शरिरावयवनामानि

From Samskrita Vyakaranam
< 13 - भाषित-संस्कृतम्‌‎ | Introductory Sanskrit Lessons
Revision as of 02:27, 6 July 2023 by Anjali2023 (talk | contribs)

13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/zarirAvayavanAmAni
Jump to navigation Jump to search
Home

शरिरावयवनामानि Assistance from VamsiSudhaa bhagini

क्र. संस्कृतम् मराठी English
१ मस्तकम् डोके Head
२ केशः केस Hair
३ शिखा वेणी Braided hair
४ ललाटम् कपाळ Forehead
५ भ्रूः भुवई Eyebrow
६ नयनम् डोळा Eye
७ नासिका नाक Nose
८ मुखम् / आस्यम् तोंड Mouth
९ ओष्ठः ओठ Upper lip
१० अधरः खालचा ओठ Lower lip
११ जिह्वा जिभ Tongue
१२ कर्ण / श्रवणम् कान Ear
१३ चुबुकः / चिबुकम् हनुवटी Chin
१४ श्मश्रु दाढी, मिशी Beard, Mustache
१५ कण्ठः गळा Throat
१६ ग्रीवा मान Neck
१७ स्कन्धः खांदा Shoulder
१८ बाहुः दंड Arm
१९ कफोणिः कोपरा Elbow
२० करः / हस्तः हात Hand
२१ मणिबन्धः मनगट Wrist
२२ अङ्गुष्ठः अंगठा Thumb
२३ अंङ्गुल्यः बोटे Fingers
२४ वक्षः स्तन Breast
२५ उरः छाती Chest
२६ उदरम् पोट Abdomen
२७ नितम्बः नितंब Buttock
२८ उरुः मांडी Thigh
२९ जानुः गुडघा Knee
३० टङ्का पाय Leg
३१ पीठिका पोटरी Calf / back side of the leg
३२ घुटिकाः घोटा Ankle
३३ चरणः पाउल Foot
३४ पादतलम् / तलवः तळपाय Bottom of the foot
३५ पाष्णिम् टाच Heel
३६ पादाङ्गुष्ठः पायाची बोटे Toes


शरिरावयवनामानि अभ्यासः

१) अधोदत्ते कोष्टके शरिरावयवस्य नामानि अन्वेषणं करोतु ---

धः रौ ऋ फै म् ण बो म् हः षी झ शः यी झा सु
फी टौ च र णः ढै छु दू सु जै थौ दू थू ञं ठू
झा थू जं छि ची लौ अ डो टु थि णै खा ढ टि दं
रा लौ न षी खा अं ङ्गु ल यः षी रा टौ श्र ङी टु
ऋ श्म य छि बं ऋ ष्ठः ला बं ण ओ बं व क्षः झ
खा ढै न षौ ण छु थू ट फै श्म षौ ष्ठौ ण रौ मी
मु ख म् शः म स्त क म् रौ ची पा थि म् सि यी
ण यी षी रौ णि बं ची षी ञं ण दः हु फै छि ठू
जं स्क न्धः फै ब षौ रा छि बा हु: षी षौ ह स्तः थौ
लौ ण छु णो न्धः छु श्म श्रु खा ऋ ण खा ण दू टौ
जि व्हा छं बो छि शि छं लौ ढै डो के लौ उ रुः णै
षौ ची लौ यी ढै फी खा जै सु जै शः ऋ द झा ऋ
ना जं नि त म्बः झा ढै भु ढ बो रा उ र: स हः
भी टौ लौ ऋ भ्रू श्म थि जा नुः ठू षी ची म् थू फी
छं वा भ्रू ढै वौ झा ञं षी ची ण छं ङी टु थौ दू
म् ग्री वा झा ऋ दू ना सि का दं रा क फो णिः हु
फी ऋ टु जै सु म् थि ठू थू णै थू ण्ठः मी शो म्
[ Puzzle created by Sameer Talar]


शरिरावयवनामानि -

मस्तकम् केशः शिखा चरणः कफोणीः बाहु: जिव्हा ग्रीवा उदरम् उरुः
ललाटम् भ्रूवौ नयनम् मणिबन्धः हस्तः अङ्गुष्ठः कण्ठः श्मश्रु जानुः नाभी
नासिका मुखम् ओष्ठौ अंङ्गुलयः वक्षः उर: श्रवणम् स्कन्धः नितम्बः पादः


उत्तरम् - शरिरावयवनामानि-


२) उचित क्रमानुसारेण शरिरस्य अवयवानां नामानि लिखतु ---

शरिरावयवस्य नामानि
अङ्गुष्ठः, अङ्‌गुलयः उदरम्, ऊरुः, ओष्ठम्, करः, कफोणिः, केशः, ग्रीवाः, घुटिकाः, चरणः, जानुः, नयनम्,

नासिका, नितम्बः, पादः, पादतलम्, पादाङ्‍गुष्ठः, पार्ष्णिः, पीठिका,भुजा, मणिबन्धः मस्तकम्, ललाटम्, वक्षः, स्कन्धः

१) --------------- |

२) --------------- |

३) --------------- |

४) --------------- |

५) --------------- |

६) --------------- |

७) --------------- |

८) --------------- |

९) --------------- |

१०) --------------- |

११) --------------- |

१२) --------------- |

१३) --------------- |

१४) --------------- |

१५) --------------- |

१६) --------------- |

१७) --------------- |

१८) --------------- |

१९) --------------- |

२०) --------------- |

२१) --------------- |

२२) --------------- |

२३) --------------- |

२४) --------------- |

२५) --------------- |

२६) --------------- |

Reproduced with permission from Professor Madanmohan Jhaa. Assistance from Sameer Talar for creating the puzzle.


उत्तरम् - शरिरावयवनामानि

Retrieved from "https://worldsanskrit.net/wiki/13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/zarirAvayavanAmAni?oldid=20113"