View source for 13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/etasya/etasyAH – tasya/tasyAH-nAma

{{DISPLAYTITLE:८. एतस्य/एतस्याः – तस्य/तस्याः नाम?}}
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']]

=== '''<big>अधोलिखितानि पदानि ध्यानेन पठतु</big>''' ===
{| class="wikitable"
|+
! colspan="3" |==== <big>दकारान्तः एतद् शब्दः</big> ==== 
|-
! colspan="3" |<big>पुंलिङ्गे</big>
|-
|'''<big>विभक्तिः</big>'''
|'''<big>एकवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|'''<big>प्रथमा</big>'''
|<big>एषः</big> 
|<big>एते</big> 
|-
|'''<big>षष्ठी</big>'''
|<big>एतस्य</big>
|<big>एतेषाम्</big>
|-
!
!
!
|-
! colspan="3" |<big>स्त्रीलिङ्गे</big>
|-
|'''<big>विभक्तिः</big>'''
|'''<big>एकवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|'''<big>प्रथमा</big>'''
|<big>एषा</big>
|<big>एताः</big>
|-
|'''<big>षष्ठी</big>'''
|<big>एतस्याः</big>
|<big>एतासाम्</big>
|-
!
!
!
|-
! colspan="3" |<big>नपुंसकलिङ्गे</big>
|-
|'''<big>विभक्तिः</big>'''
|'''<big>एकवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|'''<big>प्रथमा</big>'''
|<big>एतत् / एतद्</big>
|<big>एतानि</big>
|-
|'''<big>षष्ठी</big>'''
|<big>एतस्य</big>
|<big>एतेषाम्</big>
|}
{| class="wikitable"
! colspan="3" |==== <big>दकारान्तः तद् शब्दः</big> ==== 
|-
! colspan="3" |<big>पुंलिङ्गे</big>
|-
|'''<big>विभक्तिः</big>'''
|'''<big>एकवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|'''<big>प्रथमा</big>'''
|<big>सः</big>
|<big>ते</big> 
|-
|'''<big>षष्ठी</big>'''
|<big>तस्य</big>
|<big>तेषाम्</big>
|-
!
!
!
|-
! colspan="3" |<big>स्त्रीलिङ्गे</big>
|-
|'''<big>विभक्तिः</big>'''
|'''<big>एकवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|'''<big>प्रथमा</big>'''
|<big>सा</big>
|<big>ताः</big>
|-
|'''<big>षष्ठी</big>'''
|<big>तस्याः</big>
|<big>तासाम्</big>
|-
!
!
!
|-
! colspan="3" |<big>नपुंसकलिङ्गे</big>
|-
|'''<big>विभक्तिः</big>'''
|'''<big>एकवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|'''<big>प्रथमा</big>'''
|<big>तत् / तद्</big>
|<big>तानि</big>
|-
|'''<big>षष्ठी</big>'''
|<big>तस्य</big>
|<big>तेषाम्</big>
|}
{| class="wikitable"
|+
! colspan="3" |
==== <big>'''दकारान्तः अस्मद् शब्दः - त्रिषु लिङ्गेषु समानः'''</big> ====
|-
|'''<big>विभक्तिः</big>'''
|'''<big>एकवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|'''<big>प्रथमा</big>'''
|<big>अहम्</big>
|<big>वयम्</big>
|-
|'''<big>षष्ठी</big>'''
|<big>मम / मे</big>
|<big>अस्माकम् / नः</big>
|}
{| class="wikitable"
|+
! colspan="3" |
==== <big>'''दकारान्तः युष्मद् शब्दः - त्रिषु लिङ्गेषु समानः'''</big> ====
|-
|'''<big>विभक्तिः</big>'''
|'''<big>एकवचनम्</big>'''
|'''<big>बहुवचनम्</big>'''
|-
|'''<big>प्रथमा</big>'''
|<big>त्वम्</big>
|<big>यूयम्</big>
|-
|'''<big>षष्ठी</big>'''
|<big>तव / ते</big>
|<big>युष्माकम् / वः</big>
|}


