page_and_link_managers, Administrators
5,250
edits
9---anye-vyAkaraNa-sambaddha-viShayAH/15---sthAnivattvAtideshaH: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
9---anye-vyAkaraNa-sambaddha-viShayAH/15---sthAnivattvAtideshaH (view source)
Revision as of 00:54, 27 June 2022
, 2 years agono edit summary
No edit summary |
No edit summary |
||
Line 465:
'''<big><u>परिशिष्टम्</u></big>''' –
<big>'''प्रत्ययलोपे प्रत्ययलक्षणम्''' (१.१.६२)</big>
Line 474 ⟶ 476:
<big>'''प्रत्ययलोपे प्रत्ययलक्षणम्''' (१.१.६२) = प्रत्यये लुप्ते सति, प्रत्ययं मत्वा तस्य द्वारा विहितं कार्यं स्यात् | प्रत्ययलुप्तेऽपि तदाश्रितं कार्यं स्यादित्यर्थः | प्रत्ययस्य लोपः प्रत्ययलोपः षष्ठीतत्पुरुषः, तस्मिन् प्रत्ययलोपे | प्रत्ययस्य लक्षणं निमित्तं यस्य तत् प्रत्ययलक्षणम्, बहुव्रीहिः | सूत्रं स्वयं सम्पूर्णं— '''प्रत्ययलोपे प्रत्ययलक्षणम्''' |</big>
<big>यथा –</big>
राजन् + सु → '''हल्ङ्याब्भ्यो दीर्घात् सुतिस्यपृक्तं हल्''' (६.१.६७) इत्यनेन स्-लोपः → '''प्रत्ययलोपे प्रत्ययलक्षणम्''' (१.१.६२) इत्यनेन सुप्-प्रत्ययात्मक-प्रत्ययधर्ममात्रस्य पुरस्कारं कृत्वा राजन् सुबन्तम् इति मत्वा '''सुप्तिङन्तं पदम्''' (१.४.१४) इत्यनेन तस्य पद-संज्ञा-ग्रहणेन '''न लोपः प्रातिपदिकान्तस्य''' (८.२.७) इत्यनेन प्रातिपदिकान्तस्य पदान्त-नकारस्य लोपो जायते |</big>▼
▲<big>राजन् + सु → '''हल्ङ्याब्भ्यो दीर्घात् सुतिस्यपृक्तं हल्''' (६.१.६७) इत्यनेन स्-लोपः → '''प्रत्ययलोपे प्रत्ययलक्षणम्''' (१.१.६२) इत्यनेन सुप्-
| |||