13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/sma-prayogaH: Difference between revisions

13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/sma-prayogaH
Jump to navigation Jump to search
Content added Content deleted
No edit summary
No edit summary
Line 2: Line 2:
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]


== <big>'''स्म -प्रयोगः'''</big> ==
=== <big>'''स्म इति अव्ययम् ।'''</big> ===


==== <big>'''वर्तमानकालिकैः धातुरुपैः सह ‘स्म’ पदस्य प्रयोगः भवति चेत् तानि रूपाणि भूतकालिकक्रियाणाम् अर्थं प्रकटयन्ति।'''</big> ====


=== <big>स्म इति अव्ययम् ।</big> ===

==== <big>वर्तमानकालिकैः धातुरुपैः सह ‘'''स्म'''’ पदस्य प्रयोगः भवति चेत् तानि रूपाणि भूतकालिकक्रियाणाम् अर्थं प्रकटयन्ति।</big> ====
<big>उदाहरणम् ---</big>
<big>उदाहरणम् ---</big>


Line 23: Line 19:
<big>६. धनिकाः दानं ददति। --->  धनिकाः दानं ददति स्म।</big>
<big>६. धनिकाः दानं ददति। --->  धनिकाः दानं ददति स्म।</big>


<big>७. अहं गच्छमि ।</big> <big>---> अहं गच्छामि स्म ।</big>
<big>७. अहं गच्छामि ।</big> <big>---> अहं गच्छामि स्म ।</big>


<big>८. यूयं पिबथ ।          --->  यूयं पिबथ स्म।</big>
<big>८. यूयं पिबथ ।          --->  यूयं पिबथ स्म।</big>
Line 33: Line 29:




=== <big>स्म पदस्य प्रयोगेण भूतकालदर्शक-क्रियापदस्य परिवर्तनं वर्तमानकालधातुरुपे भवति।</big> ===
=== <big>'''स्म पदस्य प्रयोगेण भूतकालदर्शक-क्रियापदस्य परिवर्तनं वर्तमानकालधातुरूपे भवति।'''</big> ===
<big>उदाः ---</big>
<big>उदाः ---</big>


Line 50: Line 46:
<big>७. सिंहाः अगर्जन्।        --->  सिंहाः गर्जन्ति स्म।</big>
<big>७. सिंहाः अगर्जन्।        --->  सिंहाः गर्जन्ति स्म।</big>


<big>८. युयम् अलिखत।        --->  युयं लिखथ स्म।</big>
<big>८. यूयम् अलिखत।        --->  यूयं लिखथ स्म।</big>


<big>९. फलानि अभवन् ।      --->  फलानि भवन्ति स्म।</big>
<big>९. फलानि अभवन् ।      --->  फलानि भवन्ति स्म।</big>


<big>१०. वयम् अक्रीडाम ।     --->  वयं क्रीडामः  स्म।</big>
<big>१०. वयम् अक्रीडाम ।     --->  वयं क्रीडामः स्म।</big>




Line 64: Line 60:
![[File:1-paThati sma A.png|center|frameless|162x162px]]
![[File:1-paThati sma A.png|center|frameless|162x162px]]
!बालकः पठति स्म।
!बालकः पठति स्म।
|-
|
|
|
|-
|-
|२.
|२.
|[[File:2- shayati sma.png|center|frameless|114x114px]]
|[[File:2- shayati sma.png|center|frameless|114x114px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|३.
|३.
|[[File:3-paThati sma.png|center|frameless|145x145px]]
|[[File:3-paThati sma.png|center|frameless|145x145px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|४.
|४.
|[[File:4-gaayati sma.png|center|frameless|106x106px]]
|[[File:4-gaayati sma.png|center|frameless|106x106px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|५.
|५.
|[[File:5. taranti sma.png|center|frameless|138x138px]]
|[[File:5. taranti sma.png|center|frameless|138x138px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|६.
|६.
|[[File:6. karShati sma.png|center|frameless|129x129px]]
|[[File:6. karShati sma.png|center|frameless|129x129px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|७.
|७.
|[[File:7. aarohati sma.png|center|frameless|112x112px]]
|[[File:7. aarohati sma.png|center|frameless|112x112px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|८.
|८.
|[[File:8-kriDanti sma.png|center|frameless|128x128px]]
|[[File:8-kriDanti sma.png|center|frameless|128x128px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|९.
|९.
|[[File:9. pibati sma.png|center|frameless|124x124px]]
|[[File:9. pibati sma.png|center|frameless|124x124px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१०.
|१०.
|[[File:10-namati sma.png|center|frameless|137x137px]]
|[[File:10-namati sma.png|center|frameless|137x137px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|११.
|११.
|[[File:11. garhati sma.png|center|frameless|99x99px]]
|[[File:11. garhati sma.png|center|frameless|99x99px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१२. .
|१२. .
|[[File:17-pachati sma.png|center|frameless|135x135px]]
|[[File:17-pachati sma.png|center|frameless|135x135px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१३..
|१३..
|[[File:Pashyati.jpg|center|frameless|131x131px]]
|[[File:Pashyati.jpg|center|frameless|131x131px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१४..
|१४..
|[[File:Khadati.jpg|center|frameless|139x139px]]
|[[File:Khadati.jpg|center|frameless|139x139px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१५..
|१५..
|[[File:Agachanti.jpg|center|frameless|109x109px]]
|[[File:Agachanti.jpg|center|frameless|109x109px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१६.
|१६.
|[[File:Gajaḥ.jpeg|center|frameless|167x167px]]
|[[File:Gajaḥ.jpeg|center|frameless|167x167px]]
|
|-
|
|
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१७.
|१७.
|[[File:Saucikaḥ.jpeg|center|frameless|151x151px]]
|[[File:Saucikaḥ.jpeg|center|frameless|151x151px]]
|
|-
|
|
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१८.
|१८.
|[[File:Lekhikā.jpeg|center|frameless|186x186px]]
|[[File:Lekhikā.jpeg|center|frameless|186x186px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|१९.
|१९.
|[[File:Patravāhakaḥ new.jpeg|center|frameless|136x136px]]
|[[File:Patravāhakaḥ new.jpeg|center|frameless|136x136px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|२०.
|२०.
|[[File:Vidūṣakaḥ.jpeg|center|frameless|126x126px]]
|[[File:Vidūṣakaḥ.jpeg|center|frameless|126x126px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|२१.
|२१.
|[[File:Mayūraḥ new.jpeg|center|frameless|133x133px]]
|[[File:Mayūraḥ new.jpeg|center|frameless|133x133px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|२२.
|२२.
|[[File:Nartakaḥ 2.jpeg|center|frameless|136x136px]]
|[[File:Nartakaḥ 2.jpeg|center|frameless|136x136px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|२३.
|२३.
|[[File:Śikṣikā new.jpeg|center|frameless|108x108px]]
|[[File:Śikṣikā new.jpeg|center|frameless|108x108px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|२४.
|२४.
|[[File:Gāyakaḥ new.jpeg|center|frameless|129x129px]]
|[[File:Gāyakaḥ new.jpeg|center|frameless|129x129px]]
|
|-
|
|
|
|
|-
|-