=== <big>'''एतस्य / एतस्याः – तस्य / तस्याः नाम?  (त्रिषुलिङ्गेषु)'''</big> ===

==== <big>'''अधोलिखितानि पदानि ध्यानेन पठतु'''</big> ====
{| class="wikitable"
| 
| 
|<big>'''प्रथमा एकवचनम्'''</big> 
|<big>'''षष्ठी एकवचनम्'''</big> 
|<big>'''प्रथमा बहुवचनम्'''</big> 
|<big>'''षष्ठी बहुवचनम्'''</big> 
|-
|<big>'''एतद्'''</big>
|<big>पुंलिङ्गे</big> 
|<big>एषः</big> 
|<big>एतस्य</big> 
|<big>एते</big> 
|<big>एतेषाम्</big> 
|-
| 
|<big>स्त्रीलिङ्गे</big> 
|<big>एषा</big> 
|<big>एतस्याः</big> 
|<big>एताः  </big>
|<big>एतासाम्</big> 
|-
| 
|<big>नपुं -लिङ्गे</big> 
|<big>एतत्/एतद्</big> 
|<big>एतस्य</big> 
|<big>एतानि</big> 
|<big>एतेषाम्</big> 
|-
|
|
|
|
|
|
|-
|<big>'''तद्'''</big>
|<big>पुंलिङ्गे</big> 
|<big>सः</big> 
|<big>तस्य</big> 
|<big>ते</big> 
|<big>तेषाम्</big> 
|-
| 
|<big>स्त्रीलिङ्गे</big> 
|<big>सा</big> 
|<big>तस्याः</big> 
|<big>ताः</big> 
|<big>तासाम्</big> 
|-
| 
|<big>नपुं -लिङ्गे</big> 
|<big>तत्/तद्</big> 
|<big>तस्य</big> 
|<big>तानि</big> 
|<big>तेषाम्</big> 
|-
|
|
|
|
|
|
|-
|<big>'''अस्मद्'''</big>
|<big>त्रिषुलिङ्गेषु</big>
|<big>अहम्</big>
|<big>मम /मे  </big>
|<big>वयम्</big>
|<big>अस्माकम् / नः  </big>
|-
|
|
|
|
|
|
|-
|<big>'''युष्मद्'''</big>
|<big>त्रिषुलिङ्गेषु</big> 
|<big>त्वम्</big> 
|<big>तव /ते</big> 
|<big>यूयम्</big> 
|<big>युष्माकम् / वः</big> 
|}



==== <big>'''उदाहरणानि पठतु'''</big> ====
{| class="wikitable"
| colspan="3" |<big>'''एतद्''' '''शब्दः'''</big><big> </big>
|-
|<big>पुंलिङ्गे</big>  

| [[File:Bālakaḥ new.jpeg|left|frameless|141x141px]]
|<big>एषः बालकः ।</big> 

<big>एतस्य नाम मोहनः।</big> 
|-
|<big>स्त्रीलिङ्गे</big>  

|  [[File:Etat bālikā.jpg|left|frameless|149x149px]]

|<big>एषा बालिका।</big> 

<big>एतस्याः नाम राधा।</big> 
|-
|<big>नपुंसकलिङ्गे</big> 
| [[File:Kamalam new.jpeg|left|frameless|114x114px]]
|<big>एतत् पुष्पम्।</big> 

<big>एतस्य नाम कमलम्।</big> 
|-
|
|
|
|-
| colspan="3" |<big>'''तद् शब्दः'''</big>
|-
|<big>पुंलिङ्गे</big>  

| [[File:Adhyāpakaḥ new.jpeg|left|frameless|148x148px]]
|<big>सः अध्यापकः ।</big> 

<big>तस्य नाम गिरिधरमहोदयः।</big>  
|-
|<big>स्त्रीलिङ्गे</big>  

| [[File:Śikṣikā.jpeg|left|frameless|157x157px]]
|<big>सा अध्यापिका।</big> 

<big>तस्याः नाम रोहिणी।</big> 
|-
|<big>नपुंसकलिङ्गे</big>  

| [[File:Phalam.jpeg|left|frameless|140x140px]]
|<big>तत् फलम् ।</big> 

<big>तस्य नाम आम्रफलम्।</big> 
|-
|
|
|
|-
| colspan="3" |<big>'''युष्मद् शब्दः (त्रिषुलिङ्गेषु)'''</big>
|-
|
| [[File:Vidūṣakaḥ.jpeg|left|frameless|184x184px]]
|<big>त्वं विदूषकः।</big> 

