13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/sma-prayogaH: Difference between revisions
(Created page with "{{DISPLAYTITLE:स्म -प्रयोगः}} {| class="wikitable" |'''Home''' |} <big>स्म -प्रयोगः</big> ") |
No edit summary |
||
(21 intermediate revisions by 5 users not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
= <big>'''स्म -प्रयोगः'''</big> = |
|||
{{DISPLAYTITLE:३८. स्म -प्रयोगः}} |
|||
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']] |
|||
=== <big>'''स्म इति अव्ययम् ।'''</big> === |
|||
==== <big>'''वर्तमानकालिकैः धातुरुपैः सह ‘स्म’ पदस्य प्रयोगः भवति चेत् तानि रूपाणि भूतकालिकक्रियाणाम् अर्थं प्रकटयन्ति।'''</big> ==== |
|||
<big>उदाहरणम् ---</big> |
|||
<big>१. पिता शयनं करोति। ---> पिता शयनं करोति स्म ।</big> |
|||
<big>२. माता भोजनं पचति। ---> माता भोजनं पचति स्म ।</big> |
|||
<big>३. गायकः गायति । ---> गायकः गायति स्म ।</big> |
|||
<big>४. नर्तक्यः नृत्यन्ति। ---> नर्तक्यः नृत्यन्ति स्म।</big> |
|||
<big>५. भक्तौ नमतः । ---> भक्तौ नमतः स्म।</big> |
|||
<big>६. धनिकाः दानं ददति। ---> धनिकाः दानं ददति स्म ।</big> |
|||
<big>७. अहं गच्छामि ।</big> <big>---> अहं गच्छामि स्म ।</big> |
|||
<big>८. यूयं पिबथ । ---> यूयं पिबथ स्म ।</big> |
|||
<big>९. पुष्पाणि विकसन्ति। ---> पुष्पाणि विकसन्ति स्म ।</big> |
|||
<big>१०. पुस्तकम् अस्ति । ---> पुस्तकम् अस्ति स्म ।</big> |
|||
=== <big>'''स्म पदस्य प्रयोगेण भूतकालदर्शक-क्रियापदस्य परिवर्तनं वर्तमानकालधातुरूपे भवति।'''</big> === |
|||
<big>उदाः ---</big> |
|||
<big>१. रामः अखादत् । ---> रामः खादति स्म ।</big> |
|||
<big>२. अहम् अखादम् । ---> अहं खादामि स्म |</big> |
|||
<big>३. बालिका अपठत् । ---> बालिका पठति स्म ।</big> |
|||
<big>४. त्वम् अधावः। ---> त्वं धावसि स्म ।</big> |
|||
<big>५. श्यामः अपश्यत् । ---> श्यामः पश्यति स्म ।</big> |
|||
<big>६. पर्णानि अपतन्। ---> पर्णानि पतन्ति स्म ।</big> |
|||
<big>७. सिंहाः अगर्जन्। ---> सिंहाः गर्जन्ति स्म ।</big> |
|||
<big>८. यूयम् अलिखत। ---> यूयं लिखथ स्म ।</big> |
|||
<big>९. फलानि अभवन् । ---> फलानि भवन्ति स्म ।</big> |
|||
<big>१०. वयम् अक्रीडाम । ---> वयं क्रीडामः स्म ।</big> |
|||
=== <big>अभ्यासः</big> === |
|||
<big>चित्रं दृष्ट्वा कः कः किं किं करोति स्म इति लिखतु ---</big> |
|||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
!१. |
|||
|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''' |
|||
![[File:1-paThati sma A.png|center|frameless|162x162px]] |
|||
!बालकः पठति स्म । |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|२. |
|||
|[[File:2- shayati sma.png|center|frameless|114x114px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|३. |
|||
|[[File:3-paThati sma.png|center|frameless|145x145px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|४. |
|||
|[[File:4-gaayati sma.png|center|frameless|106x106px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|५. |
|||
|[[File:5. taranti sma.png|center|frameless|138x138px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|६. |
|||
|[[File:6. karShati sma.png|center|frameless|129x129px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|७. |
|||
|[[File:7. aarohati sma.png|center|frameless|112x112px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|८. |
|||
|[[File:8-kriDanti sma.png|center|frameless|128x128px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|९. |
|||
|[[File:9. pibati sma.png|center|frameless|124x124px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१०. |
|||
|[[File:10-namati sma.png|center|frameless|137x137px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|११. |
|||
|[[File:11. garhati sma.png|center|frameless|99x99px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१२. . |
|||
|[[File:17-pachati sma.png|center|frameless|135x135px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१३.. |
