ---------- ।</big>
| colspan="2" |<big>12. ---------- ।</big>
|}
|}




====<big>'''उदाहरणम् अनुसृत्य अक्षरैः समयं लिखतु ---'''</big>====

==== <big>'''उदाहरणम् अनुसृत्य अक्षरैः समयं लिखतु ---'''</big> ====




Line 276: Line 285:




====<big>'''राकेशः / रजनी कदा अधोलिखित कार्यं करोति इति पठित्वा समयम् अक्षरैः लिखतु—'''</big>====

==== <big>'''राकेशः / रजनी कदा अधोलिखित कार्यं करोति इति पठित्वा समयम् अक्षरैः लिखतु—'''</big> ====




{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|+
|+
| [[File:Picture 6 - 0- ShadvAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 6 - 0- ShadvAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




|[[File:Picture 6 - 1 - sapAdShadvAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
!<big>उत्तिष्ठति।</big>
|}
| [[File:Picture 6 - 1 - sapAdShadvAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




|[[File:Picture 6 - 2 - sArdhaShadvAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
!<big>दन्तधावनं करोति।</big>
|}
| [[File:Picture 6 - 2 - sArdhaShadvAdanam.png|left|frameless|200x200px]]








|[[File:Picture 6 - 3 - pAdonasaptavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
|-
!<big>स्नानं करोति।</big>
|<big>'''उत्तिष्ठति।'''</big>
|}
|<big>'''दन्तधावनं करोति।'''</big>
| [[File:Picture 6 - 3 - pAdonasaptavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|<big>'''स्नानं करोति।'''</big>

|<big>'''दुग्धं पिबति।'''</big>
{| class="wikitable"
!<big>दुग्धं पिबति।</big>
|}
|-
|-
|
|
Line 313: Line 313:
|
|
|-
|-
| [[File:Picture 7 - 3- sArdhasaptavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 7 - 3- sArdhasaptavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]


|[[File:Bālakaḥ new.jpeg|left|frameless|200x200px]]


{| class="wikitable"
!<big>गृहकार्यं करोति।</big>
|}
| [[File:Bālakaḥ new.jpeg|left|frameless|200x200px]]


{| class="wikitable"
!<big>राकेशः</big>
|}


| [[File:Chātrā new.jpeg|left|frameless|200x200px]]
| [[File:Chātrā new.jpeg|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
!<big>रजनी</big>
|}


| [[File:Picture 8 - aShTavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 8 - aShTavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|-
{| class="wikitable"
!<big>प्रातराशं करोति।</big>
|<big>'''गृहकार्यं करोति।'''</big>
|<big>'''राकेशः'''</big>
|}
|<big>'''रजनी'''</big>
|<big>'''प्रातराशं करोति।'''</big>
|-
|-
|
|
Line 341: Line 333:
|
|
|-
|-
| [[File:Picture 8 - 3 - sArDha-aShTavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
|[[File:Picture 8 - 3 - sArDha-aShTavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




|[[File:Picture 9 - 0 - navavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
!<big>गणवेशं धारयति।</big>
|}
| [[File:Picture 9 - 0 - navavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




|[[File:Picture 5 - 0 - paNYchavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
!<big>शालां गच्छति।</big>
|}
| [[File:Picture 5 - 0 - paNYchavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




|[[File:Picture 5 - 2 - sArdhapaNYchavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]
{| class="wikitable"
!<big>शालातः गृहम् आगच्छति।</big>
|}
| [[File:Picture 5 - 2 - sArdhapaNYchavAdanam.png|left|frameless|200x200px]]




|-
{| class="wikitable"
|<big>'''गणवेशं धारयति।'''</big>
!<big>क्रीडाङ्गणे क्रीडति</big>
|<big>'''शालां गच्छति।'''</big>
|}
|<big>'''शालातः गृहम् आगच्छति।'''</big>
|<big>'''क्रीडाङ्गणे क्रीडति।'''</big>
|}
|}


# <big>---------- ।</big>
#<big>---------- ।</big>
# <big>---------- ।</big>
#<big>---------- ।</big>
# <big>---------- ।</big>
#<big>---------- ।</big>
# <big>---------- ।</big>
#<big>---------- ।</big>
# <big>---------- ।</big>
#<big>---------- ।</big>
# <big>---------- ।</big>
#<big>---------- ।</big>
# <big>---------- ।</big>
#<big>---------- ।</big>
# <big>---------- ।</big>
#<big>---------- ।</big>


==== <big>'''अक्षरैः समयं लिखतु ---'''</big> ====
====<big>'''अक्षरैः समयं लिखतु ---'''</big>====