<big>तव नाम राघवः।</big> 
|-
|
|[[File:Nartaki.png|left|frameless|186x186px]]
|<big>त्वं नर्तकी।</big> 

<big>तव नाम शाम्भवी।</big> 
|-
|
| [[File:Pusthakam.jpeg|left|frameless|168x168px]]
|<big>त्वं पुस्तकम्।</big> 

<big>तव नाम रामायणम्।</big> 
|-
|
|
|
|-
| colspan="3" |<big>'''अस्मद् शब्दः त्रिषुलिङ्गेषु'''</big>
|-
|
| [[File:Archakah2.png|left|frameless|173x173px]]
|<big>अहम् अर्चकः।</big>  

<big>मम नाम विजयेन्द्रः।</big>
|-
|
| [[File:Sarasvatī1.jpg|left|frameless|176x176px]]
|<big>अहं देवी ।</big> 

<big>मम नाम सरस्वती।</big> 
|-
|
| [[File:Campakam new.jpeg|left|frameless|157x157px]]
|<big>अहं पुष्पम्।</big> 

<big>मम नाम चम्पकम्।</big> 
|}


=== <big>'''अभ्यासः'''</big> ===
<big>'''उदाहरणानुगुणं रिक्तस्थानानि पूरयतु'''</big> 


<big>'''१. एषः बालकः । <u>एतस्य</u> नाम मोहनः ।'''</big> 

<big>२. एषः गायकः ।  ..............  नाम कुमारगन्धर्वः ।</big> 

<big>'''३. एषा बालिका । <u>एतस्याः</u> नाम मोहिनी ।'''</big> 

<big>४. एषा गायिका ।.............   नाम लता ।</big> 

<big>'''५. एतत् नगरम् । <u>एतस्य</u> नाम हरिद्वारम् ।'''</big> 

<big>६. एतत् भवनम् ।..............   नाम संस्कृतधाम ।</big> 

<big>७. '''सः घनश्यामः । <u>तस्य</u> जनकः वसुदेवः ।'''</big> 

<big>८. सः श्यामः ।.............    अग्रजः बलरामः ।</big> 

<big>९. सः शिक्षकः ।.............    पुस्तकम् एतत् ।</big> 

<big>१०. सः तन्त्रज्ञः।.............    कार्यालयः अत्र अस्ति।</big> 

<big>११. सः रविः ।.............    युतकं सुन्दरम् अस्ति ।</big> 

<big>१२. सः सिंहः ।.............    गर्जनं भयानकम् ।</big> 

<big>१३. '''सा युवती । <u>तस्याः</u> नाम गौरी ।'''</big> 

<big>१४. सा गीता ।..............   शाटिका सुन्दरी।</big> 

<big>१५. सा नदी ।..............   वेगः अधिकः ।</big> 

<big>१६. सा लता ।..............   पत्राणि कोमलानि ।</big> 

<big>१७. सा बुद्धिमती ।..............   साहाय्यं स्वीकरोतु ।</big> 

<big>१८. सा माता ।..............   सहनशक्तिः अधिका ।</big>



'''<big>[https://static.miraheze.org/samskritavyakaranamwiki/b/b7/PAGE_8_PDF.pdf एतस्य/एतस्याः – तस्य/तस्याः नाम? PPT]</big>'''

'''<big>[https://archive.org/download/spoken-sanskrit-73_202402/008%20-%20Ethasya%20Ethasyaa%20Thasya%20Thasyaa.ppsx एतस्य/एतस्याः – तस्य/तस्याः नाम? PPT with audio]</big>'''

'''<big>[https://archive.org/download/spoken-sanskrit-73_202402/008%20-%20Ethasya%20Ethasyaa%20Thasya%20Thasyaa%20NA.ppsx एतस्य/एतस्याः – तस्य/तस्याः नाम? PPT without audio]</big>'''

'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/abhyAsAnAM uttarANi|उत्तराणि / Answers (Link to page 49)]]'''


'''PAGE 8'''