13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/kartRpadayukta-kriyApadAni: Difference between revisions
13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons/kartRpadayukta-kriyApadAni
Content added Content deleted
No edit summary |
No edit summary |
||
| Line 2: | Line 2: | ||
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']] |
[[File:Home 13-2023.png|48x48px|thumb|'''[[13---bhAShita-saMskRutam/Introductory-Sanskrit-lessons-2023|Home]]''']] |
||
== कर्तृपदयुक्त-क्रियापदानां रचनम् ( लट् – लकारः) == |
|||
=== <big>लट्लकारः वर्तमानकालं सूचयति।</big> === |
|||
<big>वर्तमानः कालः इत्युक्ते यत् किमपि कार्यम् आरब्धः आसीत् तत् कार्यम् इदानीम् अपि प्रचलत् अस्ति। </big> |
|||
=== <big>वाक्यम्</big> === |
|||
<big>लट्लकारः वर्तमानकालम् सूचयति।</big> |
|||
<big>वाक्ये कर्तृसूचकं पदं कर्तृपदम् ।</big> <big>कर्तरिप्रयोगे कर्तृपदस्य प्रथमाविभक्तिः भवति।</big> |
|||
<big>'''उदाहरणानि''' </big> |
|||
<big>वर्तमानः कालः इत्युक्ते यत् किमपि कार्यम् आरब्धः आसीत् परन्तु तत् कार्यम् इदानीम् अपि प्रचलत् अस्ति। </big> |
|||
<big>वाक्ये कर्तृसूचकं पदं कर्तृपदम् ।</big> |
|||
<big>कर्तरिप्रयोगे कर्तृपदस्यप्रथमाविभक्तिः भवति।</big> |
|||
<big>उदाः </big> |
|||
<big>बालकः वदति।</big> |
<big>बालकः वदति।</big> |
||
| Line 63: | Line 60: | ||
<big>अहं ध्यायामि।</big> |
<big>अहं ध्यायामि।</big> |
||
=== <big>अभ्यासः</big> <big>-</big> <big>कर्तृपदयुक्त्-क्रियापदानां रचनम्</big> === |
|||
==== <big>(लट् – लकारः) अभ्यासः</big> ==== |
|||
==== <big>चित्रं दृष्ट्वा वाक्यानि लिखन्तु-----</big> ==== |
==== <big>चित्रं दृष्ट्वा वाक्यानि लिखन्तु-----</big> ==== |
||
| Line 71: | Line 66: | ||
|+ |
|+ |
||
|<big>कर्ता</big> |
|<big>कर्ता</big> |
||
|<big>क्रियाः</big> |
|<big>क्रियाः</big>pics in |
||
this column |
|||
|<big>वाक्यम्</big> |
|<big>वाक्यम्</big> |
||
|- |
|- |
||
| Line 124: | Line 120: | ||
|} |
|} |
||
=== अभ्यासः - अधः लिखितानि नामानि क्रियापदानि चित्राणि च परिशीलयन्तु। कः / का किं करोति इति लिखतु === |
|||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
|+ |
|+ |
||
| |
|'''<big>नामपदानि</big>''' |
||
|'''<big>क्रियापदानि</big>''' |
|||
|- |
|||
|<big>महिला, बालकः, विदूषकः, धनिकः,</big><big>वृद्धः, गजः, मूषकः, लेखिका, मयूरः,</big> |
|||
<big>अश्वः, भक्तः, फलम्</big> |
|||
|<big>नमति, नृत्यति, गच्छति, यच्छति,</big><big>स्नाति, पतति, पिबति, गायति,</big><big>धावति, खादति, लिखति, हसति</big> |
|||
|} |
|||
{| class="wikitable" |
|||
|+ |
|||
| <big> </big><big>१</big>clown |
|||
| |
|||
<big>२</big> |
|||
horse |
|||
<big>१</big> |
|||
| |
| |
||
<big>३</big> |
|||
peocock |
|||
<big>२</big> |
|||
| |
|||
<big>३</big> |
|||
|- |
|- |
||
| |
| |
||
<big>४</big> |
|||
elephant |
|||
<big>४</big> |
|||
| |
| |
||
<big>५</big> |
|||
mouse |
|||
<big>५</big> |
|||
| |
| |
||
<big>६</big> |
|||
man praying |
|||
<big>६</big> |
|||
|- |
|- |
||
| |
| |
||
<big>७</big> |
|||
<big>७</big> |
|||
| |
|||
tree |
|||
| |
|||
<big>८</big> |
<big>८</big> |
||
| |
| |
||
<big>९</big> |
<big>९</big> |
||
|- |
|- |
||
| |
| |
||
<big>१०</big> |
<big>१०</big> |
||
| |
| |
||
<big>११</big> |
<big>११</big> |
||
| |
| |
||
<big>१२</big> |
<big>१२</big> |
||
|} |
|} |
||
| Line 171: | Line 175: | ||
<big>5. ---------- 6. ----------- 7. ----------- 8. ----------- </big> |
<big>5. ---------- 6. ----------- 7. ----------- 8. ----------- </big> |
||
<big>9. ---------- 10. ------------ 11. ------------ 12. -----------</big> |
<big>9. ---------- 10. ------------ 11. ------------ 12. -----------</big> |
||
==== <big>उदाहारणानुसारं [ लट्लकारे उत्तमपुरुषः एकवचनान्त् रुपम् उपयुज्य] वाक्यानि लिखन्तु ---</big> ==== |
|||
<big>[गच्छति] ----- १. अहं गच्छामि</big> |
|||
<big>[आगच्छति] --- २. अहम् आगमिच्छामि।</big> |
|||
# <big>अहं [पठति] पठामि।</big> |
|||
# <big>--- [लिखति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [पतति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [निन्दति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [विशति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [उपविशति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [नमति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [क्रीडति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [हसति] ----।</big> |
|||
<big>10. --- [धावति] ----।</big> |
|||
<big>11. --- [अर्चति] ----।</big> |
|||
<big>12. --- [गायति] ----।</big> |
|||
<big>13. --- [यच्छति] ----।</big> |
|||
<big>14. --- [पचति] ----।</big> |
|||
<big>15. --- [खादति] ----।</big> |
|||
==== <big>उदाहारणानुसारं (लट्लकारे उत्तमपुरुषे एकवचनान्त-रुपम् उपयुज्य) वाक्यानि लिखन्तु</big> ==== |
|||
<big>16. --- [स्नाति] ----।</big> |
|||
<big>17. --- [भ्रमति] ----।</big> |
|||
(<big>गच्छति) ----- १. अहं गच्छामि</big> |
|||
<big>18. --- [पॄच्छति] ----।</big> |
|||
<big>(आगच्छति) --- २. अहम् आगमिच्छामि।</big> |
|||
<big>19. --- [प्रक्षालयति] ----।</big> |
|||
<big> |
<big>अहं [पठति] पठामि।</big> |
||
<big> |
# <big>--- [लिखति] ----।</big> |
||
# <big>--- [पतति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [निन्दति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [विशति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [उपविशति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [नमति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [क्रीडति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [हसति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [धावति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [अर्चति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [गायति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [यच्छति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [पचति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [खादति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [स्नाति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [भ्रमति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [पॄच्छति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [प्रक्षालयति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [नृत्यति] ----।</big> |
|||
# <big>--- [पश्यति ----।</big> |
|||
=== <big>क्रियापदानां क्रीडा। परस्परसम्बद्धानि क्रियापदानि।</big> === |
|||
———————————————- |
———————————————- |
||