# <big>११:३० = ----------। ५) ४:०० = ----------।</big>
#<big>११:३० = ----------। ५) ४:०० = ----------।</big>
# <big>३:४५ = ---------- । ६) ७:१० = ----------।</big>
#<big>३:४५ = ---------- । ६) ७:१० = ----------।</big>
# <big>१:५५ = ---------- । ७) ९:०५ = ----------।</big>
# <big>१:५५ = ---------- । ७) ९:०५ = ----------।</big>
# <big>८:१५ = ---------- । ८) १२: ५० = ---------।</big>
#<big>८:१५ = ---------- । ८) १२: ५० = ---------।</big>





Revision as of 03:24, 9 July 2023

समयः

Home

ध्यानेन पठतु ---

एकवादनम्
सपादैकवादनम्
सार्धैकवादनम्
पादोनद्विवादनम्
दशोनद्विवादनम्


पञ्चन्यूनद्विवादनम्
द्विवादनम्
पञ्चाधिकद्विवादनम्


दशाधिकद्विवादनम्
विंशत्याधिकत्रिवादनम्
पञ्चविंशत्यधिकचतुर्वादनम्
पञ्चत्रिंशदधिकपञ्चवादनम्
चत्वारिंशदधिकषड्‍वादनम्
अष्टवादनम्
पञ्चविंशत्यधिक-एकवादनम्
पादोन-एकादशवादनम्
clock
clock














समयम् उच्चैः पठन्तु---

समयः अङ्कैः समयः अक्षरैः
७:१५ [7:15] सपादसप्तवादनम्
८:३० [8:30]  सार्ध-अष्टवादनम्
९:४५ [9:45]  पादोन-दशवादनम्
१०:१० [10:10] दशाधिक-दशवादनम्
११:४५ [11:45] पादोनद्वादशवदनम्
३:५० [3:50] दशोन-चतुर्वादनम्
४:०५ [4:05] पञ्चाधिक – चतुर्वादनम्

अवधेयम् ---

१:०० = एकवादनम् २:०० = द्विवादनम्
३:०० = त्रिवादनम् ४:०० = चतुर्वादनम्
५:०० = पञ्चवादनम् ६:०० = षड्‌वादनम्
७:०० = सप्तवादनम् ८:०० = अष्टवादनम्
९:०० = नववादनम् १०:०० = दशवादनम्
११:०० = एकादशवादनम् १२:०० = द्वादशवादनम्


समयः अभ्यासः

चित्रं दृष्ट्वा अक्षरैः समयं लिखतु ---

1.----------


2. ----------


3. ----------


4. ----------

5. ----------
6. ----------
7. ----------
8. ----------
9. ----------
10. ----------
11. ----------
12. ----------
1.---------- । 2. ---------- ।
3. ---------- । 4. ---------- ।
5. ---------- । 6. ---------- ।
7. ---------- । 8. ---------- ।
9. ---------- । 10. ---------- ।
11. ---------- । 12. ---------- ।


उदाहरणम् अनुसृत्य अक्षरैः समयं लिखतु ---

उदाः - ११:३० = सार्ध-एकादशवादनम् ।

१) ४:०० =  ---------- ।

२) ३:४५ = ---------- ।

३) ७:१० = ---------- ।

४) १:५५ = ---------- ।

५) ९:०५ = ---------- ।

६) ८:१५ = ---------- ।

७) १२: ५० = ---------- ।

८) ११: ३० = ---------- ।

९) २:१० = ---------- ।

१०) १: ३५ = ---------- ।

११) ५:२५ = ---------- ।

१२) ६:४० = ---------- ।


राकेशः / रजनी कदा अधोलिखित कार्यं करोति इति पठित्वा समयम् अक्षरैः लिखतु—





उत्तिष्ठति। दन्तधावनं करोति। स्नानं करोति। दुग्धं पिबति।



गृहकार्यं करोति। राकेशः रजनी प्रातराशं करोति।





गणवेशं धारयति। शालां गच्छति। शालातः गृहम् आगच्छति। क्रीडाङ्गणे क्रीडति।
  1. ---------- ।
  2. ---------- ।
  3. ---------- ।
  4. ---------- ।
  5. ---------- ।
  6. ---------- ।
  7. ---------- ।
  8. ---------- ।

अक्षरैः समयं लिखतु ---

  1. ११:३० = ----------। ५) ४:०० = ----------।
  2. ३:४५ = ---------- । ६) ७:१० = ----------।
  3. १:५५ = ---------- । ७) ९:०५ = ----------।
  4. ८:१५ = ---------- । ८) १२: ५० = ---------।


PAGE 14