|||
|[[File:Pashyati.jpg|center|frameless|131x131px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१४.. |
|||
|[[File:Khadati.jpg|center|frameless|139x139px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१५.. |
|||
|[[File:Agachanti.jpg|center|frameless|109x109px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१६. |
|||
|[[File:Gajaḥ.jpeg|center|frameless|167x167px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१७. |
|||
|[[File:Saucikaḥ.jpeg|center|frameless|151x151px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१८. |
|||
|[[File:Lekhikā.jpeg|center|frameless|186x186px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|१९. |
|||
|[[File:Patravāhakaḥ new.jpeg|center|frameless|136x136px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|२०. |
|||
|[[File:Vidūṣakaḥ.jpeg|center|frameless|126x126px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|२१. |
|||
|[[File:Mayūraḥ new.jpeg|center|frameless|133x133px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|२२. |
|||
|[[File:Nartakaḥ 2.jpeg|center|frameless|136x136px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|२३. |
|||
|[[File:Śikṣikā new.jpeg|center|frameless|108x108px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|२४. |
|||
|[[File:Gāyakaḥ new.jpeg|center|frameless|129x129px]] |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
|२५. |
|||
|[[File:Bhikṣukaḥ new.jpeg|center|frameless|128x128px]] |
|||
| |
|||
|} |
|} |
||
<big>स्म -प्रयोगः</big> |
|||
<big>'''[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/9/97/PAGE_38_PDF.pdf स्म -प्रयोगः PDF]'''</big> |
|||
<big>'''[https://archive.org/download/spoken-sanskrit-73_202402/038%20-%20Sma%20Prayogaha.ppsx स्म -प्रयोगः PPTX with audio]'''</big> |
|||
<big>'''[https://archive.org/download/spoken-sanskrit-73_202402/038%20-%20Sma%20Prayogaha%20%20NA.ppsx स्म -प्रयोगः PPTX without audio]'''</big> |
|||
'''PAGE 38''' |
Latest revision as of 03:13, 23 May 2024
स्म -प्रयोगः
![](http://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/thumb/e/e9/Home_13-2023.png/48px-Home_13-2023.png)
स्म इति अव्ययम् ।
वर्तमानकालिकैः धातुरुपैः सह ‘स्म’ पदस्य प्रयोगः भवति चेत् तानि रूपाणि भूतकालिकक्रियाणाम् अर्थं प्रकटयन्ति।
उदाहरणम् ---
१. पिता शयनं करोति। ---> पिता शयनं करोति स्म ।
२. माता भोजनं पचति। ---> माता भोजनं पचति स्म ।
३. गायकः गायति । ---> गायकः गायति स्म ।
४. नर्तक्यः नृत्यन्ति। ---> नर्तक्यः नृत्यन्ति स्म।
५. भक्तौ नमतः । ---> भक्तौ नमतः स्म।
६. धनिकाः दानं ददति। ---> धनिकाः दानं ददति स्म ।
७. अहं गच्छामि । ---> अहं गच्छामि स्म ।
८. यूयं पिबथ । ---> यूयं पिबथ स्म ।
९. पुष्पाणि विकसन्ति। ---> पुष्पाणि विकसन्ति स्म ।
१०. पुस्तकम् अस्ति । ---> पुस्तकम् अस्ति स्म ।
स्म पदस्य प्रयोगेण भूतकालदर्शक-क्रियापदस्य परिवर्तनं वर्तमानकालधातुरूपे भवति।
उदाः ---
१. रामः अखादत् । ---> रामः खादति स्म ।
२. अहम् अखादम् । ---> अहं खादामि स्म |
३. बालिका अपठत् । ---> बालिका पठति स्म ।
४. त्वम् अधावः। ---> त्वं धावसि स्म ।
५. श्यामः अपश्यत् । ---> श्यामः पश्यति स्म ।
६. पर्णानि अपतन्। ---> पर्णानि पतन्ति स्म ।
७. सिंहाः अगर्जन्। ---> सिंहाः गर्जन्ति स्म ।
८. यूयम् अलिखत। ---> यूयं लिखथ स्म ।
९. फलानि अभवन् । ---> फलानि भवन्ति स्म ।
१०. वयम् अक्रीडाम । ---> वयं क्रीडामः स्म ।
अभ्यासः
चित्रं दृष्ट्वा कः कः किं किं करोति स्म इति लिखतु ---
१. | ![]() |
बालकः पठति स्म । |
---|---|---|
२. | ![]() |
|
३. | ![]() |
|
४. | ![]() |
|
५. | ![]() |
|
६. | ![]() |
|
७. | ![]() |
|
८. | ![]() |
|
९. | ![]() |
|
१०. | ![]() |
|
११. | ![]() |
|
१२. . | ![]() |
|
१३.. | ![]() |
|
१४.. | ![]() |
|
१५.. | ![]() |
|
१६. | ![]() |
|
१७. | ![]() |
|
१८. | ![]() |
|
१९. | ![]() |
|
२०. | ![]() |
|
२१. | ![]() |
|
२२. | ![]() |
|
२३. | ![]() |
|
२४. | ![]() |
|
२५. | ![]() |
स्म -प्रयोगः PPTX without audio
PAGE 38